The Project Gutenberg EBook of La kolonoj de la socio, by Henrik Ibsen  
  
This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with  
almost no restrictions whatsoever.  You may copy it, give it away or  
re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included  
with this eBook or online at www.gutenberg.org  
  
  
Title: La kolonoj de la socio  
       Dramo en kvar aktoj  
  
Author: Henrik Ibsen  
  
Translator: Odd Tangerud  
  
Release Date: December 22, 2006 [EBook #20162]  
  
Language: Esperanto  
  
  
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK LA KOLONOJ DE LA SOCIO ***  
  
  
  
  
Produced by Andrew Sly  
  
  
  
  
  

Not'o de tekst'prepar'ul'o:
En ĉi tiu teatr'aĵ'o, la traduk'ist'o uz'as komenc'e'majuskl'a “Vi” por signif'i norveg'a formal'a al'parol'a pronom'o.

Henrik IBSEN

La Kolon'o'j De La Soci'o

Dram'o en kvar akt'o'j

(Samfundets støtter 1877)

Traduk'is: Odd Tangerud

El'don'ej'o JEC Scandinavia a/s
Postboks 54
N - 3401 Lier
Tel 32 85 50 03
Fax 32 85 50 82

ISBN 82 91 707-52-9

La Kolon'o'j De La Soci'o

Rol'o'j:

(La ag'ad'o okaz'as en la dom'o de konsul'o Bernick en et'a norveg'a ĉe'mar'a urb'o.)

Unu'a Akt'o

(Spac'a ĝarden-salon'o en la dom'o de konsul'o Bernick. Mal'dekstr'e en la antaŭ'o pord'o konduk'as al la ĉambr'o de la konsul'o; pli mal'antaŭ'e en la sam'a mur'o est'as simil'a pord'o. Mez'e sur la kontraŭ'a pord'o est'as pli grand'a en'ir-pord'o. La fon'a mur'o est'as preskaŭ tut'e el spegul'a vitr'o kun mal'ferm'a pord'o al larĝ'a ĝarden-ŝtup'ar'o, super kiu est'as etend'it'a sun'ŝirm'il'a'n vel'o'n. Sub'e de la ŝtup'ar'o vid'iĝ'as part'o de la ĝarden'o, en'kadr'ig'it'a de krad'o kun mal'larĝ'a en'ir-pord'eg'o. Ekster'e kaj laŭ la krad'o laŭ'as strat'o, kies kontraŭ'a flank'o hav'as mal'grand'a'j'n hel'e-kolor'it'a'j'n lign'a'j'n dom'o'j'n. Est'as somer'o kaj varm'a sun'bril'o. Kelk'a'j hom'o'j foj'e preter'pas'as en la strat'o; oni halt'as kaj inter'parol'as; far'iĝ'as komerc'o en vend'ej'o situ'ant'a ĉe la angul'o k.t.p.)

(En'e en la ĝarden'a salon'o sid'as ĉirkaŭ tabl'o ar'o da sinjor'in'o'j. Mez'e antaŭ la tabl'o sid'as sinjor'in'o Bernick. Ĉe ŝi'a mal'dekstr'a flank'o sid'as sinjor'in'o Holt kun fil'in'o, kaj laŭ'vic'e sinjor'in'o Rummel kaj fraŭl'in'o Rummel. Dekstr'e de sinjor'in'o Bernick sid'as sinjor'in'o Lynge, fraŭl'in'o Bernick kaj Din'a Dorf. Ĉiu'j sinjor'in'o'j est'as okup'at'a'j pri man'labor'o. Sur la tabl'o kuŝ'as grand'a'j amas'o'j da du'on'e pret'ig'it'a'j kaj pret'tond'it'a'j lin'aĵ'o'j kaj ali'a'j vest'aĵ'o'j. Pli fon'e, ĉe mal'grand'a tabl'o sur kiu star'as du flor'pot'o'j kaj glas'o da suker-akv'o, sid'as adjunkt'o Rørlund leg'ant'e el libr'o or'e rand'it'a, tamen tiel ke nur op'a'j vort'o'j aŭd'iĝ'as de la publik'o. Ekster'e en la ĝarden'o kur'as Olaf Bernick ĉirkaŭ'e paf'ant'e al cel'o per ark'o.)

(Post moment'o ven'as ŝip'konstru'ist'o Aŭne kviet'e en'e'n tra la pord'o dekstr'e. Okaz'as iom'a inter'romp'iĝ'o de la leg'ad'o; sinjor'in'o Bernick kap'sign'as al li kaj montr'as al la pord'o mal'dekstr'e. Aŭne trankvil'e ir'as tie'n kaj frap'as kelk'a'j'n foj'o'j'n sur la pord'o'n de la konsul'o kviet'e kaj kun inter'spac'o'j. Plen'rajt'ig'it'o Krap, kun ĉapel'o en la man'o kaj paper'o'j sub la brak'o ven'as el tiu ĉambr'o.)

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Ĉu est'as vi, kiu frap'as?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
La konsul'o serĉ'as mi'n.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Li far'is; sed ne pov'as akcept'i Vi'n; li trans'don'is al mi — —

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Al Vi? Mi prefer'us — —

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
— — trans'don'is al mi dir'i, ke Vi dev'as ĉes'i pri tiu'j sabat-tag'a'j preleg'o'j por la labor'ist'o'j.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Ĉu? Mi pens'is ke mi pov'us uz'i mi'a'n liber'temp'o'n — —

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Vi ne dev'as uz'i Vi'a'n liber'temp'o'n por far'i la labor'ist'o'j'n sen'taŭg'a'j en la labor'temp'o. Last'a'n sabat'o'n Vi parol'is pri la damaĝ'o, kiu'n la labor'ist'o'j ricev'us de ni'a'j nov'a'j maŝin'o'j kaj de la nov'a labor'metod'o en la ŝip'far'ej'o. Kial Vi tio'n far'as?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Tio'n mi far'as por sub'ten'i la soci'o'n.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Strang'e! La konsul'o dir'as, ke tio est'as soci-dis'romp'o.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Mi'a soci'o ne est'as tiu de la konsul'o, sinjor'o plen'rajt'ig'it'o! Kiel estr'o de la labor'ist'a asoci'o mi dev'as — —

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Vi unu'e kaj ĉef'e est'as labor'estr'o de la ŝip'far'ej'o de konsul'o Bernick. Vi unu'e kaj ĉef'e far'u Vi'a'n dev'o'n al la soci'o, kiu nom'iĝ'as la firma'o de konsul'o Bernick; ĉar est'as de tiu ke ni ĉiu'j viv'as. — Jes, nun Vi sci'as kio'n la konsul'o dir'us al Vi.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
La konsul'o ne est'us tio'n tiel dir'int'a, sinjor'o plen'rajt'ig'it'o! Sed mi ja kompren'as kiu'n mi pov'as dank'i por tio ĉi. Est'as la damn'it'a uson'a averi'ul'o. Tiu'j hom'o'j vol'as progres'ig'i la labor'o'n, kiel ili kutim'iĝ'is tie trans'e, kaj tio —

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Nu ja, nu ja; mi ne pov'as las'i mi'n tir'iĝ'i en'e'n en detal'o'j'n. Nun Vi kon'as la opini'o'n de la konsul'o; jen sufiĉ'e! Bon'vol'u re'turn'i al la far'ej'o; cert'e bezon'iĝ'as; mi baldaŭ mem ven'os. — Pardon'u sinjor'in'o'j!

(Li salut'as kaj el'ir'as tra la ĝarden'o kaj mal'supr'e'n laŭ la strat'o. Ŝip'konstru'ist'o Aŭne el'ir'as silent'e dekstr'e. La adjunkt'o, kiu dum la pas'int'a mal'laŭt'a inter'parol'o daŭr'ig'is la leg'ad'o'n, baldaŭ post'e fin'leg'is la libr'o'n, kaj bat'ferm'as ĝi'n.)

Adjunkt'o RØRLUND
Jen, mi'a'j kar'a'j aŭskult'ant'in'o'j, pri tio fin'it'e.

Sinjor'in'o RUMMEL
Oh, kia instru'plen'a rakont'o!

Sinjor'in'o HOLT
Kaj kun bon'a moral'o!

Sinjor'in'o BERNICK
Tia libr'o ver'e don'as mult'o'n pri'pens'ind'a'n.

Adjunkt'o RØRLUND
Ho jes; ĝi est'as bon'far'a kontraŭ'ec'o al tio, kio'n ni bedaŭr'ind'e ĉiu'tag'e pov'as vid'i, kaj en gazet'o'j kaj en period'aĵ'o'j. Ĉi tiu ŝmink'it'a ekster'aĵ'o, kiu'n la grand'a'j soci'o'j vid'ig'as, — kio'n ĝi ver'e kaŝ'as? Vant'ec'o'n kaj putr'ec'o'n, se mi pov'as mi'n tiel esprim'i. Neni'u moral'a fundament'o sub la pied'o'j. Per unu vort'o, — ili est'as kalk'um'it'a'j tomb'ej'o'j, tiu'j grand'a'j soci'o'j nun'temp'e.

Sinjor'in'o HOLT
Jes tut'cert'e.

Sinjor'in'o RUMMEL
Ni ja nur bezon'as rigard'i al la uson'a ŝip'an'ar'o, kiu nun trov'iĝ'as ĉi tie.

Adjunkt'o RØRLUND
Nu, pri tia kanajl'ar'o el la hom'ar'o mi ne degn'as parol'i. Sed eĉ en la plej alt'a'j tavol'o'j, kiel stat'as tie? Dub'o kaj ferm'ant'a mal'trankvil'o en ĉiu'j lok'o'j; mal'pac'o en la anim'o'j kaj ne'cert'ec'o en ĉiu'j rilat'o'j. Kiel ja est'as sub'fos'it'a la famili'a viv'o tie? Kiel ja esprim'as si'n aŭdac'a'j dezir'o'j renvers'i eĉ la plej grav'a'j'n ver'o'j'n?

Din'a
(sen supr'e'n'rigard'i) Tamen ĉu ne ankaŭ mult'a'j grand'a'j far'o'j okaz'as?

Adjunkt'o RØRLUND
Grand'a'j far'o'j —? Mi ne kompren'as —

Sinjor'in'o HOLT
(surpriz'it'a) Sed, Di'o, Din'a —!

Sinjor'in'o RUMMEL
(sam'moment'e) Tamen, Din'a, kiel Vi do pov'as —?

Adjunkt'o RØRLUND
Mi opini'as ke ne est'us san'e se tia'j far'o'j trov'is en'las'o'n ĉe ni. Ne, ni ĉi-hejm'e dev'as dank'i al Di'o, ke stat'as ĉe ni kiel est'as. Cert'e kresk'as fi'herb'o'j inter la tritik'o ankaŭ ĉi tie, bedaŭr'ind'e; sed ĝi'n ni sincer'e klopod'as sark'i plej ebl'e bon'e. Grav'as ke ni ten'u la soci'o'n pur'a, mi'a'j sinjor'in'o'j, — ten'i ekster'e ĉio'n tio'n ne'prov'it'a'n, kiu'n sen'pacienc'a temp'o vol'as trud'i al ni.

Sinjor'in'o HOLT
Kaj el tio bedaŭr'ind'e trov'iĝ'as pli ol sufiĉ'e.

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, pas'int'a'n jar'o'n pend'is de har'et'o, ke ni ricev'us fer'voj'o'n al la urb'o.

Sinjor'in'o BERNICK
Nu, tio'n ja Karst'e'n sukces'is mal'help'i.

Adjunkt'o RØRLUND
La providenc'o, sinjor'in'o Bernick. Vi pov'as est'i cert'a, ke Vi'a edz'o est'is il'o en la man'o de iu pli alt'a, kiam li rifuz'is okup'iĝ'i pri tiu kapric'o.

Sinjor'in'o BERNICK
Kaj tamen li spert'is sufiĉ'e da malic'o el la gazet'o'j. Sed ni tut'e forges'as dank'i Vi'n, sinjor'o adjunkt'o. Ver'e est'as tre afabl'e de Vi, ke Vi ofer'as tiom da temp'o por ni.

Adjunkt'o RØRLUND
Ho nu, nun dum la lern'ej'a feri'o —

Sinjor'in'o BERNICK
Ja, ja, tamen est'as ja ofer'o, sinjor'o adjunkt'o.

Adjunkt'o RØRLUND
(lok'ig'as si'a'n seĝ'o'n pli proksim'e'n.) Ne parol'u pri tio, kar'a sinjor'in'o. Ĉu Vi mem ne far'as ofer'o'n por la bon'a afer'o? Kaj ĉu Vi ĝi'n ne don'as ĝoj'e? Tiu'j moral'e korupt'it'a'j, por kies pli'bon'ig'o Vi labor'as, est'as rigard'end'a'j kiel vund'it'a'j soldat'o'j sur batal'kamp'o; Vi, kar'a'j sinjor'in'o'j est'as la diakon'in'o'j, la kompat'em'a'j frat'in'o'j, kiu'j ŝir'kolekt'as ĉarpi'o'n por tiu'j mal'feliĉ'a'j vund'it'o'j, met'as la bandaĝ'o'n mild'e sur la vund'o'n, kurac'as kaj san'ig'as ili'n —

Sinjor'in'o BERNICK
Cert'e est'as grand'a donac'o de grac'o vid'i ĉio'n en tia bel'a lum'o.

Adjunkt'o RØRLUND
Mult'o est'as de'nask'a tiu'rilat'e; sed mult'o ebl'as est'i akir'at'a. Grav'as vid'i la afer'o'j'n en la lum'o de sincer'a viv'o'task'o. Jes, kio'n nun Vi dir'as, fraŭl'in'o Bernick? Ĉu Vi ne trov'is kvazaŭ pli sekur'a'n fundament'o'n kiam Vi ofer'is vi'n al la task'o instru'i?

Fraŭl'in'o BERNICK
, mi ne sci'as kio'n respond'i. Oft'e kiam mi ir'as tie en la lern'ej'a ĉambr'o, mi dezir'as est'i eg'e for'e sur la sovaĝ'a mar'o.

Adjunkt'o RØRLUND
Nu aŭd'u, est'as la mal'kviet'o, kar'a fraŭl'in'o. Sed kontraŭ tia'j mal'trankvil'a'j gast'o'j oni dev'as ferm'i la pord'o'n. La sovaĝ'a mar'o, — tio'n Vi kompren'ebl'e ne pens'as liter'e; Vi pens'as pri la grand'a ond'ant'a hom'a soci'o, kie mult'a'j sub'merg'iĝ'as. Kaj ĉu Vi ver'e tiom alt'e taks'as la viv'o'n, kiu'n Vi aŭd'as zum'i kaj bru'i ekster'e? Rigard'u nur la strat'o'n. Tie la hom'o'j ir'as en la sun'brul'o, ŝvit'ant'a'j kaj barakt'ant'a'j kun si'a'j et'a'j afer'o'j. Por ni ver'e est'as pli kontent'ig'e sid'i mal'varm'et'e ĉi tie intern'e turn'ant'e la dors'o'n al tiu flank'o, de kie ven'as la perturb'o.

Fraŭl'in'o BERNICK
Jes, Di'o, vi ja ebl'e tut'e prav'as —

Adjunkt'o RØRLUND
Kaj en dom'o kia tiu ĉi, — en bon'a kaj pur'a hejm'o, kie la famili'a viv'o montr'as si'n en la plej bel'a aspekt'o, — kie pac'o kaj konkord'o reg'as — — (al sinjor'in'o Bernick) Al kio Vi aŭskult'as, sinjor'in'o?

Sinjor'in'o BERNICK
(turn'it'a al la plej antaŭ'a pord'o mal'dekstr'e) Kiel laŭt'voĉ'a'j ili far'iĝ'as tie intern'e.

Adjunkt'o RØRLUND
Ĉu io apart'e okaz'as?

Sinjor'in'o BERNICK
Mi ne sci'as. Mi aŭd'as ke est'as iu'j en'e ĉe mi'a edz'o.

(Hilmar Tønnesen, kun cigar'o en la buŝ'o, en'ven'as tra la pord'o dekstr'e, sed halt'as je la vid'o de tiom da sinjor'in'o'j.)

HILMAR TØNNESEN
Ho, pardon'u — (vol'as re'tir'i si'n)

Sinjor'in'o BERNICK
Ne, Hilmar, proksim'u do; vi ne ĝen'as. Ĉu vi i'o'n vol'as?

HILMAR TØNNESEN
Ne, mi nur vol'is en'rigard'i. Salut'o'n, sinjor'in'o'j. (al sinjor'in'o Bernick) Nu, kio do far'iĝ'os?

Sinjor'in'o BERNICK
Pri kio?

HILMAR TØNNESEN
Bernick est'as ja kun'vok'int'a kun'ven'o'n.

Sinjor'in'o BERNICK
Ĉu? Pri kio do?

HILMAR TØNNESEN
Ho, est'as ja de'nov'e tiu fer'voj-sen'senc'aĵ'o.

Sinjor'in'o RUMMEL
Ne, ĉu ebl'as?

Sinjor'in'o BERNICK
Bedaŭr'ind'a Karst'e'n, ĉu li hav'u eĉ pli'a'j'n mal'agrabl'aĵ'o'j'n —

Adjunkt'o RØRLUND
Sed kiel ni kompren'u tio'n ĉi, sinjor'o Tønnesen? Konsul'o Bernick jam last'a'n jar'o'n kon'ig'is, ke li ne vol'as hav'i iu'n fer'voj'o'n.

HILMAR TØNNESEN
Jes, tio'n ankaŭ mi opini'as; sed mi renkont'is plen'rajt'ig'it'o'n Krap, kaj li rakont'is, ke la fer'voj'a afer'o de'nov'e trakt'iĝ'os, kaj ke Bernick hav'as kun'ven'o'n kun tri el la mon'hav'ant'o'j en la urb'o.

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, ĉu ne est'as kiel ŝajn'is al mi, ke mi aŭd'is la voĉ'o'n de Rummel.

HILMAR TØNNESEN
Jes, kompren'ebl'e Rummel kun'est'as, kaj ankaŭ komerc'ist'o Sandstad el la dekliv'o kaj Mikkel Vigeland, — “Mikelo Sankt'ul'o”, kiel oni nom'as li'n.

Adjunkt'o RØRLUND
Hm

HILMAR TØNNESEN
Pardon'u, sinjor'o adjunkt'o.

Sinjor'in'o BERNICK
Kaj nun est'is ja tie ĉi tiel bon'e kaj trankvil'e.

HILMAR TØNNESEN
Nu ja, mi'a'part'e mi ne bedaŭr'us, ke ili komenc'us de'nov'e kverel'i. Est'us ja iom'a amuz'ad'o.

Adjunkt'o RØRLUND
Nu, tia'j'n amuz'ad'o'j'n mi pens'as, ke oni pov'as sen'est'i.

HILMAR TØNNESEN
Tio est'as laŭ natur'a em'o. Cert'a'j natur'o'j bezon'as foj'e ŝir'ant'a'j batal'o'j. Sed de tio la et'burĝ'a viv'o ne hav'as mult'e ofer'end'a, kaj ne est'as por ĉiu don'it'a — (foli'um'as la libr'o'n de la adjunkt'o) “La vir'in'o kiel la serv'ant'in'o de la soci'o”. Kia sen'senc'aĵ'o est'as tio?

Sinjor'in'o BERNICK
Di'o, Hilmar, tio'n vi ne dir'u. Vi sen'dub'e ne leg'is tiu'n libr'o'n.

HILMAR TØNNESEN
Ne kaj mi ne intenc'as leg'i ĝi'n.

Sinjor'in'o BERNICK
Vi ver'ŝajn'e ne bon'e fart'as hodiaŭ.

HILMAR TØNNESEN
Ne, mi ne fart'as.

Sinjor'in'o BERNICK
Ĉu vi ebl'e ne bon'e dorm'is ĉi-nokt'e?

HILMAR TØNNESEN
Ne, mi dorm'is ver'e mal'bon'e. Mi far'is promen'ad'o'n hieraŭ vesper'e pro mi'a mal'san'o. Post'e mi paŝ'ad'is al la klub'o kaj leg'is vojaĝ'pri'skrib'o'n pri la nord'a polus'o. Est'as io hard'ant'a en tio sekv'i la hom'o'j'n en ili'a lukt'o kontraŭ la element'o'j.

Sinjor'in'o RUMMEL
Sed tio ne bon'e efik'is al Vi, sinjor'o Tønnesen.

HILMAR TØNNESEN
Ne; ĝi mal'bon'e efik'is; la tut'a'n nokt'o'n mi turn'ad'is du'on'dorm'e sonĝ'ant'e, ke mi'n persekut'is abomen'a rosmar'o.

OLAF
(kiu en'ven'is supr'e sur la ĝarden'a ŝtup'ar'o) Ĉu persekut'is vi'n rosmar'o, onkl'o?

HILMAR TØNNESEN
Mi tio'n sonĝ'is, vi stult'ul'o! Sed ĉu vi daŭr'e ĉirkaŭ'ir'as lud'ant'e per tiu rid'ind'a ark'o? Kial vi ne hav'ig'is al vi ver'a'n paf'il'o'n?

OLAF
Jes, mi vol'us, sed —

HILMAR TØNNESEN
Ĉar ver'a paf'il'o, tiu do hav'as iu'n senc'o'n; ĉiam est'as io nerv'o'streĉ'a kiam oni est'as paf'ont'a.

OLAF
Kaj tiam mi pov'us paf'i urs'o'j'n, onkl'o. Sed patr'o ne permes'os al mi.

Sinjor'in'o BERNICK
Vi ne dev'as met'i ti'aĵ'o'j'n en li'a'n kap'o'n, Hilmar.

HILMAR TØNNESEN
Hm, — tiel'a parenc'ar'o eduk'iĝ'as hodiaŭ! Oni parol'as pri sport'o kaj sport'o, — Ho Di'o, — sed ĉio est'as nur lud'o; neniam serioz'a urĝ'o al tio hard'ant'a, kio trov'iĝ'as en kuraĝ'a renkont'o okul'o'n al okul'o antaŭ la danĝer'o. Ne star'u cel'ant'e al mi per la ark'o, vi stult'ul'o; vi pov'us mal'pren'i.

OLAF
Ne, onkl'o, ĝi ne hav'as sag'o'n.

HILMAR TØNNESEN
Vi ne pov'as sci'i; ĝi tamen pov'as hav'i sag'o'n. For'pren'u ĝi'n, mi dir'as! — Kial pro diabl'o vi neniam vojaĝ'is trans'e'n al Amerik'o en iu el la ŝip'o'j de vi'a patr'o? Tie vi pov'us vid'i ĉas'o'n al bizon'o'j aŭ lukt'o kontraŭ la ruĝ'ul'o'j.

Sinjor'in'o BERNICK
Tamen Hilmar do —

OLAF
Tio'n mi volont'e far'us, onkl'o; kaj ebl'e mi renkont'us onkl'o'n Johan kaj onkl'in'o'n Lona.

HILMAR TØNNESEN
Hm —; sen'senc'aĵ'o.

Sinjor'in'o BERNICK
Nun vi pov'as re'e'n ir'i en la ĝarden'o'n, Olaf.

OLAF
Pa'nj'o, ĉu mi ankaŭ pov'os el'ir'i sur la strat'o'n?

Sinjor'in'o BERNICK
Jes; sed ne tro for'e'n.

(Olaf kur'as el'e'n tra la krad'pord'o.)

Adjunkt'o RØRLUND
Vi ne dev'us met'i tia'j'n kapric'o'j'n en la kap'o'n de la infan'o, sinjor'o Tønnesen.

HILMAR TØNNESEN
Ne, kompren'ebl'e, li dev'as ir'i ĉi tie kaj far'iĝ'i forn'o'sid'ul'o, kiel tiom da ali'ul'o'j.

Adjunkt'o RØRLUND
Sed kial Vi mem ne trans'vojaĝ'os?

HILMAR TØNNESEN
Mi? Kun mi'a mal'san'o? Nu, tio kompren'iĝ'as; ĝi'n oni ne mult'e konsider'as en la urb'o. Sed tamen, — oni hav'as ja cert'a'j'n dev'o'j'n al la soci'o al kiu oni aparten'as. Dev'as almenaŭ est'i iu'j kiu'j ten'as la standard'o'n alt'e. , nun li de'nov'e kri'as!

La Sinjor'in'o'j
Kiu kri'as?

HILMAR TØNNESEN
Nu ja, mi ne sci'as. Ili est'as iom laŭt'voĉ'a'j tie intern'e, kaj tio ig'as mi'n nervoz'a.

Sinjor'in'o RUMMEL
Cert'e est'as mi'a edz'o, sinjor'o Tønnesen. Sed mi dir'u al Vi, li tiom kutim'iĝ'is parol'i en grand'a'j kun'ven'o'j —

Adjunkt'o RØRLUND
Ankaŭ la ali'a'j ne est'as mal'laŭt'a'j, ŝajn'as al mi.

HILMAR TØNNESEN
Ne, Di'o gard'u, kiam tem'as pri defend'o de la mon'uj'o, jen —; ĉio ja rezult'as en kalkul'o de bagatel'aĵ'o'j ĉi tie. !

Sinjor'in'o BERNICK
Est'as almenaŭ pli bon'e ol pas'int'e, kiam ĉio for'uz'iĝ'is en amuz'ad'o'j.

Sinjor'in'o LYNGE
Ĉu ver'e est'is tiel mal'bon'e pas'int'e?

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, Vi kred'u, sinjor'in'o Lynge. Nom'u Vi'n feliĉ'a, ke Vi tiam ne loĝ'is ĉi tie.

Sinjor'in'o HOLT
Jes, ver'e okaz'is ŝanĝ'o'j! Ho, kiam mi pens'as pri mi'a'j knab'in'a'j tag'o'j —

Sinjor'in'o RUMMEL
Ho pens'u nur antaŭ dek'kvar — dek'kvin jar'o'j. Di'o gard'u ni'n kia viv'o est'is ĉi tie! Tiam ekzist'is kaj la pilk-klub'o kaj la muzik-asoci'o —

Fraŭl'in'o BERNICK
Kaj la dram'a-asoci'o. Ĝi'n mi bon'e memor'as.

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, est'as tie ke vi'a teatr'aĵ'o prezent'iĝ'is, sinjor'o Tønnesen.

HILMAR TØNNESEN
(ir'as al la fon'o) Nu, kio, kio —!

Adjunkt'o RØRLUND
Teatr'aĵ'o de student'o Tønnesen?

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, est'is long'e antaŭ ol Vi ven'is ĉi tie'n, sinjor'o adjunkt'o. Ceter'e ĝi prezent'iĝ'is nur unu foj'o'n.

Sinjor'in'o LYNGE
Ĉu ne est'is en tiu teatr'aĵ'o, ke Vi aktor'is kiel amor'ant'in'o, laŭ kio Vi dir'is, sinjor'in'o Rummel?

Sinjor'in'o RUMMEL
(ek'rigard'as post la adjunkt'o) Mi? Tio'n mi ver'e ne memor'as, sinjor'in'o Lynge. Sed mi bon'e memor'as la bru'ant'a'j soci'a'j aranĝ'o'j en la famili'o'j.

Sinjor'in'o HOLT
Jes, mi eĉ sci'as pri la dom'o'j, kie ili prezent'is du grand'a'j'n tag'manĝ'o'j'n semajn'e.

Sinjor'in'o LYNGE
Kaj ankaŭ ven'is ĉi tie'n vojaĝ'ant'a aktor-grup'o laŭ'dir'e.

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, tio est'is ja la plej mal'bon'a —!

Sinjor'in'o HOLT
(mal'trankvil'a) Hm, hm

Sinjor'in'o RUMMEL
Nu, aktor'o'j? Ne, tio'n mi tut'e ne memor'as.

Sinjor'in'o LYNGE
Jes, tiu'j hom'o'j laŭ'dir'e far'is tiom da petol'aĵ'o'j. Kiel efektiv'e stat'as pri tiu'j histori'o'j?

Sinjor'in'o RUMMEL
Ho, ver'e est'as neni'o, sinjor'in'o Lynge.

Sinjor'in'o HOLT
Kar'a Din'a, don'u al mi tiu'n lin'aĵ'o'n.

Sinjor'in'o BERNICK
(sam'temp'e) Kar'a Din'a, el'ir'u kaj pet'u al Katrine en'port'i la kaf'o'n.

Fraŭl'in'o BERNICK
Mi ir'u kun vi, Din'a.

(Din'a kaj fraŭl'in'o Bernick el'ir'as tra la plej super'a pord'o mal'dekstr'e.)

Sinjor'in'o BERNICK
(ek'star'as) Kaj nun vi pardon'u al mi moment'o'n, mi'a'j sinjor'in'o'j; mi pens'as, ke ni trink'u kaf'o'n tie ekster'e.

(Ŝi el'ir'as sur la ĝarden'a'n ŝtup'ar'o'n kaj pret'ig'as tabl'o'n; la adjunkt'o star'as ĉe la pord'o kaj parol'as kun ŝi. Hilmar Tønnesen sid'as tie ekster'e fum'ant'e.)

Sinjor'in'o RUMMEL
(mal'laŭt'e) Di'o, sinjor'in'o Lynge, kiel Vi tim'ig'is mi'n!

Sinjor'in'o LYNGE
Mi?

Sinjor'in'o HOLT
Jes, sed est'is ja Vi mem kiu komenc'is, sinjor'in'o Rummel.

Sinjor'in'o RUMMEL
Mi? Ne, kiel Vi pov'as tio'n dir'i, sinjor'in'o Holt? Ven'is eĉ ne viv'ant'a vort'o el mi'a buŝ'o.

Sinjor'in'o LYNGE
Sed kio do est'as?

Sinjor'in'o RUMMEL
Kiel pov'is Vi komenc'i parol'i —! Pens'u, — ĉu Vi ne vid'is, ke Din'a ĉe'est'as?

Sinjor'in'o LYNGE
Din'a? Sed Di'o gard'u, ĉu est'as io pri —?

Sinjor'in'o HOLT
Kaj eĉ ĝust'e en tiu ĉi dom'o! Ĉu Vi do ne sci'as, ke est'is la frat'o de sinjor'in'o Bernick —?

Sinjor'in'o LYNGE
Ĉu li? Mi ja sci'as neni'o'n; mi est'as ja tut'e nov'a —

Sinjor'in'o RUMMEL
Ĉu Vi do ne aŭd'is ke —? Hm(al la fil'in'o) Ir'u en la ĝarden'o'n, vi Hilda.

Sinjor'in'o HOLT
Kaj ankaŭ vi, Nett'a. Kaj est'u ĝentil'a'j al la bedaŭr'ind'a Din'a, kiam ŝi re'ven'as.

(Fraŭl'in'o Rummel kaj fraŭl'in'o Holt el'ir'as en la ĝarden'o'n.)

Sinjor'in'o LYNGE
Nu, kio do est'is pri la frat'o de sinjor'in'o Bernick?

Sinjor'in'o RUMMEL
Ĉu Vi ne sci'as ke li est'is tiu en la terur'a afer'o?

Sinjor'in'o LYNGE
Ĉu student'o Tønnesen est'is en terur'a afer'o?

Sinjor'in'o RUMMEL
Ne, je Di'o, la student'o est'as ja ŝi'a kuz'o, sinjor'in'o Lynge. Mi parol'as pri la frat'o —

Sinjor'in'o HOLT
— la perd'it'ul'o Tønnesen

Sinjor'in'o RUMMEL
Johan li nom'iĝ'is. Li fuĝ'is al Amerik'o.

Sinjor'in'o HOLT
Dev'is fuĝ'i, pri'pens'u.

Sinjor'in'o LYNGE
Kaj li do est'is en terur'a afer'o?

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, est'is io tia —; kiel mi do nom'u ĝi'n? Est'is io pri la patr'in'o de Din'a. Ho, mi memor'as kvazaŭ tio est'us hodiaŭ. Johan Tønnesen tiam est'is en la ofic'ej'o de mal'jun'a sinjor'in'o Bernick; Karst'e'n Bernick ĵus est'is ven'int'a de Parizo, — ankoraŭ ne est'is fianĉ'iĝ'int'a —

Sinjor'in'o LYNGE
Nu, sed tiu terur'a histori'o?

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, vid'u, — tiu'n vintr'o'n la aktor'a trup'o de Møller ĉe'est'is en la urb'o —

Sinjor'in'o HOLT
— kaj en tiu trup'o est'is la aktor'o Dorf kaj li'a edz'in'o. Ĉiu'j jun'a'j hom'o'j profund'e ĉarm'iĝ'is de ŝi.

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, Di'o sci'as kiel ili pov'is trov'i, ke ŝi est'as bel'a. Sed jen la aktor'o Dorf re'ven'is hejm'e'n mal'fru'e iu'n vesper'o'n —

Sinjor'in'o HOLT
— tut'e ne'atend'it'e —

Sinjor'in'o RUMMEL
— Kaj li trov'as —; ne; tio ver'e ne est'as rakont'ind'a.

Sinjor'in'o HOLT
Ne, sinjor'in'o Rummel, li trov'is neni'o'n, ĉar la pord'o est'is ŝlos'it'a intern'e.

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, est'as ja tio kio'n mi dir'as; li trov'is la pord'o'n ŝlos'it'a. Kaj pens'u, sinjor'in'o, tiu, kiu est'is intern'e, dev'as salt'i tra la fenestr'o.

Sinjor'in'o HOLT
Tut'e supr'e de mansard'o!

Sinjor'in'o LYNGE
Kaj tiu est'is la frat'o de sinjor'in'o Bernick?

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, efektiv'e est'is.

Sinjor'in'o LYNGE
Kaj post tio li fuĝ'is al Amerik'o?

Sinjor'in'o HOLT
Jes, li ja dev'is fuĝ'i, kompren'u.

Sinjor'in'o RUMMEL
Ĉar post'e mal'kovr'iĝ'is io preskaŭ sam'e mal'bon'a; imag'u, li est'is atenc'int'a la kas'o'n —

Sinjor'in'o HOLT
Sed tio'n oni ne cert'e sci'as, sinjor'in'o Rummel; ebl'e est'is nur oni'dir'o'j.

Sinjor'in'o RUMMEL
Sed nun aŭd'u do —! Ĉu tio ne est'is kon'at'a en la tut'a urb'o? Ĉu mal'jun'a sinjor'in'o Bernick ne preskaŭ bankrot'is pro tiu afer'o? Tio'n mi ja aŭd'is de Rummel mem. Sed Di'o gard'u mi'a'n buŝ'o'n.

Sinjor'in'o HOLT
Nu, al sinjor'in'o Dorf la mon'o almenaŭ ne ir'is, ĉar ŝi —

Sinjor'in'o RUMMEL
Ja, Dorf for'vojaĝ'is de edz'in'o kaj de infan'o'j. Sed la sinjor'in'o tamen est'is tiel aŭdac'a rest'i ĉi tie tut'a'n jar'o'n. Montr'i si'n en la teatr'o ŝi ne plu kuraĝ'is; sed ŝi viv'ten'is si'n lav'ant'e kaj kudr'ant'e por hom'o'j —

Sinjor'in'o HOLT
Kaj ŝi prov'is komenc'i danc-lern'ej'o'n.

Sinjor'in'o RUMMEL
Tio kompren'ebl'e ne sukces'is. Kiu'j ge'patr'o'j vol'us konfid'i si'a'j'n infan'o'j'n al iu tia? Sed ne daŭr'is long'e pri ŝi; la bel'a sinjor'in'o ne est'is kutim'it'a al labor'o; kapt'iĝ'is ŝi'a brust'o, kaj ŝi mort'is.

Sinjor'in'o LYNGE
Hu, est'as ver'e terur'a'j histori'o'j!

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, kred'u, est'is sever'e el'ten'i por la famili'o Bernick. Est'as la mal'lum'a makul'o en la sun'o de ili'a feliĉ'o, kiel Rummel iam esprim'is si'n. Tial neniam parol'u pri tiu'j afer'o'j ĉi tie en la dom'o, sinjor'in'o Lynge.

Sinjor'in'o HOLT
Kaj pro Di'o ankaŭ ne pri la du'on'frat'in'o!

Sinjor'in'o LYNGE
Jes, sinjor'in'o Bernick hav'as ja ankaŭ du'on'frat'in'o'n?

Sinjor'in'o RUMMEL
Hav'is — feliĉ'e; ĉar nun la parenc'ec'o cert'e est'as fin'it'a inter la du. Jes, ŝi est'is iu precip'a! Imag'u, ŝi for'tond'is la har'o'j'n, kaj ir'is en vir'a'j bot'o'j en pluv'a veter'o.

Sinjor'in'o HOLT
Kaj kiam la du'on'frat'o — la perd'it'a subjekt'o — est'is for'kur'int'a, kaj la tut'a urb'o kompren'ebl'e ŝok'iĝ'is pro li, — ĉu Vi sci'as kio'n ŝi tiam far'as? Ŝi vojaĝ'as trans'e'n al li!

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, kaj la skandal'o, kiu'n ŝi far'is antaŭ ol for'vojaĝ'i, sinjor'in'o Holt!

Sinjor'in'o HOLT
Tŝŝ, ne parol'u pri tio.

Sinjor'in'o LYNGE
Di'o, ĉu ŝi ankaŭ far'is skandal'o'n?

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, nun Vi aŭd'u, sinjor'in'o Lynge. Bernick est'is ĵus si'n fianĉ'iĝ'int'a al Betty Tønnesen; kaj ĝust'e kiam li ven'is kun ŝi ĉe la brak'o en'e'n al ŝi'a onkl'in'o por inform'i —

Sinjor'in'o HOLT
La ge'frat'o'j Tønnesen est'is orf'a'j, Vi sci'u —

Sinjor'in'o RUMMEL
— kaj Lona Hessel ek'star'as de la seĝ'o kie ŝi sid'as, kaj don'as al la ĝentil'a, kultur'it'a Karst'e'n Bernick vang'o'frap'o'n, ke re'son'is en li.

Sinjor'in'o LYNGE
Ne, nun mi neniam —!

Sinjor'in'o HOLT
Est'as tut'e cert'e.

Sinjor'in'o RUMMEL
Kaj ŝi pak'is si'a'n kofr'o'n kaj for'vojaĝ'is al Amerik'o.

Sinjor'in'o LYNGE
Sed do ŝi ja mem est'us hav'int'a inklin'o'n al li.

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, kred'u ke ŝi hav'is. Ŝi imag'is ke far'iĝ'us par'o el tiu'j du, kiam li re'ven'us el Parizo.

Sinjor'in'o HOLT
Jes, imag'u, ke ŝi kred'us ti'aĵ'o'n! Bernick, — tiu jun'a bon'kondut'a grand'mond'a sinjor'o, — perfekt'a galant'ul'o, — favor'at'o de ĉiu'j vir'in'o'j —

Sinjor'in'o RUMMEL
— kaj tamen dec'a, sinjor'in'o Holt; kaj tiel moral'a.

Sinjor'in'o LYNGE
Sed pri kio okup'iĝ'is tiu fraŭl'in'o Hessel en Amerik'o?

Sinjor'in'o RUMMEL
Nu, vid'u, super tio kuŝ'as, kiel Rummel iam esprim'is si'n, vual'o, kiu ne est'as lev'ind'a.

Sinjor'in'o LYNGE
Kio'n tio signif'as?

Sinjor'in'o RUMMEL
Ŝi ja ne plu hav'as iu'n rilat'o'n kun la famili'o, Vi kompren'u; sed tiom sci'as ja la tut'a urb'o, ke ŝi kant'is por mon'o en la gast'ej'o'j tie —

Sinjor'in'o HOLT
— kaj ŝi far'is preleg'o'j'n en la salon'o'j —

Sinjor'in'o RUMMEL
— kaj ŝi el'don'is ne'normal'a'n libr'o'n.

Sinjor'in'o LYNGE
Ĉu ver'e —!

Sinjor'in'o RUMMEL
Ho jes, Lona Hessel efektiv'e est'as unu el la sun'makul'o'j en la famili'a feliĉ'o de la Bernikoj. Sed nun Vi ja sci'as pri la afer'o'j, sinjor'in'o Lynge. Je Di'o, mi nur parol'is pri tio ĉi, por ke Vi gard'u Vi'n.

Sinjor'in'o LYNGE
Jes, pri tio Vi pov'as est'i cert'a ke mi far'u. — Sed tiu bedaŭr'ind'a Din'a Dorf! Mi ver'e sent'as bedaŭr'o'n por ŝi.

Sinjor'in'o RUMMEL
Nu, por ŝi est'is ja pur'a feliĉ'o. Imag'u se ŝi rest'us en la man'o'j de la ge'patr'o'j! Ni ĉiu'j kompren'ebl'e zorg'is pri ŝi, admon'is ŝi'n plej ebl'e bon'e. Post iom'a temp'o fraŭl'in'o Bernick decid'ig'is, ke ŝi ven'u en ĉi tiu'n dom'o'n.

Sinjor'in'o HOLT
Sed mal'facil'a infan'o ŝi ĉiam est'is. Imag'u, — ĉiu'j la mal'bon'a'j ekzempl'o'j. Tia infan'o ja ne est'as kiel unu el ni'a'j propr'a'j; oni dev'as pren'i ŝi'n per la bon'o, sinjor'in'o Lynge.

Sinjor'in'o RUMMEL
Tŝŝ, — jen ŝi. (laŭt'e) Jes, tiu Din'a ver'e est'as diligent'a knab'in'o. Nu, ĉu vi ven'as, Din'a? Ni sid'as ĉi tie for'met'ant'e la kudr'aĵ'o'j'n.

Sinjor'in'o HOLT
Ho, kiel bon'odor'as vi'a kaf'o, dolĉ'a Din'a. Tia antaŭ'tag'mez'a tas'o da kaf'o —

Sinjor'in'o BERNICK
(ekster'e sur la ĝarden'a ŝtup'ar'o) Bon'vol'u, sinjor'in'o'j!

(Fraŭl'in'o Bernick kaj Din'a est'as jam help'int'a al la serv'ist'in'o en'port'i la kaf'aĵ'o'j'n. Ĉiu'j sinjor'in'o'j pren'as lok'o'n tie ekster'e; ili parol'as super'mezur'e amik'e al Din'a. Iom post'e ŝi ir'as en la salon'o'n kaj serĉ'as si'a'n man'labor'o'n.)

Sinjor'in'o BERNICK
(ekster'e apud la kaf'o'tabl'o) Din'a, ĉu ne ankaŭ vi —?

Din'a
Ne, dank'o'n; mi ne vol'as.

(Ŝi ek'sid'as kun si'a kudr'aĵ'o. Sinjor'in'o Bernick kaj la adjunkt'o inter'ŝanĝ'as kelk'a'j'n vort'o'j'n; moment'o'n post'e li en'ir'as en la salon'o'n.)

Adjunkt'o RØRLUND
(improviz'as pretekst'o'n por ir'i al la tabl'o kaj dir'as mal'laŭt'e:) Din'a.

Din'a
Jes.

Adjunkt'o RØRLUND
Kial Vi ne vol'as sid'i tie ekster'e?

Din'a
Kiam mi en'ven'is kun la kaf'o, mi pov'is vid'i sur la fremd'a sinjor'in'o, ke ili est'is parol'int'a'j pri mi.

Adjunkt'o RØRLUND
Kaj ĉu Vi ne ankaŭ vid'is, kiel amik'e ŝi kondut'is al Vi tie ekster'e?

Din'a
Sed tio'n mi ne toler'as!

Adjunkt'o RØRLUND
Vi hav'as obstin'a'n anim'o'n, Din'a.

Din'a
Jes.

Adjunkt'o RØRLUND
Sed kial Vi kondut'as tiel?

Din'a
Mi ne est'as ali'a.

Adjunkt'o RØRLUND
Ĉu Vi ne pov'us kondut'i ali'manier'e?

Din'a
Ne.

Adjunkt'o RØRLUND
Kial ne?

Din'a
(rigard'as li'n) Mi ja aparten'as al la moral'e perd'it'ul'o'j.

Adjunkt'o RØRLUND
Fi, Din'a!

Din'a
Ankaŭ patr'in'o aparten'is al la moral'e perd'it'ul'o'j.

Adjunkt'o RØRLUND
Kiu parol'is al Vi pri ti'aĵ'o'j?

Din'a
Neniu'j; ili neniam parol'as. Kial ili tio'n ne far'as? Ĉiu'j ili kondut'as al mi tiel konven'e, kvazaŭ mi romp'iĝ'us, se —. Ho, kiom mi mal'am'as tiu'n bon'kor'ec'o'n.

Adjunkt'o RØRLUND
Kar'a Din'a, mi bon'e kompren'as, ke Vi sent'as prem'o'n ĉi tie, sed —

Din'a
Jes, se mi pov'us ir'i long'e for'e'n. Mi cert'e help'us mi'n mem antaŭ'e'n, se mi ne viv'us inter hom'o'j, kiu'j est'as tiel — tiel —

Adjunkt'o RØRLUND
Kiel kia'j?

Din'a
Tiel dec'a'j kaj tiel moral'a'j.

Adjunkt'o RØRLUND
Tamen Din'a, tio'n Vi ne pens'as.

Din'a
Ho, Vi bon'e kompren'as kiel mi pens'as. Ĉiu'n tag'o'n Hilda kaj Nett'a ven'as, por ke mi pren'u ili'n kiel model'o'j'n. Mi neniam pov'os far'iĝ'i tiel dec'a kiel ili. Mi ne vol'as tiel far'iĝ'i. Ho, se mi est'us long'e for'e, mi cert'e far'iĝ'us saĝ'a.

Adjunkt'o RØRLUND
Vi ja est'as saĝ'a, kar'a Din'a.

Din'a
Kiel tio help'as mi'n ĉi tie?

Adjunkt'o RØRLUND
Do vojaĝ'i —. Ĉu Vi pens'as serioz'e pri tio?

Din'a
Mi ne rest'us tag'o'n pli long'e, se Vi ne est'us.

Adjunkt'o RØRLUND
Dir'u Din'a, — kial Vi ver'e tiel volont'e est'as kun'e kun mi?

Din'a
Ĉar Vi lern'ig'as al mi tiom da bel'aĵ'o'j.

Adjunkt'o RØRLUND
Bel'aĵ'o'j? Ĉu Vi nom'as tio'n kio'n mi pov'as lern'ig'i al Vi bel'aĵ'o'j?

Din'a
Jes. Aŭ ver'e — Vi lern'ig'as al mi i'o'n; sed kiam mi aŭd'as vi'n parol'i, mi ek'rigard'as tiom da bel'aĵ'o'j.

Adjunkt'o RØRLUND
Kio do est'as por Vi bel'aĵ'o?

Din'a
Tio'n mi neniam pri'pens'is.

Adjunkt'o RØRLUND
Pri'pens'u do nun. Kio do est'as por Vi bel'aĵ'o?

Din'a
Bel'aĵ'o est'as io grand'a — kaj tre for'a.

Adjunkt'o RØRLUND
Hm. — Kar'a Din'a, mi kor'e sent'as zorg'o'n pro Vi.

Din'a
Nur tio?

Adjunkt'o RØRLUND
Vi cert'e bon'e sci'as kiel ne'dir'ebl'e kar'a Vi est'as por mi.

Din'a
Se mi est'us Hilda aŭ Nett'a, Vi ne tim'us observ'ig'i tio'n al ali'ul'o'j.

Adjunkt'o RØRLUND
Ho Din'a, Vi ne pov'as facil'e pri'juĝ'i la mil konsider'o'j'n —. Kiam vir'o est'as star'ig'it'a kiel moral'a sub'ten'o por la soci'o en kiu li viv'as, jen —; oni ne pov'as est'i tro si'n'gard'em'a. Se mi nur est'us cert'a, ke oni ĝust'e kompren'us kaj interpret'us mi'a'j'n motiv'o'j'n —. Sed egal'e; Vi dev'as est'i kaj est'os help'at'a supr'e'n. Din'a, ĉu est'as inter'konsent'o, ke kiam mi ven'os — kiam la kondiĉ'o'j permes'os al mi ven'i — kaj mi dir'os: jen mi'a man'o, — Vi vol'os akcept'i ĝi'n kaj far'iĝ'i mi'a edz'in'o? — Ĉu Vi tio'n promes'as al mi Din'a?

Din'a
Jes.

Adjunkt'o RØRLUND
Dank'o'n, dank'o'n! Ĉar ankaŭ por mi —. Ho Din'a, mi ten'as Vi'n kar'a —. Tŝŝ; iu ven'as. Din'a, pro mi, — el'ir'u al la ali'ul'o'j.

(Ŝi el'ir'as al la kaf'o'tabl'o. En la sam'a moment'o ven'as grand'komerc'ist'o Rummel, komerc'ist'o Sandstad kaj komerc'ist'o Vigeland el la antaŭ'a ĉambr'o mal'dekstr'e, sekv'at'a'j de konsul'o Bernick, kiu ten'as amas'et'o'n da paper'o'j en la man'o.)

Konsul'o BERNICK
Nu; do la afer'o est'as decid'it'a.

Komerc'ist'o VIGELAND
Jes, je la nom'o de Di'o, las'u ĝi'n nun tia.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ĝi est'as decid'it'a, Bernick! Vort'o de norveg'o star'as fiks'e kiel la rok'o'j de la Dovr'e mont'ar'o, tio'n vi sci'as!

Konsul'o BERNICK
Kaj neni'u perfid'os; neni'u re'tir'os si'n, kia ajn opozici'o ni renkont'os.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ni star'as kaj fal'as kun'e, Bernick!

HILMAR TØNNESEN
(kiu ven'as de la ĝarden'a pord'o) Fal'as? Permes'u, ĉu ne est'as la fer'voj'o, kiu fal'as?

Konsul'o BERNICK
Ne, kontraŭ'e, ĝi est'os ir'ant'a —

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
— per vapor'o, sinjor'o Tønnesen.

HILMAR TØNNESEN
(pli proksim'e) Ĉu?

Adjunkt'o RØRLUND
Kiel?

Sinjor'in'o BERNICK
(ĉe la ĝarden'a pord'o) Sed, kar'a Karst'e'n, kio do ver'e est'as —?

Konsul'o BERNICK
Ho, kar'a Betty, kiel tio do interes'as vi'n? (al la tri sinjor'o'j) Sed nun ni dev'as el'labor'i la list'o'j'n, ju pli fru'e, des pli bon'e. Est'as mem'sekv'o, ke ni kvar sub'skrib'as unu'e. La pozici'o, kiu'n ni hav'as en la soci'o, dev'ig'as ni'n streĉ'i ni'n tiel for'e'n kiel ebl'as.

Komerc'ist'o SANDSTAD
Kompren'ebl'e, sinjor'o konsul'o.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Far'iĝ'os, Bernick; ĵur'it'e.

Konsul'o BERNICK
Jes ja, mi ne dub'as pri la rezult'o. Ni dev'as ag'i ĉiu en si'a rond'o de kon'at'ul'o'j; kaj se ni fin'e pov'os montr'i al vigl'a part'o'pren'o en ĉiu'j tavol'o'j de la soci'o, sekv'os de si mem, ke ankaŭ la komun'um'o dev'os kontribu'i.

Sinjor'in'o BERNICK
Tamen, Karst'e'n, vi nepr'e dev'as ven'i por rakont'i al ni —

Konsul'o BERNICK
Ho kar'a Betty, est'as io en kio sinjor'in'o'j ne pov'as trov'i kompren'o'n.

HILMAR TØNNESEN
Vi tamen zorg'os pri la fer'voj'a afer'o?

Konsul'o BERNICK
Jes, kompren'ebl'e.

Adjunkt'o RØRLUND
Sed last'a'n jar'o'n, sinjor'o konsul'o —?

Konsul'o BERNICK
Last'a'n jar'o'n est'is tut'e ali'a afer'o. Tiam tem'is pri mar'bord'a lini'o —

Komerc'ist'o VIGELAND
— kiu est'us tut'e super'flu'a, sinjor'o adjunkt'o; ĉar ni ja hav'as vapor-ŝip'o'j'n —

Komerc'ist'o SANDSTAD
— kaj kiu far'iĝ'us ekstrem'e mult'e'kost'a, —

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
— jes kaj kiu mal'util'us al grav'a'j interes'o'j en ni'a urb'o.

Konsul'o BERNICK
La esenc'a afer'o est'is, ke ĝi ne util'us al la pli grand'a soci'o. Tial mi kontraŭ'is ĝi'n, kaj tial la intern-land'a lini'o elekt'iĝ'is.

HILMAR TØNNESEN
Jes, sed tiu ne tuŝ'os la urb'o'j'n en ni'a region'o.

Konsul'o BERNICK
Ĝi tuŝ'os ni'a'n urb'o'n, mi'a kar'a Hilmar; ĉar nun ni konstru'os flank'a'n fer'voj'o'n ĉi tie'n.

HILMAR TØNNESEN
Aha; nov'a el'pens'aĵ'o do.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Jes, ĉu ne est'as bon'eg'a el'pens'aĵ'o? Ĉu?

Adjunkt'o RØRLUND
Hm

Komerc'ist'o VIGELAND
Ne est'as ne'ind'e, ke la providenc'o aranĝ'is la teren'o'n por flank'a fer'voj'o.

Adjunkt'o RØRLUND
Ĉu ver'e ke tiel est'as, sinjor'o Vigeland?

Konsul'o BERNICK
Jes, mi dev'as konfes'i, ke ankaŭ mi rigard'as tio'n kiel providenc'a'n aranĝ'o'n, ke mi ĉi tiu'n printemp'o'n vetur'is laŭ'val'e en komerc'o, kaj hazard'e mi ven'is en val'o'n, kie mi neniam antaŭ'e est'is. Frap'is mi'n kvazaŭ fulm'o, ke tie ni pov'us konstru'i flank'a'n fer'voj'o'n al ni. Mi dung'is inĝenier'o'n por inspekt'i la teren'o'n; jen mi hav'as la inter'temp'a'j'n kalkul'o'j'n kaj taks'o'j'n; neni'o kontraŭ'as.

Sinjor'in'o BERNICK
(daŭr'e kun'e kun la sinjor'in'o'j ĉe la ĝarden'a pord'o) Sed, kar'a Karst'e'n, ke vi ten'is ĉio'n tio'n kaŝ'it'a por ni.

Konsul'o BERNICK
Ho, mi'a bon'a Betty, vi tamen ne pov'us kapt'i la ver'a'n koneks'o'n. Ceter'e mi ne pri'parol'is tio'n al iu ajn viv'ant'a hom'o antaŭ hodiaŭ. Sed nun la decid'a moment'o ven'is; nun ni ag'u ne'kaŝ'it'e kaj plen'fort'e. Jes, eĉ se mi met'u ĉiu'n mi'a'n ekzist'o'n sur tiu'n afer'o'n, mi real'ig'u ĝi'n.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ni kun'e, Bernick; pri tio vi fid'u.

Adjunkt'o RØRLUND
Ĉu Vi do atend'as tiom mult'e el tiu ĉi entrepren'o, sinjor'o'j?

Konsul'o BERNICK
Jes, tio'n mi dev'us pens'i. Kia lev'stang'o tio est'u por ni'a tut'a soci'o! Imag'u nur la vast'a'j'n arb'ar'ej'o'j'n, kiu'j far'iĝ'os ating'ebl'a'j; imag'u la riĉ'a'j'n erc-ej'o'j'n, kiu'j'n ni pov'os ekspluat'i; imag'u la river'o'n kun ar'o da akv'o'fal'o'j laŭ'vic'e en la val'o! Kia fabrik'ad'o tie pov'os est'i efektiv'ig'at'a!

Adjunkt'o RØRLUND
Kaj vi ne tim'as, ke pli oft'a inter'rilat'o kun mal'virt'a ekster'a mond'o —?

Konsul'o BERNICK
Ne; est'u tut'e trankvil'a, sinjor'o adjunkt'o. Ni'a et'a labor'em'a lok'o kuŝ'as, laŭd'o al Di'o, nun'temp'e sur san'a moral'a fund'o; ni ja ĉiu'j kun'help'is por dren'i ĝi'n, se mi rajt'as tio'n dir'i; kaj tio'n ni far'os est'ont'e, ĉiu si'a'manier'e. Vi, sinjor'o adjunkt'o daŭr'ig'os Vi'a'n ben'o'riĉ'a'n ag'ad'o'n en la lern'ej'o kaj en la hejm'o'j. Ni, la hom'o'j de la praktik'a labor'o, sub'ten'as la soci'o'n dis'vast'ig'ant'e bon'fart'o'n en plej ebl'e vast'a'n rond'o'n; — kaj ni'a'j vir'in'o'j, — jes, nur proksim'iĝ'u, mi'a'j sinjor'in'o'j; Vi bon'vol'e dev'as aŭd'i — ni'a'j vir'in'o'j, mi dir'as, ni'a'j edz'in'o'j kaj fil'in'o'j, — jes, ag'ad'u ne'ĝen'it'a'j en la serv'o de bon'farad'o, mi'a'j sinjor'in'o'j, kaj ceter'e est'u help'o kaj komfort'o por Vi'a'j proksim'ul'o'j, kiel mi'a kar'a Betty kaj Mart'a est'as por mi kaj Olaf(ĉirkaŭ'rigard'as) Nu, kie est'as Olaf hodiaŭ?

Sinjor'in'o BERNICK
Ho, nun dum la feri'tag'o'j ne ebl'as ten'i li'n hejm'e.

Konsul'o BERNICK
Do li cert'e est'as mal'supr'e ĉe la mar'o! Vid'u, li ne fin'os antaŭ ol okaz'os akcident'o.

HILMAR TØNNESEN
Bah — et'a lud'o kun la natur'fort'o'j —

Sinjor'in'o RUMMEL
Kiel bel'e de Vi, ke Vi hav'as tiom da famili'a sent'o, sinjor'o Bernick.

Konsul'o BERNICK
Nu, la famili'o est'as ja la kern'o de la soci'o. Bon'a hejm'o, honest'a'j kaj fidel'a'j amik'o'j, et'a dens'e kun'lig'it'a rond'o, kie neniu'j mal'trankvil'ig'a'j element'o'j en'ĵet'as si'a'n ombr'o'n —

(Plen'rajt'ig'it'o Krap en'ven'as de dekstr'e kun leter'o'j kaj gazet'o'j.)

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Ekster'land'a'j poŝt'aĵ'o'j, sinjor'o konsul'o; — kaj telegram'o el New York.

Konsul'o BERNICK
(pren'as) Ah, de la ŝip'a societ'o de “Indi'an Girl”.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Nu, la poŝt'o ven'is? Jes, do mi pet'as permes'o'n.

Komerc'ist'o VIGELAND
Jes, ankaŭ mi.

Komerc'ist'o SANDSTAD
Adiaŭ, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Adiaŭ, adiaŭ, mi'a'j sinjor'o'j. Kaj memor'u do ni'a'n kun'ven'o'n hodiaŭ post'tag'mez'e je la kvin'a.

La Tri Sinjor'o'j
Jes; bon'e; kompren'ebl'e. (Ili for'ir'as dekstr'e.)

Konsul'o BERNICK
(Li leg'is la telegram'o'n) Ne, tio ĉi est'as ver'e pur'e uson'a! Ver'e ŝok'a —

Sinjor'in'o BERNICK
Di'o, Karst'e'n, kio est'as?

Konsul'o BERNICK
Jen, vid'u, sinjor'o Krap; leg'u!

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
(leg'as) “Far'u nur plej et'a'n ripar'o'n, send'u ‘Indi'an Girl’ trans'e'n tuj kiam flos'ebl'a; bon'a sezon'o; okaz'e naĝ'as sur la karg'o.” Nu, tio'n mi dir'u —

Konsul'o BERNICK
Naĝ'as sur la karg'o! Tiu'j sinjor'o'j bon'e sci'as, ke kun tia karg'o la ŝip'o sink'os fund'e'n kiel ŝton'o, se io okaz'os.

Adjunkt'o RØRLUND
Jen ni vid'as kiel stat'as en tiu'j laŭd'at'a'j grand'a'j soci'o'j.

Konsul'o BERNICK
Vi prav'as; eĉ ne respekt'o por hom'a viv'o, tuj kiam profit'o ven'as en la lud'o'n. (al Krap) Ĉu “Indi'an Girl” est'os mar-pret'a post kvar — kvin tag'o'j?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Jes, se komerc'ist'o Vigeland akcept'as, ke ni halt'ig'as la labor'o'n sur “La Palm'o” inter'temp'e.

Konsul'o BERNICK
Hm, tio'n li ne far'os. Nu, bon'vol'u tra'leg'i la poŝt'aĵ'o'j'n. Aŭd'u, ĉu Vi ne vid'is Olaf tie sur la kaj'o?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Ne, sinjor'o konsul'o. (Li ir'as en la plej antaŭ'a'n ĉambr'o'n mal'dekstr'e.)

Konsul'o BERNICK
(de'nov'e leg'as la telegram'o'n) Risk'i la viv'o'n de dek ok hom'o'j! Por tio tiu'j sinjor'o'j ne hezit'as —

HILMAR TØNNESEN
Nu, est'as la destin'o de mar'ist'o spit'i la element'o'j'n; dev'as est'i io nerv'o'streĉ'a en tio, kun mal'dik'a tabul'o inter si kaj la abism'o —

Konsul'o BERNICK
Jes, mi dezir'us vid'i tiu'n ŝip'posed'ant'o'n ĉe ni, kiu pov'us decid'ig'i si'n al ti'aĵ'o! Eĉ ne unu, eĉ ne unu sol'a — (ek'vid'as Olaf) Nu, laŭd'o al Di'o, la knab'o ĉe'est'as.

(Olaf kun fiŝ'ŝnur'o en la man'o ven'is kur'ant'e laŭ la strat'o kaj en'e'n tra la ĝarden'a pord'eg'o.)

OLAF
(ankoraŭ en la ĝarden'o) Onkl'o Hilmar, mi mal'supr'e'n'ir'is kaj rigard'is la vapor-ŝip'o'n.

Konsul'o BERNICK
Ĉu vi nun de'nov'e ir'is sur la kaj'o'n.

OLAF
Ne, mi nur est'is en boat'o. Sed imag'u, onkl'o Hilmar; ven'is surkajen tut'a ar'o da cirk'ist'o'j kun ĉeval'o'j kaj best'o'j; kaj est'is mult'a'j pasaĝer'o'j.

Sinjor'in'o RUMMEL
Ho, ĉu ni ver'e vid'os cirk'o'n!

Adjunkt'o RØRLUND
Ni? Tio'n mi ne supoz'as.

Sinjor'in'o RUMMEL
Ne, kompren'ebl'e ne ni, sed —

Din'a
Mi ŝat'us vid'i cirk'o'n.

OLAF
Jes, ankaŭ mi.

HILMAR TØNNESEN
Vi est'as stult'ul'o. Ĉu tio est'as io rigard'ind'a? Nur'a dres'o. Ne, kontraŭ'e est'as io ali'a vid'i la gaŭĉ'o'n flug'i trans la Pamp'o sur si'a spir'eg'ant'a mustang'o. Sed Di'o gard'u, ĉi tie en la urb'et'o'j —

OLAF
(tir'as la jup'o'n de fraŭl'in'o Bernick) Onkl'in'o Mart'a, vid'u, vid'u — jen ili ven'as!

Sinjor'in'o HOLT
Jes, je Di'o, jen ni hav'as ili'n.

Sinjor'in'o LYNGE
Hu, la terur'a'j hom'o'j!

(Mult'a'j pasaĝer'o'j kaj ar'o da urb'an'o'j ven'as supr'e'n laŭ la strat'o.)

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, cert'e est'as arleken'o'j el la ĝust'a speci'o. Rigard'u tiu'n en la griz'a rob'o, sinjor'in'o Holt; ŝi port'as la valiz'o'n sur la dors'o.

Sinjor'in'o HOLT
Jes, imag'u, ŝi port'as ĝi'n sur la ombrel'ten'il'o! Kompren'ebl'e ŝi est'as la edz'in'o de la direktor'o.

Sinjor'in'o RUMMEL
Kaj jen est'as la direktor'o mem; tiu kun la barb'o. Nu, li ja aspekt'as kiel rab'ist'o. Ne rigard'u li'n, Hilda!

Sinjor'in'o HOLT
Ankaŭ vi ne, Nett'a.

OLAF
Pa'nj'o, la direktor'o salut'as al ni.

Konsul'o BERNICK
Kio'n do?

Sinjor'in'o BERNICK
Kio'n vi dir'as, infan'o?

Sinjor'in'o RUMMEL
Jes, je Di'o, jen ankaŭ la vir'in'o salut'as!

Konsul'o BERNICK
Ne, tio est'as do tro sen'hont'a!

Fraŭl'in'o BERNICK
(kun ne'volont'a ek'kri'o) Ah —!

Sinjor'in'o BERNICK
Kio est'as, Mart'a?

Sinjor'in'o BERNICK
Ho ne, neni'o; ŝajn'is nur al mi —

OLAF
(kri'as el ĝoj'o) Vid'u, vid'u, jen ven'as la ali'ul'o'j kun la ĉeval'o'j kaj la best'o'j! Kaj jen ankaŭ la uson'an'o'j! Ĉiu'j la mar'ist'o'j sur “Indi'an Girl” —

(Oni aŭd'as “Yankee Doodle” akompan'at'a de klarnet'o kaj tambur'o.)

HILMAR TØNNESEN
(kovr'as la orel'o'j'n) Uf, uf, uf!

Adjunkt'o RØRLUND
Mi kred'as, ke ni izol'u ni'n iom'et'e, mi'a'j sinjor'in'o'j; tio ĉi ne est'as io por ni. Ni re'ir'u al ni'a labor'o.

Sinjor'in'o BERNICK
Ĉu ni ebl'e antaŭ'e'n tir'u la kurten'o'j'n?

Adjunkt'o RØRLUND
Jes, jen ĝust'e kio'n mi pens'is.

(La sinjor'in'o'j trov'as si'a'j'n sid'lok'o'j'n ĉe la tabl'o; la adjunkt'o ferm'as la ĝarden'a'n pord'o'n kaj antaŭ'e'n tir'as la kurten'o'j'n al ĝi kaj al la fenestr'o'j; far'iĝ'as du'on'e mal'lum'e en la ĉambr'o.)

OLAF
(kiu ŝtel'e rigard'as) Pa'nj'o, nun la direktor-edz'in'o star'as ĉe la akv'o'kran'o lav'ant'e si'a'n vizaĝ'o'n.

Sinjor'in'o BERNICK
Ĉu! Mez'e sur la vend'o'plac'o!

Sinjor'in'o RUMMEL
Kaj tio dum bril'e hel'a tag'o!

HILMAR TØNNESEN
Nu, se mi vojaĝ'is en dezert'o kaj trov'is cistern'o'n, ankaŭ mi ne hezit'us —. Uf, tiu terur'a klarnet'o!

Adjunkt'o RØRLUND
Est'as ver'e evident'a kaŭz'o por la polic'o por proced'i.

Konsul'o BERNICK
Nu do; kun ekster'land'an'o'j oni ne dev'as est'i tro sever'a; tiu'j hom'o'j ja ne hav'as la en'radik'it'a'n sent'o'n de dec'o, kiu ten'as ni'n en'e inter la ĝust'a'j bar'o'j. Las'u ili'n nur de'voj'iĝ'i. Kiel tio afekt'as ni'n? Tiu ĝen'a kondut'o, kiu kontraŭ'as kutim'o'n kaj bon'a'j'n mor'o'j'n, feliĉ'e ne rilat'as al ni'a soci'o, se mi rajt'as tiel parol'i. — Jen kio!

(La fremd'a sinjor'in'o rapid'e en'ven'as tra la pord'o dekstr'e.)

La Sinjor'in'o'j
(tim'ig'it'e sed mal'laŭt'e) La rajd'ist'in'o! La direktor'edz'in'o!

Sinjor'in'o BERNICK
Di'o, kio'n tio signif'u!

Fraŭl'in'o BERNICK
(ek'salt'as) Ah —!

La Sinjor'in'o
Bon'a'n tag'o'n, kar'a Betty! Bon'a'n tag'o'n, Mart'a! Bon'a'n tag'o'n bo'frat'o!

Sinjor'in'o BERNICK
(ek'kri'e) Lona —!

Konsul'o BERNICK
(ek'ret'ir'iĝ'as) Je mi'a viv'o —!

Sinjor'in'o HOLT
Sed Di'o kompat'u —!

Sinjor'in'o RUMMEL
Ver'e ne ebl'as —!

HILMAR TØNNESEN
Nu! Uf!

Sinjor'in'o BERNICK
Lona —! Ĉu ver'e —?

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉu est'as mi? Jes, efektiv'e ke est'as mi; Vi bon'vol'e pov'as ĉirkaŭ'brak'i mi'n por tio.

HILMAR TØNNESEN
Uf; uf!

Sinjor'in'o BERNICK
Kaj nun vi ven'as ĉi tie'n kiel —?

Konsul'o BERNICK
— kaj ver'e vol'as lud'i rol'o'n —?

Fraŭl'in'o HESSEL
Lud'i rol'o'n? Kiel lud'i rol'o'n?

Konsul'o BERNICK
Jes, mi pens'as — kun la rajd'ist'o'j —

Fraŭl'in'o HESSEL
Hahaha! Ĉu vi est'as frenez'a, bo'frat'o? Ĉu vi kred'as, ke mi aparten'as al la rajd'ist'o'j? Ne; ver'e far'is mi mult'a'j'n art'aĵ'o'j'n, kaj arleken'is mult'manier'e —

Sinjor'in'o RUMMEL
Hm

Fraŭl'in'o HESSEL
— sed akrobat'aĵ'o'j'n sur ĉeval'dors'o mi neniam far'is.

Konsul'o BERNICK
Do ne —

Sinjor'in'o BERNICK
Ah, dank' al Di'o!

Fraŭl'in'o HESSEL
Ne, ni ven'is ĝust'e kiel ali'a'j dec'a'j hom'o'j, — tamen kun du'a'lok'a bilet'o, sed al tio ni est'as kutim'it'a'j.

Sinjor'in'o BERNICK
Vi dir'as ni?

Konsul'o BERNICK
(paŝ'o'n pli proksim'e'n) Kiu'j ni?

Fraŭl'in'o HESSEL
Mi kaj la infan'o, kompren'ebl'e.

La Sinjor'in'o'j
(ek'kri'e) La infan'o!

HILMAR TØNNESEN
Kio!

Adjunkt'o RØRLUND
Nu, jen io dir'end'a —!

Sinjor'in'o BERNICK
Sed kio'n vi alud'as, Lona?

Fraŭl'in'o HESSEL
Kompren'ebl'e mi alud'as al John; mi ja ne hav'as ali'a'n infan'o'n ol John, mi sci'as, — aŭ Johan, kiel vi nom'is li'n.

Sinjor'in'o BERNICK
Johan —!

Sinjor'in'o RUMMEL
(mal'laŭt'e al sinjor'in'o Lynge) La perd'it'a frat'o!

Konsul'o BERNICK
(hezit'e) Ĉu Johan kun'ven'is?

Fraŭl'in'o HESSEL
Nu jes; nu jes; mi ja ne vojaĝ'as sen li. Sed vi aspekt'as tiel trist'e. Kaj vi sid'as en krepusk'o kudr'ant'e i'o'n blank'a'n. Ĉu est'as mort'o en la famili'o?

Adjunkt'o RØRLUND
Fraŭl'in'o, vi trov'as vi'n en la asoci'o por moral'e perd'it'a'j —

Fraŭl'in'o HESSEL
(du'on'laŭt'e) Kio'n vi dir'as? Tiu'j bel'a'j, silent'em'a'j sinjor'in'o'j est'us —?

Sinjor'in'o RUMMEL
Ne nun mi dir'u —!

Fraŭl'in'o HESSEL
Ah, kompren'as, kompren'as! Sed diabl'e, est'as ja sinjor'in'o Rummel! Kaj jen ankaŭ sinjor'in'o Holt! Nu, ni tri ne jun'iĝ'is de post last'foj'e. Sed aŭskult'u nun bon'ul'o'j; las'u nun la moral'e perd'it'a'j atend'i almenaŭ tag'o'n; ili ne pli'mal'bon'iĝ'os pro tio. Ĝoj'a moment'o kiel tiu ĉi —

Adjunkt'o RØRLUND
Hejm'e'n'ven'o ne ĉiam est'as ĝoj'a moment'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉu? Kiel vi leg'as vi'a'n bibli'o'n, pastor'o?

Adjunkt'o RØRLUND
Mi ne est'as pastor'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Nu; tamen tia vi cert'e far'iĝ'os. — Sed fi, fi, fi, — tiu ĉi moral'a lin'aĵ'o odor'as tiel putr'e, — ĝust'e kiel mort'o'tuk'o. Mi kutim'iĝ'is al la aer'o sur la preri'o'j, mi; mi dir'u.

Konsul'o BERNICK
(sek'ig'as la frunt'o'n) Jes ver'e est'as iom naŭz'e ĉi en'e.

Fraŭl'in'o HESSEL
Atend'u, atend'u; ni tamen el'ven'u el la tomb'a kel'o. (tir'as la kurten'o'j'n flank'e'n) Plen'a'n tag'lum'o'n ni hav'u, kiam la knab'o ven'os. Kaj vi vid'os knab'o'n kiu for'lav'is la infan'ec'o'n —

HILMAR TØNNESEN
Uf!

Fraŭl'in'o HESSEL
(mal'ferm'as pord'o'n kaj fenestr'o'j'n) — Nu, tio signif'as, kiam li est'os si'n lav'int'a — tie supr'e en la hotel'o; ĉar sur la vapor-ŝip'o li far'iĝ'is mal'pur'a kiel pork'o.

HILMAR TØNNESEN
Uf, uf!

Fraŭl'in'o HESSEL
Uf? Jes ver'e, ĉu ne est'as —! (montr'as al Hilmar kaj demand'as al la ali'ul'o'j) Ĉu li daŭr'e driv'as dir'ant'e si'a'n uf?

HILMAR TØNNESEN
Mi ne driv'as; mi est'as ĉi tie pro mi'a mal'san'o.

Adjunkt'o RØRLUND
Hm, mi'a'j sinjor'in'o'j, mi opini'as ke ne —

Fraŭl'in'o HESSEL
(ek'vid'ant'e Olaf) Ĉu tiu est'as la vi'a, Betty? — Don'u la man'eg'o'n, knab'o! Aŭ ĉu vi tim'as vi'a'n mal'jun'a'n, mal'bel'a'n onkl'in'o'n?

Adjunkt'o RØRLUND
(met'ant'e si'a'n libr'o'n sub la brak'o'n) Mi'a'j sinjor'in'o'j, mi opini'as ke ne est'as anim'stat'o por plu'e'n labor'i hodiaŭ. Sed morgaŭ ni ja de'nov'e kun'ven'os?

Fraŭl'in'o HESSEL
(dum la fremd'a'j sinjor'in'o'j lev'as si'n por adiaŭ'i) Jes, tio'n ni far'u. Mi ĝust'e est'os sur la lok'o.

Adjunkt'o RØRLUND
Vi? Permes'u, fraŭl'in'o, kio'n Vi vol'as far'i en ni'a asoci'o?

Fraŭl'in'o HESSEL
Mi vol'as aer'um'i, sinjor'o pastor'o.

Du'a Akt'o

(La ĝarden'a salon'o de la dom'o de konsul'o Bernick.)

(Sinjor'in'o Bernick sid'as sol'a ĉe la labor'tabl'o kun si'a kudr'aĵ'o. Iom post'e ven'as de dekstr'e konsul'o Bernick kun ĉapel'o sur la kap'o kaj kun gant'o'j kaj baston'o.)

Sinjor'in'o BERNICK
Ĉu vi jam re'ven'as hejm'e'n, Karst'e'n?

Konsul'o BERNICK
Jes. Est'as iu, kiu'n mi pet'is ven'i.

Sinjor'in'o BERNICK
(kun sopir'o) Ho jes. Johan cert'e ven'os, mi pens'as.

Konsul'o BERNICK
Est'as iu vir'o, mi dir'as. (de'met'as la ĉapel'o'n) Kie est'as ĉiu'j la sinjor'in'o'j hodiaŭ!

Sinjor'in'o BERNICK
Sinjor'in'o Rummel kaj Hilda ne hav'as temp'o'n.

Konsul'o BERNICK
Nu? Send'is ekskuz'o'n?

Sinjor'in'o BERNICK
Jes; ili hav'as tiom da far'end'aĵ'o'j en la dom'o.

Konsul'o BERNICK
Kompren'ebl'e. Kaj la ali'a'j ankaŭ ne ven'os?

Sinjor'in'o BERNICK
Ne, ankaŭ ili hav'as ekskuz'o'j'n.

Konsul'o BERNICK
Tio'n mi est'us pov'int'a dir'i antaŭ'e. Kie est'as Olaf?

Sinjor'in'o BERNICK
Mi permes'is al li iom'et'e promen'i kun Din'a.

Konsul'o BERNICK
Hm; Din'a, tiu aĉ'a flirt'ul'in'o —. Imag'u ke hieraŭ ŝi tuj lig'is si'n al Johan —!

Sinjor'in'o BERNICK
Sed kar'a Karst'e'n, Din'a ja tut'e ne sci'as ke —

Konsul'o BERNICK
Nu, sed Johan almenaŭ dev'us hav'i la takt'o'n ne montr'i al ŝi iu'n atent'o'n. Mi ja vid'is la okul'ĵet'o'j'n de komerc'ist'o Vigeland.

Sinjor'in'o BERNICK
(kun la kudr'aĵ'o sur la genu'o'j) Karst'e'n, ĉu vi pov'as imag'i kio'n ili vol'as ĉi-hejm'e?

Konsul'o BERNICK
Hm; li hav'as ja bien'o'n tie trans'e, kiu ne bon'e prosper'as; kaj ŝi ja dir'is hieraŭ, ke ili dev'is vojaĝ'i du'a'klas'e —

Sinjor'in'o BERNICK
Jes, bedaŭr'ind'e, ebl'e est'as io tia. Sed ke ŝi akompan'is! Ŝi! Post tiu sang'a insult'o kiu'n ŝi far'is al vi —!

Konsul'o BERNICK
Ho, ne pens'u pri tiu'j mal'nov'a'j histori'o'j.

Sinjor'in'o BERNICK
Kiel pov'as mi pens'i pri ali'aĵ'o'j nun'temp'e? Li ja est'as mi'a frat'o; — ne est'as pro li; sed ĉiu'j mal'agrabl'aĵ'o'j kiu'j kaŭz'iĝ'us al vi —. Karst'e'n, mi eg'e tim'as ke —

Konsul'o BERNICK
Por kio vi tim'as?

Sinjor'in'o BERNICK
Ĉu oni imag'us met'i li'n en karcer'o'n pro la mon'o, kiu mal'aper'is por vi'a patr'in'o?

Konsul'o BERNICK
Ho, babil'aĵ'o! Kiu pov'as pruv'i ke mon'o mal'aper'is?

Sinjor'in'o BERNICK
Di'o, tio'n sci'as ja la tut'a urb'o, bedaŭr'ind'e; kaj vi mem ja dir'is —

Konsul'o BERNICK
Mi neni'o'n dir'is. La urb'o sci'as neni'o'n pri tiu'j afer'o'j; ĉio est'is nur sen'fund'a'j oni'dir'o'j.

Sinjor'in'o BERNICK
Ho kiel grand'anim'a vi est'as, Karst'e'n!

Konsul'o BERNICK
Ĉes'u pri tiu'j memor'aĵ'o'j, mi dir'as! Vi ne sci'as, kiom vi turment'as mi'n re'viv'ig'i ĉio'n tia'n! (Li paŝ'as tie'n kaj re'e'n sur la plank'o; jen li for'ĵet'as la baston'o'n.) Ĉagren'e ke ili ven'is hejm'e'n ĝust'e nun, — nun kiam mi bezon'as bon'vol'em'a'n anim'stat'o'n kaj en la urb'o kaj en la gazet'ar'o. Korespond'iĝ'os al la gazet'o'j en la najbar'a'j urb'o'j. Ĉu mi akcept'as ili'n bon'e aŭ ĉu mi akcept'as ili'n mal'bon'e, ambaŭ'kaz'e tio pri'diskut'iĝ'os kaj interpret'iĝ'os. Oni kirl'as ĉio'n tio'n mal'nov'a'n, — tiel kiel vi far'as. En soci'o kiel la ni'a —. (ĵet'as la gant'o'j'n sur la tabl'o'n) Kaj eĉ neniu'n hom'o'n mi hav'as kun kiu mi pov'as parol'i kaj ĉe kiu serĉ'i apog'o'n.

Sinjor'in'o BERNICK
Eĉ neni'u, Karst'e'n?

Konsul'o BERNICK
Ne, kiu tiu est'us? — Ek'hav'i ili'n sur la nuk'o'n ĝust'e nun! Ne est'as dub'o ke ili iel far'os skandal'o'n, — precip'e ŝi. Ĉu ne est'as mal'feliĉ'o hav'i tia'j'n hom'o'j'n en si'a famili'o!

Sinjor'in'o BERNICK
Jes, mi ja ne pov'as kulp'iĝ'i ke —

Konsul'o BERNICK
Pro kio vi ne pov'as kulp'iĝ'i? Ke vi est'as parenc'a al ili? Jen ver'a vort'o.

Sinjor'in'o BERNICK
Kaj mi ankaŭ ne pet'is ili'n ven'i hejm'e'n.

Konsul'o BERNICK
Aŭd'u; jen ni est'as! Mi ne pet'is ili'n ven'i hejm'e'n; mi ne skrib'is por re'ven'ig'i ili'n; mi ne tir'is ili'n hejm'e'n per la har'o'j! Ho, mi sci'as la tut'a'n ĉen'o'n parker'e.

Sinjor'in'o BERNICK
(ek'plor'as) Sed nun vi ja est'as tiel sen'kor'ec'a —

Konsul'o BERNICK
Ja, ĝust'e; ek'plor'u, tiel ke la urb'o ricev'os ankaŭ tio'n por pri'parol'i. Fin'u tiu'n stult'ec'o'n, Betty. El'ir'u; ebl'e ven'os iu. Ĉu oni vid'u la sinjor'in'o'n kun ruĝ'a'j okul'o'j? Jes, tio est'us bon'eg'e, se dis'vast'iĝ'us inter la hom'o'j ke —. Nu, jen mi aŭd'as iu'n en la koridor'o. (iu frap'as) En'ven'u!

(Sinjor'in'o Bernick el'ir'as sur la ĝarden'a'n ŝtup'ar'o'n kun si'a kudr'aĵ'o. Ŝip'konstru'ist'o Aŭne en'ven'as de dekstr'e.)

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Bon'a'n tag'o'n, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Bon'a'n tag'o'n. Nu, Vi cert'e diven'as, kio'n mi vol'as pri Vi?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
La plen'rajt'ig'it'o menci'is hieraŭ, ke la konsul'o ne est'us kontent'a pri —

Konsul'o BERNICK
Mi est'as mal'kontent'a pri la tut'a organiz'ad'o en la ŝip'far'ej'o, Aŭne. Vi ja neniel progres'as pri la averi'ul'o'j. “La Palm'o” dev'us ja est'i sub vel'o antaŭ long'e. Komerc'ist'o Vigeland ven'as ĉiu'n tag'o'n ĉagren'ant'e mi'n; est'as mal'facil'a vir'o hav'i kiel kun'part'o'pren'ant'o en ŝip'asoci'o.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
“La Palm'o” pov'os for'vel'i post'morgaŭ.

Konsul'o BERNICK
Nu fin'e. Sed la uson'an'o “Indi'an Girl”, kiu atend'is kvin semajn'o'j'n kaj —

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
La uson'an'o? Mi kompren'iĝ'is, ke ni unu'e far'u la labor'o'n sur Vi'a propr'a ŝip'o.

Konsul'o BERNICK
Al tio mi ne don'is al vi iu'n kaŭz'o'n kred'i. Far'iĝ'us ĉiu ebl'a progres'ig'o ankaŭ pri la uson'an'o; sed tio ne okaz'as.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
La ŝip'o est'as tra'putr'it'a en la fund'o, sinjor'o konsul'o; ju pli ni flik'as, des pli da putr'aĵ'o ni trov'as.

Konsul'o BERNICK
Tio ne est'as la kial'o. Plen'rajt'ig'it'o Krap dir'is al mi la tut'a'n ver'o'n. Vi ne kapabl'as labor'i per la nov'a'j maŝin'o'j, kiu'j'n mi hav'ig'is, — aŭ pli ĝust'e, vi ne vol'as labor'i per ili.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Sinjor'o konsul'o, mi est'as nun en la kvin'dek'a'j jar'o'j; eĉ de la knab'a'j jar'o'j mi kutim'iĝ'is al la mal'nov'a'j labor'metod'o'j —

Konsul'o BERNICK
Ili'n ni ne pov'as uz'i nun'temp'e. Ne kred'u, Aŭne, ke est'as pro la profit'o; ĝi'n mi ne bezon'as, feliĉ'e; sed mi hav'as konsider'o'j'n al la soci'o en kiu mi viv'as, kaj al la firma'o, kiu'n mi estr'as. Est'as de mi, ke la progres'o'j ven'os, ali'e ili neniam ven'os.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Ankaŭ mi bon'ven'ig'as progres'o'n, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Jes, por vi'a lim'ig'it'a rond'o, por la labor'ist'a profesi'o. Ho, mi bon'e kon'as vi'a'n agit'ad'o'n; Vi far'as parol'ad'o'j'n; Vi agit'ig'as la labor'ist'o'j'n; sed kiam evident'a progres'o ofert'as si'n, kiel nun ni'a'j nov'a'j maŝin'o'j, vi ne vol'as kun'labor'i; kaj vi far'iĝ'as tim'em'a.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Jes, mi efektiv'e far'iĝ'as tim'em'a, sinjor'o konsul'o; mi tim'as pro tiu'j mult'a'j, de kiu'j la maŝin'o'j pren'as la pan'o'n. La konsul'o oft'e parol'as pri la dev'o atent'i pri la soci'o; sed mi pens'as, ke ankaŭ la soci'o hav'as si'a'j'n dev'o'j'n. Kiel kuraĝ'as la teknik'o kaj la kapital'o instal'i la nov'a'j'n invent'aĵ'o'j'n en la labor'o'n, antaŭ ol la soci'o pov'as lern'ig'i nov'a'n generaci'o'n uz'i ili'n?

Konsul'o BERNICK
Vi tro mult'e leg'as kaj cerb'um'as, Aŭne; ne est'as bon'e por Vi; est'as tio kio ig'as vi'n mal'kontent'a pri vi'a stat'o.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Ne est'as tio, sinjor'o konsul'o; sed mi ne toler'as ke unu post la ali'a el lert'a'j labor'ist'o'j mal'dung'iĝ'as kaj far'iĝ'as mank'o'hav'a'j pro tiu'j maŝin'o'j.

Konsul'o BERNICK
Hm; kiam la pres'art'o el'pens'iĝ'is, mult'a'j skrib'ist'o'j perd'is la labor'o'n.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Ĉu la konsul'o ŝat'us tiu'n art'o'n, se Vi tiam est'us skrib'ist'o?

Konsul'o BERNICK
Mi ne vok'is Vi'n por disput'i. Mi vok'is Vi'n por dir'i al Vi, ke ni'a averi'ul'o “Indi'an Girl” est'u pret'a for'vel'i post'morgaŭ.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Sed, sinjor'o konsul'o —

Konsul'o BERNICK
Post'morgaŭ, Vi aŭd'as; sam'temp'e kun ni'a propr'a ŝip'o; ne hor'o'n pli mal'fru'e. Mi hav'as mi'a'j'n bon'a'j'n kial'o'j'n por antaŭ'e'n'ig'i tiu'n afer'o'n. Ĉu Vi leg'is la gazet'o'n de hodiaŭ maten'e? Nu, do Vi sci'as ke la uson'an'o'j ĉi tie de'nov'e far'is tumult'o'j'n. Tiu mal'moral'a kanajl'ar'o kvazaŭ renvers'ig'as la tut'a'n urb'o'n; ne pas'as nokt'o sen iu inter'bat'ad'o en la gast'ej'o'j kaj sur la strat'o'j; pri ĉiu ali'a abomen'aĵ'o mi ne vol'as parol'i.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Jes, est'as cert'e, ke ili est'as fi'ul'o'j.

Konsul'o BERNICK
Kaj kiu kulp'iĝ'as pro tiu mal'ord'aĵ'o? Est'as mi! Jes, est'as mi kiu kulp'iĝ'as. Tiu'j gazet'skrib'aĵ'o'j alud'aĉ'as kaŝ'vort'e, ke ni centr'ig'as la labor'o'n al “La Palm'o”. Mi, kiu hav'as la task'o'n per la ekzempl'o influ'i la kun'civit'an'o'j'n, dev'as las'i ĵet'iĝ'i tiajon al mi en la naz'o'n. Tio'n mi ne toler'as. Ne serv'as al mi, ke mi'a nom'o tiel makul'iĝ'as.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Ho, la nom'o de la konsul'o est'as tiel bon'a, ke ĝi pov'as port'i tio'n kaj ankaŭ pli.

Konsul'o BERNICK
Ne nun; ĝust'e en tiu ĉi temp'o mi bezon'as ĉiu'n estim'o'n kaj bon'vol'o'n, kiu'n pov'as montr'i al mi mi'a'j kun'urb'an'o'j. Mi hav'as en prepar'o grand'a'n entrepren'o'n, kiel vi ebl'e aŭd'is; sed se sukces'iĝ'as al mal'bon'vol'em'a'j hom'o'j sku'i la nepr'a'n fid'o'n al mi'a person'o, tio pov'os okaz'ig'i al mi la plej grand'a'j'n mal'facil'aĵ'o'j'n. Tial mi vol'as por kiu ajn prez'o evit'i tiu'j'n malic'a'j'n kaj kalumni'ant'a'j'n gazet'skrib'aĵ'o'j'n, kaj tial mi fiks'is la dat'o'lim'o'n al post'morgaŭ.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Sinjor'o konsul'o, Vi pov'us sam'e bon'e fiks'i la dat'o'n al hodiaŭ post'tag'mez'e.

Konsul'o BERNICK
Vi alud'as ke mi postul'as ne'ebl'ec'o'n?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Jes, kun tiu labor'ist'ar'o, kiu'n ni nun hav'as —

Konsul'o BERNICK
Bon'e, bon'e; — do ni dev'as serĉ'i ali'lok'e.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Ĉu Vi ver'e vol'as mal'dung'i ankoraŭ pli'a'j'n el la mal'nov'a'j labor'ist'o'j?

Konsul'o BERNICK
Ne, pri tio mi ne pens'as.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Ĉar mi cert'e kred'as, ke tio met'us mal'bon'a'n sang'o'n kaj en la urb'o kaj en la gazet'o'j, se Vi tio'n far'us.

Konsul'o BERNICK
Ebl'e, kaj tial mi tio'n ne far'os. Sed se “Indi'an Girl” ne est'os kvit'e vojaĝ'pret'a post'morgaŭ, mi mal'dung'os Vi'n.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
(kun ek'sku'o) Mi! (Li rid'as) Nun Vi ŝerc'as, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Pri tio Vi ne fid'u.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Vi pov'us pens'i pri mal'dung'o de mi? Mi, kies patr'o kaj av'o est'is en la serv'o de la ŝip'far'ej'o ĉiu'j'n si'a'j'n viv'o'tag'o'j'n, kaj sam'e pri mi —

Konsul'o BERNICK
Kiu nun dev'ig'as mi'n al tio?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Vi postul'as ne'ebl'ec'o'n, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Ho, bon'a vol'o ne kon'as ne'ebl'ec'o'n. Jes aŭ ne; respond'u definite, aŭ Vi hav'as Vi'a'n mal'dung'o'n sur'lok'e.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
(paŝ'o'n pli proksim'e'n) Sinjor'o konsul'o, ĉu Vi ver'e pri'pens'is, kio'n signif'as mal'dung'i mal'nov'a'n labor'ist'o'n. Vi pens'as ke li dev'as serĉ'i por trov'i i'o'n ali'a'n? Nu ja, tio'n li ja pov'as; sed ĉu est'as per tio far'it'e? Vi dev'us iam est'i en la dom'o de tia mal'dung'it'a labor'ist'o la vesper'o'n kiam li ven'as hejm'e'n kaj met'as la il'ar'kest'o'n intern'e de la pord'o.

Konsul'o BERNICK
Ĉu vi opini'as, ke mi mal'dung'as Vi'n kun sen'zorg'a kor'o? Ĉu mi ne ĉiam est'is bon'a mastr'o?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Tiel ju pli mal'bon'e, sinjor'o konsul'o. Ĝust'e tial tiu'j hejm'e ne vol'as kulp'ig'i Vi'n; ili ne dir'os i'o'n al mi, ĉar tio'n ili ne kuraĝ'as; sed ili rigard'os mi'n, kiam mi tio'n ne rimark'as, kaj pens'os tiel: cert'e est'as merit'e. Jen'o'n Vi vid'os — tio'n mi ne pov'as el'ten'i. Tia simpl'a vir'o kia mi est'as, mi tamen est'as konsider'at'a kiel la unu'a inter la mi'a'j. Mi'a modest'a hejm'o ankaŭ est'as et'a soci'o, sinjor'o konsul'o. Tiu'n et'a'n soci'o'n mi pov'is apog'i kaj sub'ten'i, ĉar mi'a edz'in'o fid'is mi'n, kaj ĉar mi'a'j infan'o'j fid'is mi'n. Kaj nun ĉio ruin'iĝ'os.

Konsul'o BERNICK
Jes, se ne pov'as est'i ali'e, la minor'o dev'as fal'i por la maĵor'o; la special'aĵ'o est'u je la nom'o de Di'o ofer'at'a por la ĝereralaĵo. Iu'n ali'a'n respond'o'n mi ne sci'as don'i al Vi, kaj ali'manier'e ne okaz'as en tiu ĉi mond'o. Sed Vi est'as obstin'a vir'o, Aŭne! Vi kontraŭ'star'as mi'n, ne ĉar Vi neni'o'n ali'a'n pov'as, sed ĉar Vi ne vol'as real'ig'i la super'ec'o'n de maŝin'o'j kontraŭ la man'fort'o.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Kaj Vi persist'as je tio, sinjor'o konsul'o, ĉar Vi sci'as, ke se Vi for'ĉas'as mi'n, Vi almenaŭ pruv'is por la gazet'ar'o Vi'a'n bon'a'n vol'o'n.

Konsul'o BERNICK
Kaj ja se tiel est'us? Vi ja aŭd'as, kiom tio grav'as por mi, — aŭ ek'hav'i la gazet'ar'o'n sur la nuk'o'n aŭ bon'vol'ig'i ĝi'n por mi en la moment'o, kiam mi labor'as por grand'a afer'o por progres'ig'i la komun'a'n bon'o'n. Kio do? Ĉu mi pov'as ag'i ali'manier'e ol mi far'as? Mi pov'as dir'i al Vi, ke ĉi tie est'as demand'o ĉu sub'ten'i Vi'a'n hejm'o'n, kiel Vi esprim'as Vi'n, aŭ ebl'e ten'i cent'o'j'n da nov'a'j hejm'o'j mal'supr'e, cent'o'j'n da hejm'o'j, kiu'j neniam pov'os fond'iĝ'i, neniam ricev'os fum'ant'a'n tub'o'n, se mi ne sukces'os real'ig'i, tio'n por kio mi nun labor'as. Tial mi don'is al Vi la elekt'o'n.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Jes, ĉar tiel est'as, mi ne hav'as pli'a'n kontraŭ'dir'o'n.

Konsul'o BERNICK
Hm —; Mi'a kar'a Aŭne, ver'e ĉagren'ig'as mi'n ke ni dev'as dis'iĝ'i.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Ni ne dis'iĝ'os, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Kiel?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Ankaŭ simpl'a vir'o hav'as i'o'n por defend'i en la mond'o.

Konsul'o BERNICK
Nu do, nu do; — kaj vi do opini'as, ke vi kuraĝ'as promes'i —?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
“Indi'an Girl” kvit'iĝ'os por for'vel'o post'morgaŭ. (Li salut'as kaj el'ir'as dekstr'e.)

Konsul'o BERNICK
Aha, jen mi ek'mastr'is tiu'n obstin'ul'o'n. Tio est'as por mi bon'a aŭguro

(Hilmar Tønnesen, kun cigar'o en la buŝ'o, ven'as tra la ĝarden'a pord'eg'o.)

HILMAR TØNNESEN
(sur la ĝarden'a ŝtup'ar'o) Bon'a'n tag'o'n, Betty! Bon'a'n tag'o'n, Bernick!

Sinjor'in'o BERNICK
Bon'a'n tag'o'n.

HILMAR TØNNESEN
Nu, vi plor'is, mi vid'as. Vi sekv'e sci'as?

Sinjor'in'o BERNICK
Kio'n mi sci'as?

HILMAR TØNNESEN
Ke la skandal'o vigl'e evolu'as? Uf!

Konsul'o BERNICK
Kio'n tio signif'as?

HILMAR TØNNESEN
(en'ven'as) Jes, la du uson'an'o'j ĉirkaŭ'ir'as en la strat'o'j, kaj montr'as si'n kun'e kun Din'a Dorf.

Sinjor'in'o BERNICK
(post'sekv'as li'n) Sed, Hilmar, ĉu ebl'as —?

HILMAR TØNNESEN
Jes, bedaŭr'ind'e, est'as pur'a ver'o. Lona eĉ est'is tiel sen'konsider'a kri'i post mi'n; sed kompren'ebl'e mi ŝajn'ig'is ne aŭd'i.

Konsul'o BERNICK
Kaj cert'e ne pas'is ne'rimark'at'e.

HILMAR TØNNESEN
Ne, tio'n vi ja kompren'as. La hom'o'j star'is trankvil'e post'rigard'ant'e ili'n. Aspekt'e oni'dir'o kur'is fulm'e tra la urb'o, — kiel fajr'o sur la preri'o'j. En ĉiu'j dom'o'j hom'o'j star'is ĉe la fenestr'o'j atend'ant'e ke la ar'o preter'marŝ'u; kap'o'n ĉe kap'o mal'antaŭ la kurten'o'j — uf! Jes, pardon'u, Betty; mi dir'as uf; ĉar tio ĉi ig'as mi'n nervoz'a; — se tio daŭr'u, mi dev'as pri'pens'i entrepren'i iom long'a'n vojaĝ'o'n.

Sinjor'in'o BERNICK
Sed vi est'us dev'int'a parol'i al li kaj admon'i li'n —

HILMAR TØNNESEN
Mez'e en la strat'o? Ne, vi dev'as pardon'i. Sed ke tiu hom'o en'tut'e kuraĝ'as aper'i en la urb'o! Nu, ni vid'u ĉu la gazet'ar'o far'os fin'o'n pri li; jes, pardon'u, Betty; sed —

Konsul'o BERNICK
La gazet'ar'o, vi dir'as? Ĉu vi aŭd'is alud'o'j'n pri ti'aĵ'o?

HILMAR TØNNESEN
Jes, ver'ŝajn'e. Kiam mi for'ir'is de vi hieraŭ vesper'e, mi paŝ'ad'is al la klub'o pro mi'a mal'san'o. Mi bon'e kompren'is per la tuj'a silent'o, ke ili est'is parol'int'a'j pri la uson'an'o'j. Kaj jen en'ven'as la impertinent'a redaktor'o Hammer. Li gratul'as mi'n tut'e laŭt'e pri la hejm'e'n'ven'o de mi'a riĉ'a kuz'o.

Konsul'o BERNICK
Riĉ'a —?

HILMAR TØNNESEN
Jes, tiel li esprim'is si'n. Kompren'ebl'e mi mezur'e rigard'is li'n laŭ'merit'e, kaj kompren'ig'is al li, ke mi neni'o'n sci'as pri la riĉ'ec'o de Johan Tønnesen. “Ĉu?” li dir'as, “jen strang'aĵ'o; en uson'o oni kutim'e tra'bat'as si'n, kiam oni hav'as i'o'n komenc'e, kaj vi'a kuz'o ja ne trans'vojaĝ'is sen'hav'a.”

Konsul'o BERNICK
Hm, far'u nun al mi la serv'o'n —

Sinjor'in'o BERNICK
(mal'trankvil'a) Jen, vi pov'as vid'i, Karst'e'n —

HILMAR TØNNESEN
Jes, mi almenaŭ hav'is sen'dorm'a'n nokt'o'n pro tiu person'o. Kaj li tamen ĉirkaŭ'ir'as en la strat'o'j kun vizaĝ'o kvazaŭ neni'o ĝen'is li'n. Kial li ne tuj mal'aper'is? Est'as ja ne'toler'ebl'e kiel viv'persist'a'j iu'j hom'o'j est'as.

Sinjor'in'o BERNICK
Di'o, Hilmar, kio'n vi dir'as?

HILMAR TØNNESEN
Ho, mi dir'as neni'o'n. Sed jen li for'sav'as si'n sen'vund'e el fer'voj'a'j akcident'o'j kaj de atak'o'j de kaliforniaj urs'o'j kaj de Nigr'a'pied-Indi'an'o'j; eĉ ne sen'skalp'ig'it'a —. Uf, jen ili est'as.

Konsul'o BERNICK
(rigard'as laŭ la strat'o) Ankaŭ Olaf est'as kun ili!

HILMAR TØNNESEN
Jes, kompren'ebl'e; ili vol'as ja memor'ig'i al la hom'o'j, ke ili aparten'as al la plej alt'star'a famili'o de la urb'o. Vid'u, jen ven'as ĉiu'j nenio'far'ant'o'j el la apotek'o por rigard'i ili'n kaj far'i si'a'j'n rimark'o'j'n. Tio ver'e ne est'as por mi'a'j nerv'o'j; kiel vir'o sub tia'j cirkonstanc'o'j kapabl'u ten'i la standard'o'n de la ide'o alt'a, tio —

Konsul'o BERNICK
Ili ir'os rekt'e ĉi tie'n. Aŭd'u nun, Betty, est'as mi'a definitiv'a dezir'o, ke vi montr'u al ili ĉi'a'n afabl'ec'o'n.

Sinjor'in'o BERNICK
Vi permes'as, ĉu, Karst'e'n?

Konsul'o BERNICK
Jes cert'e; cert'e; kaj ankaŭ vi, Hilmar. Esper'ebl'e ili ne rest'os long'e; kaj kiam kun'e inter ni mem —; neniu'j alud'o'j; neniel ni dev'as ili'n ofend'et'i.

Sinjor'in'o BERNICK
Ho, Karst'e'n, kiel grand'anim'a vi est'as.

Konsul'o BERNICK
Nu, nu, las'u tio'n.

Sinjor'in'o BERNICK
Ho, ke mi dank'u vi'n; kaj pardon'u, ke mi antaŭ'e far'iĝ'is impet'a. Ho, vi ja hav'is ĉi'a'n kaŭz'o'n por —

Konsul'o BERNICK
Las'u, las'u, mi dir'as!

HILMAR TØNNESEN
Uf!

(Johan Tønnesen kaj Din'a, post'e fraŭl'in'o Hessel kaj Olaf ven'as tra la ĝarden'o.)

Fraŭl'in'o HESSEL
Bon'a'n tag'o'n, bon'a'n tag'o'n. Vi kar'a'j hom'o'j.

JOHAN TØNNESEN
Nun ni ĉirkaŭ'ir'is por vizit'i la mal'nov'a'j'n ej'o'j'n, Karst'e'n.

Konsul'o BERNICK
Jes, mi aŭd'as tio'n. Mult'a'j ŝanĝ'o'j; ĉu ne?

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉie la grand'a'j bon'far'o'j de konsul'o Bernick. Ni vizit'is la establ'aĵ'o'j'n, kiu'j'n vi don'is al la urb'o —

Konsul'o BERNICK
Nu tie?

Fraŭl'in'o HESSEL
“Donac'o de Karst'e'n Bernick”, kiel skrib'iĝ'is super la en'ir'ej'o. Jes, vi cert'e est'as la vir'o mal'antaŭ ĉio en la lok'o.

JOHAN TØNNESEN
Kaj bel'a'j ŝip'o'j vi ankaŭ hav'as. Mi renkont'is la ŝip'estr'o'n de “La Palm'o”, mi'a mal'nov'a amik'o de la lern'ej'o —

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, kaj nov'a lern'ej'o vi ankaŭ konstru'ig'is; kaj ankaŭ la gas-konduk'il'o kaj la akv'o-konduk'il'o far'iĝ'is dank' al vi, mi aŭd'as.

Konsul'o BERNICK
Nu, oni dev'as ja labor'i por la komun'um'o en kiu oni viv'as.

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, bel'e, bo'frat'o; sed est'as ankaŭ ĝoj'o vid'i, kiel la hom'o'j montr'as al vi re'kon'o'n. Mi ne est'as vant'a, mi opini'as; sed mi ne pov'is mi'n de'ten'i memor'ig'i al iu kaj ali'a kun kiu'j ni parol'is, ke ni aparten'as al la famili'o.

HILMAR TØNNESEN
Uf —!

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉu vi dir'as Uf! al tio?

HILMAR TØNNESEN
Ne, mi dir'is hm

Fraŭl'in'o HESSEL
Nu, tio'n vi rajt'as, povr'ul'o. Sed hodiaŭ vi aspekt'e est'as sol'a'j en la dom'o?

Sinjor'in'o BERNICK
Jes, hodiaŭ ni est'as sol'a'j.

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, efektiv'e ni renkont'is moral'a'j'n par'o'j'n supr'e sur la foir'plac'o; aspekt'e urĝ'is por ili. Sed ni mem ankoraŭ ne sufiĉ'e kun'parol'is; hieraŭ ja ĉe'est'is tiu'j fer'voj-plan'ant'o'j, kaj al'don'e ni hav'is tiu'n pastor'o'n —

HILMAR TØNNESEN
La adjunkt'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Mi nom'as li'n la pastor'o. Sed kio'n vi opini'as pri mi'a far'o dum tiu'j ĉi dek kvin jar'o'j? Ĉu li ne far'iĝ'is brav'a knab'o? Kiu re'kon'us la petol'ul'o'n, kiu for'kur'is de la hejm'o?

HILMAR TØNNESEN
Hm —!

JOHAN TØNNESEN
Ho, Lona, ne tro fanfaron'u.

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, pri tio mi est'as fier'a. Je Di'o, tio ja est'as la sol'a, kio'n mi far'is en la mond'o; sed tio almenaŭ don'as al mi iu'n rajt'o'n ekzist'i. Jes, Johan, kiam mi pens'as kiel ni du tie trans'e komenc'is per ni'a'j kvar nud'a'j man'aĉ'o'j —

HILMAR TØNNESEN
Man'o'j.

Fraŭl'in'o HESSEL
Mi dir'as man'aĉ'o'j; ĉar mal'pur'a'j ili est'is —

HILMAR TØNNESEN
Uf!

Fraŭl'in'o HESSEL
— kaj mal'plen'a'j ili ankaŭ est'is.

HILMAR TØNNESEN
Mal'plen'a'j? Ne, nun mi dev'as dir'i —!

Fraŭl'in'o HESSEL
Kio'n vi dev'as dir'i?

Konsul'o BERNICK
Hm!

HILMAR TØNNESEN
Nun mi dev'as dir'i — uf! (Li el'ir'as sur la ĝarden'a'n ŝtup'ar'o'n.)

Fraŭl'in'o HESSEL
Kio est'as al li?

Konsul'o BERNICK
Ne atent'u li'n; li est'as iom nervoz'a ĉi-temp'e. Sed ĉu vi ne vol'as iom'et'e ĉirkaŭ'rigard'i en la ĝarden'o? Tie vi ankoraŭ ne est'is, kaj ĝust'e nun mi hav'as liber'a'n hor'o'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, ŝat'ind'e; vi sci'u ke en mi'a'j pens'o'j mi oft'e est'is en la ĝarden'o ĉe vi.

Sinjor'in'o BERNICK
Ankaŭ tie est'as grand'a'j ŝanĝ'o'j, vi vid'os.

(La konsul'o, la sinjor'in'o kaj fraŭl'in'o Hessel el'ir'as en la ĝarden'o'n, kie oni foj'e vid'as ili'n dum kio sekv'as.)

OLAF
(ĉe la ĝarden'a pord'o) Onkl'o Hilmar, ĉu vi sci'as kio'n onkl'o Johan demand'is al mi? Li demand'is, ĉu mi vol'as akompan'i li'n al Amerik'o.

HILMAR TØNNESEN
Vi mal'lert'ul'o, ankoraŭ tir'ant'e la jup'o'n de vi'a patr'in'o —

OLAF
Jes, sed tio'n mi ne plu far'os. Vi vid'os, kiam mi far'iĝ'os grand'a —

HILMAR TØNNESEN
Ho, babil'aĵ'o; vi ne hav'as iu'n serioz'a'n dezir'o'n por tiu ŝtal'hard'iĝ'o en — (Ili el'ir'as en la ĝarden'o'n.)

JOHAN TØNNESEN
(al Din'a, kiu de'pren'is la ĉapel'o'n star'ant'e ĉe la pord'o kaj sku'ant'e la polv'o'n de si'a rob'o) Vi far'iĝ'is sufiĉ'e varm'a dum la promen'ad'o.

Din'a
Jes, est'is ĝu'ind'a promen'ad'o; tia'n ĝu'ind'a'n promen'ad'o'n mi neniam hav'is antaŭ'e.

JOHAN TØNNESEN
Vi ebl'e kutim'e ne far'as maten'a'j'n promen'ad'o'j'n.

Din'a
Ho jes; sed nur kun Olaf.

JOHAN TØNNESEN
Nu. — Ĉu Vi ebl'e pli em'as el'ir'i en la ĝarden'o'n ol rest'i ĉi tie?

Din'a
Ne, mi pli dezir'as rest'i ĉi tie.

JOHAN TØNNESEN
Ankaŭ mi. Tamen nun est'as inter'konsent'o, ke ni ĉiu'n maten'o'n far'os tia'n promen'ad'o'n kun'e.

Din'a
Ne, sinjor'o Tønnesen, tio'n Vi ne far'us.

JOHAN TØNNESEN
Kio'n mi ne far'us? Vi ja promes'is.

Din'a
Jes, sed kiam mi pri'pens'as, — Vi ne el'ir'u kun'e kun mi.

JOHAN TØNNESEN
Sed kial ne?

Din'a
Nu, Vi est'as fremd'ul'o; Vi ne pov'as kompren'i; sed mi dir'u al Vi —

JOHAN TØNNESEN
Ja?

Din'a
Ne, mi prefer'as ne parol'i pri tio.

JOHAN TØNNESEN
Ho cert'e; al mi Vi pov'as ja parol'i pri kio ajn.

Din'a
Jes, mi dir'u al Vi, ke mi ne est'as kiel la ali'a'j jun'a'j knab'in'o'j; est'as io — io tia pri mi. Tial vi ne far'u.

JOHAN TØNNESEN
Sed tio'n ĉi mi tut'e ne kompren'as. Vi do ne far'is i'o'n mal'bon'a'n?

Din'a
Ne mi, sed —; ne, nun mi ne vol'as parol'i pli pri tio. Vi cert'e sci'iĝ'os de ali'ul'o'j.

JOHAN TØNNESEN
Hm.

Din'a
Sed est'as io ali'a, pri kio mi vol'us demand'i vi'n.

JOHAN TØNNESEN
Kaj kio est'as tio?

Din'a
Laŭ'dir'e est'as facil'e akir'i iu'n lert'ec'o'n tie trans'e en Amerik'o?

JOHAN TØNNESEN
Nu, tiel facil'e tio tamen ne ĉiam est'as; oni dev'as oft'e sufer'i kaj pen'e labor'i en la komenc'o.

Din'a
Jes, tio'n mi em'us —

JOHAN TØNNESEN
Vi?

Din'a
Mi cert'e pov'as labor'i; mi est'as fort'a kaj san'a, kaj onkl'in'o Mart'a mult'e leg'is kun mi.

JOHAN TØNNESEN
Sed je diabl'o, ven'u kaj for'vojaĝ'u kun ni.

Din'a
Ho, Vi nur ŝerc'as; tio'n Vi ankaŭ dir'is al Olaf. Sed tio'n kio'n mi vol'us sci'i, est'as ĉu la hom'o'j est'as tre — tre moral'ec'a'j tie trans'e?

JOHAN TØNNESEN
Moral'ec'a'j?

Din'a
Jes, mi pens'as, ĉu ili est'as tiel — dec'a'j kaj konven'kondut'a'j, kiel ĉi tie.

JOHAN TØNNESEN
Nu, ili tamen ne est'as tiel mal'bon'a'j, kiel oni ĉi tie kred'as. Pri tio Vi ne tim'u.

Din'a
Vi ne kompren'as mi'n. Mi dezir'us, ke ili ne est'us tiel dec'a'j kaj moral'ec'a'j.

JOHAN TØNNESEN
Do ne? Kiel dezir'us Vi ke ili est'us?

Din'a
Mi vol'us ke ili est'u natur'a'j.

JOHAN TØNNESEN
Nu ja, ebl'e ĝust'e tia'j ili est'as.

Din'a
Ĉar tial est'us bon'e por mi se mi ven'us trans'e'n.

JOHAN TØNNESEN
Jes, cert'e est'us! Tial vi akompan'u ni'n.

Din'a
Ne, kun Vi mi ne vol'us vojaĝ'i; mi dev'us vojaĝ'i sol'a. Ho, mi cert'e ating'us i'o'n; mi cert'e far'iĝ'us —

Konsul'o BERNICK
(antaŭ la ĝarden'a ŝtup'ar'o kun la du sinjor'in'o'j) Rest'u, rest'u; mi serĉ'os ĝi'n, kar'a Betty. Vi facil'e mal'varm'um'iĝ'us.

(Li ven'as en la salon'o'n kaj serĉ'as la ŝal'o'n de la sinjor'in'o.)

Sinjor'in'o BERNICK
(ekster'e en la ĝarden'o) Ankaŭ vi kun'ven'u, Johan; ni ir'os en la grot'o'n.

Konsul'o BERNICK
Ne, Johan dev'as rest'i. Jen vid'u, Din'a; pren'u la ŝal'o'n de mi'a edz'in'o kaj kun'ir'u. Johan rest'os ĉe mi, kar'a Betty. Mi ja bezon'as aŭd'i i'o'n pri la kondiĉ'o'j tie trans'e.

Sinjor'in'o BERNICK
Jes, jes; sed ven'u do post'e; vi ja sci'as kie vi trov'os ni'n.

(Sinjor'in'o Bernick, fraŭl'in'o Hessel kaj Din'a for'ir'as tra la ĝarden'o dekstr'e'n.)

Konsul'o BERNICK
(moment'o'n post'rigard'as ili'n, ir'as por ferm'i la plej intern'a'n pord'o'n mal'dekstr'e, post'e ir'as al Johan, kapt'as li'a'j'n man'o'j'n, sku'as kaj prem'as ili'n) Johan, nun ni est'as sol'a'j; permes'u al mi dank'i vi'n.

JOHAN TØNNESEN
Pro kio?

Konsul'o BERNICK
Mi'a dom'o kaj hejm'o, mi'a famili'a feliĉ'o, mi'a tut'a civit'an'a stat'o en la soci'o, — ĉio'n mi ŝuld'as al vi.

JOHAN TØNNESEN
Nu, tio ĝoj'ig'as mi'n, kar'a Karst'e'n; sekv'is do io bon'a el tiu frenez'a histori'o.

Konsul'o BERNICK
(de'nov'e sku'as li'a'j'n man'o'j'n) Dank'o'n, tamen dank'o'n! Ne unu inter dek mil far'us, kio'n vi tiam far'is por mi.

JOHAN TØNNESEN
Jen babil'aĵ'o! Ĉu ni ne ambaŭ est'is jun'a'j kaj facil'anim'a'j? Unu el ni dev'is ja pren'i sur si'n la kulp'o'n —

Konsul'o BERNICK
Sed kiu est'is pli proksim'a ol la kulp'ul'o?

JOHAN TØNNESEN
Halt'u! Tiam la sen'kulp'ul'o est'is pli proksim'a. Mi ja est'is liber'a kiel bird'o, orf'a; eskap'i el tiu pen'eg'o en la ofic'ej'o est'is por mi feliĉ'o. Vi kontraŭ'e hav'is vi'a'n mal'jun'a'n patr'in'o'n en viv'o, kaj krom'e vi ja est'is sekret'e fianĉiĝiinta al Betty, kiu mult'e ŝat'is vi'n. Kiel okaz'us pri ŝi, se ŝi est'us sci'iĝ'int'a —?

Konsul'o BERNICK
Ver'e, ver'e, ver'e; sed —

JOHAN TØNNESEN
Kaj ĉu ne est'is ĝust'e pro Betty, ke vi romp'is tiu'n kaŝ'rilat'o'n kun sinjor'in'o Dorf? Est'is ja ĝust'e por romp'i, ke vi vizit'is ŝi'n tiu'n vesper'o'n —

Konsul'o BERNICK
Jes, tiu'n mal'feliĉ'a'n vesper'o'n, kiam tiu drink'em'ul'o ven'as hejm'e'n —! Jes, Johan, est'is pro Betty; sed tamen, — ke vi tiel grand'anim'e pov'is turn'i la ŝajn'o'n kontraŭ vi'n mem kaj for'vojaĝ'i —

JOHAN TØNNESEN
Neniu'j skrupul'o'j, kar'a Karst'e'n. Ni ja sam'opini'is, ke tiel est'u; sav'end'a vi ja est'is, kaj vi ja est'is mi'a amik'o. Nu, pri tiu amik'ec'o mi fier'is! Ĉi tie mi pen'eg'is kiel hejm'a'sid'ul'o; kaj jen vi re'ven'as, elegant'a kaj nobl'a, de vi'a grand'a vojaĝ'o ekster'land'e'n; vizit'is Londonon kaj Parizon. Kaj vi elekt'as mi'n vi'a amik'o, kvankam mi est'is kvar jar'o'j'n pli jun'a ol vi; — nu, tio do est'is ĉar vi am'ind'um'is al Betty; nun mi ja kompren'as. Sed ho, kiel fier'a mi est'is pro tio! Kaj kiu ne est'us? Kiu ne volont'e ofer'us si'n por vi; precip'e kiam nur tem'is pri ne pli ol monat-daŭr'a urb'a klaĉ'ad'o, kaj ke oni tuj pov'is for'kur'i en la vast'a'n mond'o'n.

Konsul'o BERNICK
Hm, mi'a kar'a Johan, mi sincer'e dir'u al vi, ke tiu histori'o ankoraŭ ne est'as tut'e forges'it'a.

JOHAN TØNNESEN
Ĉu ne? Nu, kiel tio koncern'as mi'n, kiam mi sid'as tie trans'e sur mi'a bien'o —

Konsul'o BERNICK
Vi do re'vojaĝ'os?

JOHAN TØNNESEN
Kompren'ebl'e.

Konsul'o BERNICK
Sed tamen ne tiel fru'e, mi esper'as?

JOHAN TØNNESEN
Kiel ebl'e plej fru'e. Est'is ja nur por kontent'ig'i al Lona, ke mi akompan'is ŝi'n ĉi tie'n.

Konsul'o BERNICK
Nu? Kiel do?

JOHAN TØNNESEN
Jes, vid'u, Lona ne plu est'as jun'a, kaj last'a'temp'e la sopir'o al la hejm'o komenc'is sorĉ'i kaj tir'i ŝi'n; sed ŝi neniam vol'is konfes'i tio'n; (rid'et'as) kiel kuraĝ'us ŝi post'las'i mi'n, facil'anim'ul'o'n, mi'n, kiu jam en la aĝ'o de dek naŭ en'ir'is en —

Konsul'o BERNICK
Kaj sekv'e?

JOHAN TØNNESEN
Nu, Karst'e'n, nun mi far'os konfes'o'n, pri kiu mi hont'as.

Konsul'o BERNICK
Vi do ne konfes'is al ŝi la koneks'o'n?

JOHAN TØNNESEN
Jes. Ne est'is ĝust'e de mi, sed mi ne pov'is ali'o'n far'i. Vi ne pov'as imag'i al vi, kio Lona est'is por mi. Vi neniam toler'is ŝi'n; sed por mi ŝi est'is kvazaŭ patr'in'o. En la unu'a'j jar'o'j, kiam est'is pen'e por ni tie trans'e, — ho! kiel ŝi labor'is! Kaj kiam mi est'is mal'san'a dum long'a temp'o, kaj neni'o'n en'spez'is, kaj ne pov'is protest'i, ŝi komenc'is kant'i kanzon'o'j'n en la kaf'ej'o'j, — prezent'i preleg'o'j'n, pri kiu'j la hom'o'j ŝerc'ad'is; kaj ŝi ankaŭ verk'is libr'o'n, pri kiu ŝi post'e kaj rid'is kaj plor'is, — ĉio'n por sub'ten'i la viv'o'n en mi. Ĉu mi do pov'us rigard'i, ke ŝi, ĉi tiu'n vintr'o'n marasm'iĝ'u, ŝi, kiu pen'eg'ad'is por mi? Ne, tio'n mi ne pov'is, Karst'e'n. Kaj jen mi dir'is: Vojaĝ'u vi, Lona; ne tim'u pro mi; mi ne est'as ne'pri'pens'em'a, kiel vi pens'as. Kaj jen — jen ŝi sci'iĝ'is.

Konsul'o BERNICK
Kiel ŝi pren'is tio'n?

JOHAN TØNNESEN
Nu, ŝi opini'is, kiel ver'e est'is, ke kiam mi sci'as ke mi est'as sen'kulp'a, ne pov'us est'i embaras'o por mi far'i ekskurs'et'o'n ĉi tie'n. Sed est'u trankvil'a; Lona neni'o'n mal'kaŝ'os, kaj mi gard'os mi'a'n buŝ'o'n la du'a'n foj'o'n.

Konsul'o BERNICK
Nu ja; mi fid'as tio'n.

JOHAN TØNNESEN
Jen mi'a man'o. Kaj nun ni ne plu parol'u pri tiu mal'nov'a histori'o; feliĉ'e ĝi est'as la sol'a petol'aĵ'o pri kiu iu el ni est'as kulp'a, mi pens'as. Nun mi vol'as ĝu'i la mal'mult'a'j'n tag'o'j'n, kiu'j'n mi rest'os ĉi tie. Vi ne imag'as kia'n bon'eg'a'n ekskurs'o'n ni hav'is ĉi-maten'e. Kiu imag'us ke tiu knab'in'et'o, kiu ĉirkaŭ'kur'is lud'ant'e anĝel'o'n en la teatr'o —! Sed dir'u, — kio post'e okaz'is pri ŝi'a'j ge'patr'o'j?

Konsul'o BERNICK
Ho, kar'a, mi ne sci'as pri io pli rakont'ind'a, ol tio kio'n mi skrib'is al vi tuj post kiam vi est'is for'vojaĝ'int'a. Nu, vi ja ricev'is la du leter'o'j'n?

JOHAN TØNNESEN
Jes, ja, mi hav'as ambaŭ. La drink'em'ul'o ja for'kur'is de ŝi?

Konsul'o BERNICK
Kaj post'e mort'iĝ'is en ebri'ec'o.

JOHAN TØNNESEN
Ankaŭ ŝi mort'is mal'long'e post'e? Sed vi cert'e far'is por ŝi tio'n kio'n vi kaŝ'e pov'us far'i?

Konsul'o BERNICK
Ŝi est'is fier'a; ŝi neni'o'n perfid'is, kaj vol'is akcept'i neni'o'n.

JOHAN TØNNESEN
Nu, tamen est'is ĝust'e de vi pren'i Din'a en la dom'o'n.

Konsul'o BERNICK
Jes, efektiv'e est'is. Ceter'e est'is ver'e Mart'a, kiu efektiv'ig'is tio'n.

JOHAN TØNNESEN
Do est'is Mart'a? Jes, Mart'a — ver'e — kie ŝi est'as hodiaŭ?

Konsul'o BERNICK
Nu ŝi, — kiam ŝi ne dev'as atent'i pri la lern'ej'o, ŝi hav'as si'a'j'n mal'san'ul'o'j'n.

JOHAN TØNNESEN
Do est'as Mart'a, kiu okup'is si'n pri ŝi.

Konsul'o BERNICK
Jes. Mart'a ja ĉiam hav'is em'o'n por eduk'ad'o. Tial ŝi ankaŭ akcept'is ofic'o'n en la lern'ej'o. Tio est'is eg'e mal'saĝ'a de ŝi.

JOHAN TØNNESEN
Jes, ŝi aspekt'is eg'e lac'a hieraŭ; mi ankaŭ tim'as, ke ŝi ne hav'as san'o'n por tio.

Konsul'o BERNICK
Ho, pri la san'o, ŝi ebl'e el'ten'us. Sed est'as mal'agrabl'e por mi; ŝajn'as kvazaŭ mi, ŝi'a frat'o, ne vol'us sub'ten'i ŝi'n.

JOHAN TØNNESEN
Sub'ten'i? Mi kred'is, ke ŝi hav'as tiom'a'n kapital'o'n mem —

Konsul'o BERNICK
Eĉ ne ŝiling'o'n. Vi cert'e memor'as, kiel pen'e est'is por patr'in'o, kiam vi for'vojaĝ'is. Ŝi daŭr'ig'is iom'a'n temp'o'n per kun'help'o de mi; sed per tio mi ne long'e pov'us est'i kontent'a. Kaj mi akcept'is an'iĝ'i en la firma'o'n; sed eĉ ne tio est'is sukces'o. Mi tial dev'is trans'pren'i ĉio'n, kaj kiam ni far'is la bilanc'o'n, montr'iĝ'is, ke rest'is preskaŭ neni'o el la part'o de patr'in'o. Kiam patr'in'o mal'long'e post'e mort'is, ankaŭ Mart'a star'is sen'rimed'a.

JOHAN TØNNESEN
Kompat'ind'a Mart'a!

Konsul'o BERNICK
Kompat'ind'a? Kial tio? Vi do ne pens'as, ke mi las'as ŝi'n i'o'n mal'hav'i? Ho ne, tio'n mi kuraĝ'as dir'i, ke mi est'as bon'a frat'o. Kompren'ebl'e ŝi loĝ'as kun'e kun ni kaj manĝ'as ĉe ni'a tabl'o; per si'a instru-salajr'o ŝi pov'as abund'e vest'ig'i si'n, kaj sol'a vir'in'o, — kio'n pli ŝi bezon'as?

JOHAN TØNNESEN
Tiel ni ne pens'as en Amerik'o.

Konsul'o BERNICK
Ne, tio'n mi ja kred'as; en streĉ'e agit'it'a soci'o kiel la uson'an'a. Sed ĉi tie en ni'a et'a rond'o, kie, dank' al Di'o, la korupt'iĝ'o ĝis nun almenaŭ ne en'penetr'is; ĉi tie la vir'in'o'j kontent'iĝ'as per dec'a kvankam modest'a stat'o. Ceter'e Mart'a mem kulp'as; ŝi est'is pov'int'a sekur'ig'i pri'zorg'o'n antaŭ long'e, se ŝi mem vol'us.

JOHAN TØNNESEN
Vi alud'as, ke ŝi pov'us edz'in'iĝ'i?

Konsul'o BERNICK
Jes, krom'e ŝi est'us pov'int'a eg'e favor'e establ'iĝ'i; ŝi ricev'is plur'a'j'n bon'a'j'n ofert'o'j'n; sufiĉ'e strang'e; sen'rimed'a knab'in'o, ne plu jun'a, kaj krom'e tut'e sen'signif'a.

JOHAN TØNNESEN
Sen'signif'a?

Konsul'o BERNICK
Nu, mi ne mal'estim'as ŝi'n pro tio. Mi tut'e ne dezir'as ŝi'n ali'a. Sci'u, — en grand'a dom'o, kiel la ni'a, — est'as ĉiam bon'e hav'i tia'n ordinar'a'n hom'o'n, kiu'n oni pov'as ig'i labor'i pri okaz'aĵ'o'j.

JOHAN TØNNESEN
Jes, sed ŝi —?

Konsul'o BERNICK
Ŝi? Kiel? Nu ja, ŝi kompren'ebl'e ja hav'as sufiĉ'e por si'n interes'i; ŝi hav'as ja mi'n kaj Betty kaj Olaf kaj mi'n. La hom'o'j ne dev'as unu'e pens'i pri si mem, precip'e ne la vir'in'o'j. Ni hav'as ja ĉiu'j iu'n grand'a'n aŭ mal'grand'a'n soci'o'n por kiu labor'i kaj ĝi'n sub'ten'i. Tiel almenaŭ mi far'as. (montr'as al plen'rajt'ig'it'o Krap, kiu ven'as de dekstr'e) Nu, jen vi hav'as pruv'o'n. Ĉu vi opini'as, ke est'as mi'a'j propr'a'j afer'o'j, kiu'j okup'as mi'n? Neniel. (rapid'e al Krap) Nu?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
(mal'laŭt'e; montr'as amas'et'o'n da paper'o'j) Ĉiu'j aĉet'kontrakt'o'j en ord'o.

Konsul'o BERNICK
Bon'eg'e! Superb'e! — Nu, bo'frat'o, vi dev'as ekskuz'i mi'n dum'temp'e. (mal'laŭt'e kaj kun man'prem'o) Dank'o'n, dank'o'n, Johan; kaj est'u konvink'it'a, ke ĉio, ĉio pri kio mi pov'os serv'i vi'n, — nu, vi cert'e kompren'as mi'n. — Ven'u, sinjor'o Krap. (ili ir'as en la ĉambr'o'n de la konsul'o)

JOHAN TØNNESEN
(dum temp'et'o post'rigard'as li'n) Hm

(Li intenc'as ir'i en la ĝarden'o'n. Sam'temp'e fraŭl'in'o Bernick en'ven'as de dekstr'e kun et'a korb'o sur la brak'o.)

JOHAN TØNNESEN
Jen, Mart'a!

Fraŭl'in'o BERNICK
AhJohan, — ĉu est'as vi?

JOHAN TØNNESEN
Tiel fru'e sur'pied'e ankaŭ vi.

Fraŭl'in'o BERNICK
Jes. Atend'u iom'et'e; nun ebl'e tuj ven'os la ali'ul'o'j. (vol'as el'ir'i mal'dekstr'e)

JOHAN TØNNESEN
Aŭd'u, Mart'a, ĉu ĉiam urĝ'as por vi?

Fraŭl'in'o BERNICK
Por mi?

JOHAN TØNNESEN
Hieraŭ vi kvazaŭ evit'is mi'n, kaj mi pov'is inter'ŝanĝ'i eĉ ne vort'o'n kun vi, kaj hodiaŭ —

Fraŭl'in'o BERNICK
Jes, sed —

JOHAN TØNNESEN
Antaŭ'e ni do ĉiam est'is kun'e, — ni du mal'nov'a'j lud'ge'amik'o'j.

Fraŭl'in'o BERNICK
Ho, Johan, post tiam est'as mult'a'j, mult'a'j jar'o'j.

JOHAN TØNNESEN
Nu, je Di'o, est'as dek kvin jar'o'j post tiam, ne pli, ne mal'pli. Ĉu ŝajn'as al vi, ke mi mult'e ŝanĝ'iĝ'is?

Fraŭl'in'o BERNICK
Vi? Nu jes, ankaŭ vi, kvankam —

JOHAN TØNNESEN
Kio'n vi pens'as?

Fraŭl'in'o BERNICK
Ho, est'as neni'o.

JOHAN TØNNESEN
Aspekt'e vi ne mult'e gaj'iĝ'is re'vid'i mi'n.

Fraŭl'in'o BERNICK
Mi atend'is tiom long'e, Johan, — tro long'e.

JOHAN TØNNESEN
Atend'is? Ke mi re'ven'us?

Fraŭl'in'o BERNICK
Jes.

JOHAN TØNNESEN
Kaj kial vi pens'is ke mi re'ven'us?

Fraŭl'in'o BERNICK
Por pent'o'far'i vi'a'n delikt'o'n.

JOHAN TØNNESEN
Mi?

Fraŭl'in'o BERNICK
Ĉu vi forges'is, ke vir'in'o mort'is en sufer'o kaj hont'o pro vi'a kulp'o? Ĉu vi forges'is, ke pro vi'a kulp'o la plej bon'a'j jar'o'j de kresk'ant'a infan'o amar'iĝ'is?

JOHAN TØNNESEN
Kaj tio'n mi aŭd'u de vi? Mart'a, ĉu vi'a frat'o neniam —?

Fraŭl'in'o BERNICK
Ĉu li?

JOHAN TØNNESEN
Ĉu li neniam —; nu ja, mi pens'as, ĉu li neniam dir'is eĉ unu vort'o'n sen'kulp'ig'a'n por mi?

Fraŭl'in'o BERNICK
Ho, Johan, vi ja kon'as la sever'a'j'n princip'o'j'n de Karst'e'n.

JOHAN TØNNESEN
Hm —, cert'e, cert'e mi kon'as la sever'a'j'n princip'o'j'n de mi'a mal'nov'a amik'o Karst'e'n. — Sed tio ĉi est'as ja —! Nu. Mi ĵus nun parol'is kun li. Ŝajn'as al mi, ke li mult'e ŝanĝ'iĝ'is.

Fraŭl'in'o BERNICK
Kiel vi pov'as tio'n dir'i? Karst'e'n ĉiam est'is honest'a vir'o.

JOHAN TØNNESEN
Jes, mi neni'o'n alud'is; sed las'u tio'n. — Hm; nun mi do kompren'as, en kiu lum'o vi vid'is mi'n: est'as la hejm'e'n'ven'o de la perd'it'ul'o, kiu'n vi atend'ad'is.

Fraŭl'in'o BERNICK
Aŭskult'u, Johan, mi dir'os en kia lum'o mi vid'is vi'n. (montr'as al la ĝarden'o) Ĉu vi vid'as ŝi'n, kiu lud'as tie en la herb'ar'o kun'e kun Olaf? Est'as Din'a. Ĉu vi memor'as la kap'turn'it'a'n leter'o'n, kiu'n vi skrib'is al mi, kiam vi for'vojaĝ'is? Vi skrib'is, ke mi fid'u vi'n. Mi fid'is vi'n, Johan. Ĉio mal'bon'a, kio post'e oni'dir'iĝ'is, cert'e okaz'is en kap'turn'iĝ'o, sen'cerb'e, sen'pri'pens'e —

JOHAN TØNNESEN
Kio'n vi sugest'as?

Fraŭl'in'o BERNICK
Ho, vi cert'e kompren'as mi'n; — ne plu vort'o pri tio. Sed for'vojaĝ'i vi ja dev'is; komenc'i de'nov'e — nov'a'n viv'o'n. Vid'u, Johan, mi est'is vi'a anstataŭ'ant'o ĉi-hejm'e, mi, vi'a mal'nov'a lud'amik'in'o. La dev'o'j, kiu'j'n vi ne memor'is pri'zorg'i ĉi tie aŭ ne pov'is pri'zorg'i, tiu'j'n mi pri'zorg'is por vi. Mi dir'as tio'n al vi, por ke vi ne hav'u tio'n por riproĉ'i al vi. Por la neglekt'it'a infan'o mi est'is patr'in'o, mi eduk'is ŝi'n kiel ebl'e plej bon'e —

JOHAN TØNNESEN
Kaj for'ĵet'is vi'a'n viv'o'n por tiu afer'o —

Fraŭl'in'o BERNICK
Ĝi ne est'as for'ĵet'it'a. Sed vi re'ven'is mal'fru'e, Johan.

JOHAN TØNNESEN
Mart'a, — se mi pov'us dir'i al vi —. Nu, unu'e mi dank'u vi'n pro vi'a fidel'a amik'ec'o.

Fraŭl'in'o BERNICK
(rid'et'as pez'e) Hm, — Jes, nun ni do el'parol'is, Johan. ; jen iu ven'as. Adiaŭ; mi ne pov'as nun —

(Ŝi el'ir'as tra la mal'antaŭ'a pord'o mal'dekstr'e. Lona Hessel en'ven'as de la ĝarden'o akompan'at'a de sinjor'in'o Bernick.)

Sinjor'in'o BERNICK
(ankoraŭ en la ĝarden'o) Sed, pro Di'o Lona, pri kio vi pens'as!

Fraŭl'in'o HESSEL
Las'u mi'n, mi dir'as; mi vol'as kaj dev'as parol'i kun li.

Sinjor'in'o BERNICK
Sed est'us grand'eg'a skandal'o! Ho, Johan, ĉu vi ankoraŭ ĉe'est'as?

Fraŭl'in'o HESSEL
El'ir'u, knab'o; ne rest'ad'u ĉi tie en la ĉambr'a aer'o; el'ir'u en la ĝarden'o'n, kaj parol'u kun Din'a.

JOHAN TØNNESEN
Jes, mi ĝust'e intenc'is tio'n.

Sinjor'in'o BERNICK
Sed —

Fraŭl'in'o HESSEL
Aŭd'u nun, John, ĉu vi ver'e rigard'is al Din'a?

JOHAN TØNNESEN
Jes, mi kred'as.

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, vi ver'e dev'us bon'e rigard'i ŝi'n, knab'o. Jen io por vi!

Sinjor'in'o BERNICK
Sed Lona —!

JOHAN TØNNESEN
Io por mi?

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, por rigard'i, mi pens'as. Ir'u nun!

JOHAN TØNNESEN
Nu ja, mi ir'os vol'em'e. (Li ir'as el'e'n en la ĝarden'o'n.)

Sinjor'in'o BERNICK
Lona, mi konstern'iĝ'as pro vi. En tio vi do ne pov'as est'i serioz'a.

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, efektiv'e tiel est'as. Ĉu ŝi ne est'as san'a kaj sincer'a? Jen edz'in'o ĝust'e por John. Est'as iu tia, kiu'n li bezon'as tie en la Okcident'o; tio est'us io ali'a ol mal'jun'a du'on'frat'in'o.

Sinjor'in'o BERNICK
Din'a! Dorf! Pri'pens'u do —

Fraŭl'in'o HESSEL
Unu'e mi pri'pens'as la feliĉ'o'n de la knab'o. Ĉar kun'help'i, tio'n mi dev'as; li mem ne est'as precip'e entrepren'em'a en ti'aĵ'o'j; knab'in'et'o'j kaj vir'in'o'j li neniam ver'e kompren'is.

Sinjor'in'o BERNICK
Li? Johan! Nu, aspekt'e ni hav'as bedaŭr'ind'a'j'n pruv'o'j'n por —

Fraŭl'in'o HESSEL
Ho, infer'e'n kun tiu stult'a histori'o! Kie est'as Bernick? Mi vol'as parol'i kun li.

Sinjor'in'o BERNICK
Lona, vi ne far'u, mi dir'as!

Fraŭl'in'o HESSEL
Mi far'os. Se la knab'o ŝat'as ŝi'n, — kaj ŝi li'n, — ili sekv'e hav'u unu la ali'a'n. Bernick est'as ja tia saĝ'a vir'o; li dev'as trov'i solv'o'n —

Sinjor'in'o BERNICK
Kaj vi imag'us, ĉu tiu'j uson'a'j mal'dec'aĵ'o'j est'us toler'at'a'j ĉi tie —

Fraŭl'in'o HESSEL
Babil'aĵ'o, Betty

Sinjor'in'o BERNICK
— ke vir'o, kiel Karst'e'n, kun si'a sever'a moral'a pens'manier'o —

Fraŭl'in'o HESSEL
Ho, pa, ĝi cert'e ne est'as tiel sen'mezur'e sever'a.

Sinjor'in'o BERNICK
Kio'n vi kuraĝ'as dir'i?

Fraŭl'in'o HESSEL
Mi kuraĝ'as dir'i, ke Bernick cert'e ne est'as mult'e pli moral'a ol ali'a'j vir'o'j.

Sinjor'in'o BERNICK
Tiel profund'e sid'as do ankoraŭ la mal'am'o al li! Sed kio'n vi do vol'as ĉi tie, ĉar vi ja neniam pov'is forges'i ke —? Mi ne kompren'as, ke vi kuraĝ'is rigard'i li'n rekt'e en la okul'o'j'n post tiu hont'ind'a insult'o, kiu'n vi tiam al'port'is al li.

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, Betty, tiam mi sen'pri'pens'e aĉ'e far'is.

Sinjor'in'o BERNICK
Kaj kiel grand'anim'e li pardon'is vi'n, li, kiu ja neniam far'is delikt'o'n! Ĉar li ja ne pov'as kulp'iĝ'i pro tio, ke vi pri io esper'ad'is. Sed de'post tiam vi mal'am'is ankaŭ mi'n. (ek'plor'as) Vi neniam mal'envi'is al mi mi'a'n feliĉ'o'n. Kaj nun vi ven'as ĉi tie'n por renvers'i ĉio'n tio'n super mi'n, — por montr'i al la urb'o, en kiu'n famili'o'n mi en'konduk'is Karst'e'n. Jes, est'as super mi'n ke ĉio fal'os, kaj est'as tio, kio'n vi vol'as. Kaj tio est'as aĉ'a de vi! (Ŝi el'ir'as plor'ant'e tra la fon'a pord'o mal'dekstr'e.)

Fraŭl'in'o HESSEL
(post'rigard'as ŝi'n) Kompat'ind'a Betty.

(Konsul'o Bernick ven'as el si'a ĉambr'o.)

Konsul'o BERNICK
(ankoraŭ ĉe la pord'o) Jes, jes, bon'e, sinjor'o Krap; bon'eg'e. Send'u 400 kron'o'j'n por manĝ'ig'ad'o al la povr'ul'o'j. (turn'as si'n) Lona! (pli proksim'e) Vi sol'a? Ĉu Betty ne ven'as?

Fraŭl'in'o HESSEL
Ne. Ebl'e mi serĉ'u ŝi'n?

Konsul'o BERNICK
Ne, ne, ne, las'u tio'n! Ho, Lona, vi ne sci'as, kiel mi ard'e sopir'is parol'i mal'ferm'e kun vi, — pet'eg'i vi'a'n pardon'o'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Aŭskult'u, Karst'e'n, ni ne est'u sentimental'a'j; tio ne konven'as al ni.

Konsul'o BERNICK
Vi dev'as aŭskult'i mi'n, Lona. Mi ja sci'as, kiel mi hav'as la ŝajn'o'n kontraŭ mi nun, kiam vi sci'iĝ'is pri la okaz'aĵ'o kun la patr'in'o de Din'a. Sed mi ĵur'as, ke tio est'is nur mal'long'a erar'iĝ'o; efektiv'e mi ver'e kaj sincer'e iam ŝat'is vi'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kial vi kred'as ke mi est'as ven'int'a hejm'e'n?

Konsul'o BERNICK
Eĉ se i'o'n ajn vi intenc'as, mi pet'as vi'n neni'o'n far'i, antaŭ ol mi just'ig'is mi'n. Mi pov'as, Lona; mi almenaŭ pov'as sen'kulp'ig'i mi'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Nun vi est'as en tim'o. — Vi iam ŝat'is mi'n, vi dir'as. Jes, pri tio vi cert'ig'is mi'n sufiĉ'e oft'e en vi'a'j leter'o'j; kaj ebl'e tio est'is ver'o — ia'manier'e, tiom long'e kiom vi viv'is tie en grand'a liber'ig'it'a mond'o, kiu don'is al vi kuraĝ'o'n mem pens'i liber'e kaj alt'e. Vi ebl'e trov'is en mi iom pli da karakter'o kaj vol'o kaj mem'de'pend'ec'o, ol ĉe la pli'mult'o ĉi-hejm'e. Kaj est'is ja ankaŭ sekret'o nur inter ni du; neni'u pov'is ŝerc'aĉ'i pri vi'a mal'bon'a gust'o.

Konsul'o BERNICK
Lona, kiel vi pov'as do kred'i —?

Fraŭl'in'o HESSEL
Sed kiam vi re'ven'is; kiam vi aŭd'is la mok'ad'o'n, kiu hajl'is super mi'n; kiam vi spert'is la rid'ad'o'n super ĉio'n, kio'n oni ĉi tie nom'is mi'a'j'n absurd'aĵ'o'j'n —

Konsul'o BERNICK
Vi est'is sen'konsider'a tiam.

Fraŭl'in'o HESSEL
Plej'e por ĉagren'i tiu'j'n jup'vest'it'a'j'n kaj pantalon'vest'it'a'j'n ge'prud'ul'o'j'n, kiu'j trot'ad'is ĉirkaŭ'e en la urb'o. Kaj kiam vi renkont'is la jun'a al'log'a aktor'in'o —

Konsul'o BERNICK
Est'is nur dand'a petol'aĵ'o; neni'o pli; mi ĵur'as al vi, eĉ ne la dek'on'o est'is ver'o de tiu klaĉ'o kaj tiu'j oni'dir'o'j, kiu'j cirkul'iĝ'is.

Fraŭl'in'o HESSEL
Nu, bon'e; sed kiam Betty ven'is hejm'e'n, bel'a, flor'ant'a, ador'at'a de ĉiu'j, — kaj far'iĝ'is kon'at'e, ke ŝi hered'us la mon'o'n post onkl'in'o, kaj ke mi ricev'us neni'o'n — —

Konsul'o BERNICK
Nu, jen ni est'as ĉe la afer'o, Lona; kaj nun vi aŭd'u sen'vual'e. Mi ne am'is Betty tiam; mi ne romp'is kun vi por iu nov'a inklin'o. Est'is rekt'e por la mon'o; est'is dev'ig'e; mi dev'is hav'ig'i ili'n al mi.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kaj tio'n vi dir'as al mi rekt'e antaŭ la okul'o'j?

Konsul'o BERNICK
Jes, mi far'as. Aŭskult'u mi'n, Lona

Fraŭl'in'o HESSEL
Kaj vi tamen skrib'is al mi, ke ne'sub'ig'ebl'a am'o al Betty kapt'is vi'n, kaj vi al'vok'is mi'a'n grand'anim'o'n, kaj pet'eg'is mi'n pro Betty silent'i pri tio kio antaŭ'e est'is inter ni —

Konsul'o BERNICK
Mi dev'is, mi dir'as.

Fraŭl'in'o HESSEL
Nu, je la viv'ant'a Di'o, nun mi ne pent'as, ke mi tiam ag'is sen'pri'pens'e.

Konsul'o BERNICK
Las'u mi'n frid'e kaj trankvil'e dir'i al vi, kiel la stat'o est'is en tiu'j tag'o'j. Mi'a patr'in'o, kiel vi memor'as, estr'is la komerc'o'n; sed tut'e mank'is al ŝi komerc'a kompren'o. Rapid'e mi vok'iĝ'is hejm'e'n de Parizo; la temp'o'j est'is kriz'a'j; mi met'us la afer'o'j'n sur firm'a'j'n pied'o'j'n. Kio'n mi trov'is? Mi trov'is i'o'n, kio dev'us est'i ten'at'a en la plej profund'a sekret'o: firma'o'n preskaŭ ruin'ig'it'a. Jes, ĝi est'is preskaŭ ruin'ig'it'a, tiu ĉi mal'nov'a respekt'at'a firma'o, kiu star'is dum tri generaci'o'j. Kio'n pov'is mi far'i, la fil'o, la sol'a fil'o, krom ĉirkaŭ'rigard'i por sav'rimed'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kaj vi sav'is la firma'o'n Bernick je ofer'o de vir'in'o.

Konsul'o BERNICK
Vi bon'e sci'as, ke Betty am'is mi'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Sed mi?

Konsul'o BERNICK
Kred'u mi'n, Lona, — vi neniam far'iĝ'us feliĉ'a kun mi.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉu est'is el zorg'em'o por mi'a feliĉ'o, ke vi for'las'is mi'n?

Konsul'o BERNICK
Ĉu ebl'e vi kred'as, ke el ego'ism'a'j motiv'o'j mi ag'is kiel mi far'is? Se mi tiam star'us sol'a, mi brav'e re'komenc'us. Sed vi ne kompren'as kiel komerc'ist'o sub sen'mezur'a respond'ec'o kun'kresk'as kun la komerc'o, kiu'n li hered'as. Ĉu vi sci'as ke la bon'fart'o de cent'o'j, eĉ mil'o'j de'pend'as de li? Ĉu vi ne pri'pens'as, ke la tut'a soci'o, kiu'n kaj vi kaj mi nom'as ni'a'n hejm'o'n, tuŝ'iĝ'us sever'e, se la firma'o Bernick ruin'iĝ'us?

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉu est'as ankaŭ pro la soci'o, ke vi dum tiu'j dek kvin jar'o'j rest'is star'ant'a en la mensog'o?

Konsul'o BERNICK
En mensog'o?

Fraŭl'in'o HESSEL
Kio'n sci'as Betty pri ĉio, kio kuŝ'as sub'e kaj antaŭ'e de ŝi'a kun'lig'o kun vi?

Konsul'o BERNICK
Ĉu vi opini'as ke mi por neni'u util'o vund'us ŝi'n mal'kovr'ant'e tiu'j'n afer'o'j'n?

Fraŭl'in'o HESSEL
Por neni'u util'o vi dir'as? Nu ja, vi ja est'as komerc'ist'o; vi cert'e kompren'as kio est'as util'a. — Sed aŭd'u nun, Karst'e'n, nun ankaŭ mi vol'as parol'i frid'e kaj trankvil'e. Dir'u, — ĉu vi ankaŭ ver'e est'as feliĉ'a?

Konsul'o BERNICK
En la famili'o, vi pens'as?

Fraŭl'in'o HESSEL
Nu ja.

Konsul'o BERNICK
Mi est'as, Lona. Vi ne sen'util'e est'as est'int'a tia si'n'don'em'a amik'in'o por mi. Mi kuraĝ'as dir'i, ke mi far'iĝ'is pli kaj pli feliĉ'a laŭ la jar'o'j. Betty est'as bon'a kaj ced'em'a. Kaj kiel ŝi dum la jar'o'j lern'is kurb'i si'a'n kondut'o'n laŭ tio, kio est'as karakteriz'a en mi

Fraŭl'in'o HESSEL
Hm.

Konsul'o BERNICK
Antaŭ'e ŝi ja nutr'is kelk'a'j'n romantik'a'j'n imag'aĵ'o'j'n pri la am'o; ŝi ne pov'is akord'iĝ'i kun la ide'o, ke ĝi iom post iom trans'ir'us al trankvil'a amik'ec'flam'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Sed nun ŝi est'as kontent'a?

Konsul'o BERNICK
Komplet'e. Sci'u, ke la ĉiu'tag'a rilat'o kun mi ne est'as sen matur'ig'a influ'o al ŝi. La hom'o'j dev'as reciprok'e lern'i mal'alt'ig'i si'a'j'n postul'o'j'n, se oni vol'as ag'i kontent'ig'e en la soci'o en kiu oni trov'iĝ'as. Tio'n ankaŭ Betty laŭ'e lern'is kompren'i, kaj tial ni'a dom'o est'as nun model'o por ni'a'j sam'civit'an'o'j.

Fraŭl'in'o HESSEL
Sed tiu'j sam'civit'an'o'j neni'o'n sci'as pri la mensog'o?

Konsul'o BERNICK
Pri la mensog'o?

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, pri la mensog'o en kiu vi nun star'a dum dek kvin jar'o'j.

Konsul'o BERNICK
Kaj tio'n vi nom'as — —?

Fraŭl'in'o HESSEL
Mensog'o mi ĝi'n nom'as. La tri'obl'a mensog'o. Unu'e la mensog'o kontraŭ mi; post'e la mensog'o kontraŭ Betty; kaj fin'e la mensog'o kontraŭ Johan.

Konsul'o BERNICK
Betty neniam postul'is, ke mi parol'u.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉar ŝi neni'o'n sci'is.

Konsul'o BERNICK
Kaj vi tio'n ne postul'os; — pro konsider'o rilat'e ŝi'n vi tio'n ne postul'os.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ho ne, mi cert'e sci'os toler'i la rid'salv'o'j'n; mi hav'as fort'a'n dors'o'n.

Konsul'o BERNICK
Kaj ankaŭ Johan ne postul'os; li jam promes'is al mi.

Fraŭl'in'o HESSEL
Sed vi mem, Karst'e'n? Ĉu ne est'as io intern'e en vi, kio postul'as el'ir'i el la mensog'o?

Konsul'o BERNICK
Ĉu mi liber'vol'e ofer'us mi'a'n famili'a'n feliĉ'o'n kaj mi'a'n stat'o'n en la soci'o!

Fraŭl'in'o HESSEL
Kiu'n rajt'o'n hav'as vi star'i en la lok'o kie vi nun star'as?

Konsul'o BERNICK
Dum dek kvin jar'o'j mi tag'e aĉet'is al mi er'o'n de rajt'o — per mi'a kondut'o, kaj per tio kio'n mi far'is kaj progres'ig'is.

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, vi mult'e far'is kaj progres'ig'is, por vi mem kaj por ali'ul'o'j. Vi est'as la plej riĉ'a kaj potenc'a hom'o en la urb'o; sub vi'a vol'o ili kuraĝ'as neni'o'n ali'a'n far'i ol kurb'iĝ'i, ĉiu'j, ĉar vi est'as konsider'at'a est'i sen makul'o kaj perfekt'a; vi'a hejm'o est'as konsider'at'a kiel model'a hejm'o, vi'a kondut'o kiel model'a kondut'o. Sed ĉiu tiu glor'o, kaj eĉ vi mem sam'temp'e, star'as kvazaŭ sur ŝancel'iĝ'ant'a marĉ'o. Moment'et'o pov'os okaz'i, vort'o pov'os est'i dir'at'a, — kaj vi kun'e kun la tut'a glor'aĵ'o sub'e'n sink'os, se vi ne sav'os vi'n ĝust'a'temp'e.

Konsul'o BERNICK
Lona, — kio'n vi ver'e vol'as ĉi tie?

Fraŭl'in'o HESSEL
Mi vol'as help'i vi'n al firm'a grund'o sub la pied'o'j, Karst'e'n.

Konsul'o BERNICK
Venĝ'o! Vi vol'as venĝ'i vi'n? Mi ja suspekt'is. Sed vi ne sukces'os! Est'as nur unu ĉi tie, kiu pov'as parol'i kun aŭtoritat'o, kaj li est'as silent'a.

Fraŭl'in'o HESSEL
Johan?

Konsul'o BERNICK
Jes, Johan. Se ali'ul'o kulp'ig'os mi'n, mi ĉio'n ne'as. Se oni vol'as detru'i mi'n, mi lukt'os je la viv'o. Sed vi neniam sukces'os, mi dir'as! Li, kiu pov'us fal'ig'i mi'n, li silent'as — kaj li re'e'n for'vojaĝ'os.

(Grand'komerc'ist'o Rummel kaj komerc'ist'o Vigeland ven'as de dekstr'e.)

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Bon'a'n tag'o'n, bon'a'n tag'o'n, kar'a Bernick; vi dev'as ven'i kun ni en la komerc'a asoci'o; ni hav'as kun'ven'o'n pri la fer'voj'a afer'o, vi ja sci'as.

Konsul'o BERNICK
Mi ne pov'as. Ne ebl'as nun.

Komerc'ist'o VIGELAND
Vi ver'e dev'as, sinjor'o konsul'o —

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Vi dev'as, Bernick. Jen est'as hom'o'j, kiu'j labor'as kontraŭ ni'n. Redaktor'o Hammer kaj la ali'a'j, kiu'j prefer'is la mar'bord'a'n lini'o'n, pretend'as, ke kaŝ'as si'n privat'a'j interes'o'j mal'antaŭ la nov'a propon'o.

Konsul'o BERNICK
Nu, do klar'ig'u al ili —

Komerc'ist'o VIGELAND
Ne taŭg'as kio'n ni klar'ig'as, sinjor'o konsul'o —

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ne, ne, vi dev'as mem ven'i; vi'n ja neni'u kuraĝ'as suspekt'i pri ti'aĵ'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ho ne, mi tio'n opini'us.

Konsul'o BERNICK
Mi ne pov'as, mi dir'as; mi ne est'as tut'e san'a; — aŭ almenaŭ, atend'u — las'u mi'n restitu'i mi'n.

(Adjunkt'o Rørlund en'ven'as de dekstr'e.)

Adjunkt'o RØRLUND
Pardon'u, sinjor'o konsul'o; Vi jen vid'as mi'n en la plej impet'a incit'o —

Konsul'o BERNICK
Nu jes, kio est'as al vi?

Adjunkt'o RØRLUND
Mi dev'as far'i al vi demand'o'n, sinjor'o konsul'o. Ĉu est'as kun vi'a kun'sent'o, ke la jun'a knab'in'o, kiu trov'is azil'o'n sub vi'a tegment'o, montr'as si'n publik'e sur la strat'o en kun'est'ad'o kun hom'o, de kiu —

Fraŭl'in'o HESSEL
Kiu hom'o, sinjor'o pastor'o?

Adjunkt'o RØRLUND
Kun tiu hom'o el ĉiu'j hom'o'j en la mond'o, de kiu ŝi dev'us ten'i si'n plej for'e.

Fraŭl'in'o HESSEL
Hoho!

Adjunkt'o RØRLUND
Ĉu est'as kun vi'a kun'sent'o, sinjor'o konsul'o?

Konsul'o BERNICK
(kiu serĉ'as ĉapel'o'n kaj gant'o'j'n) Mi sci'as pri neni'o. Pardon'u; urĝ'as; mi dev'as ir'i al la komerc'a asoci'o.

HILMAR TØNNESEN
(ven'as de la ĝarden'o kaj ir'as al la antaŭ'a pord'o mal'dekstr'e) Betty, Betty, aŭskult'u!

Sinjor'in'o BERNICK
(ĉe la pord'o) Kio est'as?

HILMAR TØNNESEN
Vi dev'as ir'i en la ĝarden'o'n, kaj fin'ig'i tiu'n flat'ad'o'n, kiu'n cert'a person'o praktik'as al tiu Din'a Dorf. Mi far'iĝ'is tut'e nervoz'a aŭskult'i al tio.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉu? Kio'n do tiu person'o dir'is?

HILMAR TØNNESEN
Ho, neni'o'n ali'a'n ol tio, ke li vol'as ke ŝi akompan'u li'n al Amerik'o. Uf!

Adjunkt'o RØRLUND
Ĉu ti'aĵ'o ebl'as!

Sinjor'in'o BERNICK
Kio'n vi dir'as?

Fraŭl'in'o HESSEL
Sed est'us ja bon'eg'e.

Konsul'o BERNICK
Ne'ebl'e! Vi mis'aŭd'is.

HILMAR TØNNESEN
Do demand'u li'n mem. Jen ven'as la par'o. Sed ne en'miks'ig'u mi'n.

Konsul'o BERNICK
(al Rummel kaj Vigeland) Mi ven'os post'e, — post moment'o —

(Grand'komerc'ist'o Rummel kaj Vigeland el'ir'as dekstr'e. Johan Tønnesen kaj Din'a en'ven'as de la ĝarden'o.)

JOHAN TØNNESEN
Hur'a, Lona, ŝi akompan'os ni'n!

Sinjor'in'o BERNICK
Tamen Johan, — vi sen'pri'pens'a —!

Adjunkt'o RØRLUND
Ĉu tio est'as ver'o! Tia super'eg'a skandal'o! Per kia'j de'log'ant'a'j art'o'j est'as vi —

JOHAN TØNNESEN
Nu, nu, sinjor'o; kio'n vi est'as dir'ant'a?

Adjunkt'o RØRLUND
Respond'u al mi, Din'a; ĉu tio est'as vi'a intenc'o, — ĉu est'as vi'a tut'e liber'a decid'o?

Din'a
Mi dev'as for de tie ĉi.

Adjunkt'o RØRLUND
Sed kun li — kun li!

Din'a
Menci'u iu'n ali'a'n ĉi tie, kiu kuraĝ'us kun'pren'i mi'n.

Adjunkt'o RØRLUND
Nu, vi do sci'u kiu li est'as.

JOHAN TØNNESEN
Ne parol'u!

Konsul'o BERNICK
Neniu'n pli'a'n vort'o'n!

Adjunkt'o RØRLUND
En tiu okaz'o mi mal'bon'e serv'us al la soci'o, kies moral'o'n kaj mor'o'j'n mi posten'iĝ'is por gard'i; kaj ne'prav'ig'ebl'e mi ag'is kontraŭ tiu ĉi jun'a knab'in'o, en kies eduk'o ankaŭ mi hav'is esenc'a'n part'o'n, kaj kiu por mi est'as —

JOHAN TØNNESEN
Gard'u vi'n por tio, kio'n vi far'as!

Adjunkt'o RØRLUND
Ŝi tio'n sci'u! Din'a, est'as tiu vir'o, kiu kaŭz'is la mal'feliĉ'o'n kaj hont'o'n al vi'a patr'in'o.

Konsul'o BERNICK
Sinjor'o adjunkt'o —!

Din'a
Li! (al Johan Tønnesen) Ĉu tio est'as ver'o?

JOHAN TØNNESEN
Karst'e'n, respond'u vi.

Konsul'o BERNICK
Neni'u vort'o plu! Hodiaŭ est'u silent'o.

Din'a
Do ver'o.

Adjunkt'o RØRLUND
Ver'o, ver'o. Kaj pli ol tio. Tiu hom'o, kiu'n vi tiel fid'as, ne kur'is sen'hav'a el la hejm'o; — la kas'o de vidv'in'o Bernick —; la konsul'o pov'as atest'i pri tio!

Fraŭl'in'o HESSEL
Mensog'ant'o!

Konsul'o BERNICK
Ah —!

Sinjor'in'o BERNICK
Ho Di'o, ho di'o!

JOHAN TØNNESEN
(kontraŭ li'n kun lev'it'a brak'o) Kaj tio'n vi kuraĝ'as —!

Fraŭl'in'o HESSEL
(de'turn'ant'e) Ne frap'u li'n, Johan!

Adjunkt'o RØRLUND
Jes, atenc'u mi'n nur. Sed la ver'o apert'iĝ'u; kaj est'as ver'o; konsul'o Bernick mem tio'n est'as dir'int'a, kaj la tut'a urb'o sci'as. — Nun, Din'a, nun vi kon'as li'n.

(Mal'long'a silent'o.)

JOHAN TØNNESEN
(mal'laŭt'e; kapt'as la brak'o'n de Bernick) Karst'e'n, Karst'e'n, kio'n vi far'is!

Sinjor'in'o BERNICK
(mal'laŭt'e kaj en plor'o) Ho Karst'e'n, ke mi tir'is vi'n en tiu'n hont'o'n.

Komerc'ist'o SANDSTAD
(en'ven'as rapid'e de dekstr'e kaj kri'as kun la man'o sur la ans'o) Nun vi dev'as absolut'e ven'i, sinjor'o konsul'o! La tut'a fer'voj'o pend'as en faden'o.

Konsul'o BERNICK
(spirit'for'est'e) Kio est'as? Al kio mi —?

Fraŭl'in'o HESSEL
(serioz'e kaj kun emfaz'o) Vi ek'star'u por sub'ten'i la soci'o'n, bo'frat'o.

Komerc'ist'o SANDSTAD
Jes, ven'u, ven'u; ni bezon'as vi'a'n tut'a'n moral'a'n super'pez'o'n.

JOHAN TØNNESEN
(tut'e apud'e ĉe li) Bernick, — ni du kun'parol'os morgaŭ.

(Li el'ir'as tra la ĝarden'o; konsul'o Bernick kvazaŭ sen'vol'a el'ir'as dekstr'e kun komerc'ist'o Sandstad.)

Tri'a Akt'o

(La ĝarden'a salon'o en la dom'o de Bernick.)

(Konsul'o Bernick, kun kan'baston'o en la man'o, ven'as en impet'a koler'o el la mal'antaŭ'a ĉambr'o mal'dekstr'e, kaj las'as la pord'o'n du'on'e mal'ferm'a post si.)

Konsul'o BERNICK
Nu jen; fin'e far'iĝ'is serioz'o en tio; tiu'n vang'o'frap'o'n mi opini'as, ke li memor'os. (al iu en'e en la ĉambr'o) Kio'n vi dir'as? — Kaj mi dir'as, ke vi est'as mal'prudent'a patr'in'o! Vi sen'kulp'ig'as li'n, konsent'as al ĉiu'j li'a'j bub'aĵ'o'j. — Ĉu ne bub'aĵ'o'j? Kio'n vi do nom'as ili'n? Ŝtel'ir'i el la dom'o nokt'e, ir'i sur'mar'e'n per la fiŝ'ist'boat'o, rest'i for ĝis long'e en la tag'o, kaj met'i mi'n en tia'n mort'ig'a'n tim'o'n, mi, kiu hav'as tiom da ali'aĵ'o'j por pri'pens'i. Kaj al'don'e tiu kanajl'o kuraĝ'as minac'i, ke li vol'as for'kur'i! Jes, ke li prov'u pri tio! — Vi? Ne, tio'n mi efektiv'e kred'as; vi ne mult'e zorg'as pri li'a sav'o kaj kondut'o. Mi volont'e kred'as, ke se li risk'us la viv'o'n —! — Nu? Jes, sed mi hav'as task'o'n post'las'end'a'n en ĉi tiu mond'o; ne serv'as al mi far'iĝ'i sen'infan'a. — Neniu'j kontraŭ'dir'aĵ'o'j, Betty; est'u kiel mi dir'is; li hav'u ĉambr'a'n arest'iĝ'o'n — (aŭskult'as) Ŝŝ; ke neniu'j i'o'n rimark'u.

(Plen'rajt'ig'it'o Krap en'ven'as de dekstr'e.)

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Ĉu Vi hav'as liber'a'n moment'o'n, sinjor'o konsul'o?

Konsul'o BERNICK
(for'ĵet'as la kan'baston'o'n) Nu ja, jes ja. Ĉu Vi ven'as de la ŝip'far'ej'o?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Ĵus nun. Hm

Konsul'o BERNICK
Nu? Ĉu cert'e ne est'as iu ĝen'o pri “La Palm'o”?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
“La Palm'o” pov'os for'vel'i morgaŭ, sed —

Konsul'o BERNICK
“Indi'an Girl” do? Ĉu mi ne sci'et'is ke tiu obstin'ul'o —

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Ankaŭ “Indi'an Girl” pov'os for'vel'i morgaŭ; sed — ebl'e ne ating'os for'e'n.

Konsul'o BERNICK
Kio'n Vi alud'as?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Pardon'u, sinjor'o konsul'o; tiu pord'o est'as nur du'on'ferm'it'a, kaj mi kred'as, ke iu est'as tie —

Konsul'o BERNICK
(ferm'as la pord'o'n) Nu jen. Sed kio est'as tio, kio'n neni'u dev'as aŭd'i?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Est'as tio, ke la konstru'ist'o Aŭne cert'e intenc'as sink'ig'i “Indi'an Girl” kun ar'o da mar'ist'o'j kaj mus'o'j.

Konsul'o BERNICK
Sed Di'o kompat'u, kiel vi pov'as kred'i —?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Mi ne pov'as klar'ig'i tio'n ali'manier'e, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Nu, do dir'u al mi en mal'mult'a'j vort'o'j —

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Mi far'os. Vi mem sci'as kiel prokrast'em'e la labor'o far'iĝ'is en la ŝip'far'ej'o, post kiam ni ek'hav'is la nov'a'j'n maŝin'o'j'n kaj la nov'a'j'n mal'kutim'iĝ'int'a'j'n labor'ist'o'j'n.

Konsul'o BERNICK
Jes, ja.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Sed hodiaŭ maten'e, kiam mi ven'is tie'n, mi rimark'is, ke la ripar'ad'o de la Uson'an'o est'is progres'int'a strang'e long'e; la grand'a ŝtop'il'o en la fund'o, — Vi sci'as pri la tra'putr'it'a lok'o —

Konsul'o BERNICK
Jes, jes, kio pri ĝi?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Tut'e ripar'it'a, — laŭ'ŝajn'e; teg'it'a; aspekt'is tut'e nov'e; mi aŭd'is, ke Aŭne mem est'is labor'int'a kun lum'o tie mal'supr'e la tut'a'n nokt'o'n.

Konsul'o BERNICK
Nu ja, kaj plu'e?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Mi est'is tio'n pri'pens'ant'a; la labor'ist'o'j ĝust'e tiam ripoz'is por maten'manĝ'o, kaj mi trov'is okaz'o'n por ne'rimark'it'e ĉirkaŭ'rigard'i kaj ekster'e kaj en'ŝip'e; mal'facil'e est'is ven'i mal'supr'e'n en la ŝarĝ'it'a ŝip'o; sed mi sci'iĝ'is pri ver'o. Okaz'as insid'aĵ'o'j, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Mi ne pov'as kred'i Vi'n, sinjor'o Krap. Mi ne pov'as, mi ne vol'as kred'i ti'aĵ'o'n pri Aŭne.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Dolor'as al mi, — sed est'as la pur'a ver'o. Okaz'as insid'aĵ'o'j, mi dir'as. Neniu'j nov'a'j tabul'o'j en'fiks'it'a'j, laŭ tio kio'n mi kompren'as; nur ŝtop'it'a per stup'o kaj super'nit'it'a per metal'a'j foli'o'j kaj ŝirm'o'tuk'o'j kaj ti'aĵ'o'j. Pur'a fuŝ'o! “Indi'an Girl” neniam ating'os al New York; ĝi sink'os kiel fend'it'a kaldron'o.

Konsul'o BERNICK
Tio ja est'as terur'a! Sed kio'n Vi imag'as, ke li intenc'as?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Ver'ŝajn'e li vol'as mal'kredit'ig'i la maŝin'o'j'n; vol'as venĝ'i si'n; vol'as de'nov'e dung'i la mal'nov'a'n labor'ist'ar'o'n.

Konsul'o BERNICK
Kaj li do ebl'e ofer'as ĉiu'j'n tiu'j'n hom'a'j'n viv'o'j'n.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Li ĵus dir'is: ne trov'iĝ'as hom'o'j sur'ŝip'e en “Indi'an Girl”, — nur best'aĉ'o'j.

Konsul'o BERNICK
Nu ja, ebl'e tiel; sed ĉu li ne atent'as pri la grand'a kapital'o, kiu perd'iĝ'as?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Aŭne ne precip'e ŝat'as la grand'a'n kapital'o'n, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Ver'e; li est'as ribel'ig'ant'o kaj tumult'ul'o; sed sen'konscienc'a ag'o kiel tiu —. Aŭskult'u, sinjor'o Krap; ĉi tiu'n afer'o'n ni dev'as ekzamen'i du foj'o'j'n. Eĉ neni'u vort'o al iu ajn. Ni'a ŝip'far'ej'o far'iĝ'os kompromit'a, se hom'o'j sci'iĝ'os pri ti'aĵ'o.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Kompren'ebl'e, sed —

Konsul'o BERNICK
Dum la tag'manĝ-ripoz'o Vi dev'as tie'n re'ir'i; mi dev'as hav'i plen'a'n cert'ec'o'n.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Vi ĝi'n ricev'os, sinjor'o konsul'o; sed permes'u mi'n demand'i: kio'n Vi tiam vol'as far'i?

Konsul'o BERNICK
Kompren'ebl'e raport'i la afer'o'n. Ni do ne dev'as far'iĝ'i kun'kulp'ul'o'j en rekt'a krim'o. Mi dev'as hav'i mi'a'n konscienc'o'n sen'ŝarĝ'it'a. Far'iĝ'os bon'a impres'o kaj en la gazet'ar'o kaj en la soci'o en tut'e, kiam oni vid'as, ke mi flank'e'n puŝ'as ĉiu'j'n person'a'j'n interes'o'j'n, kaj ig'as la just'ec'o'n hav'i si'a'n ir'o'n.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Ver'e, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Sed antaŭ ĉio kaj unu'e plen'a cert'ec'o. Kaj silent'o ĝis tiam —

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Neni'u vort'o, sinjor'o konsul'o; kaj la cert'ec'o, ĝi'n Vi ricev'os. (Li el'ir'as tra la ĝarden'o kaj mal'supr'e'n laŭ la strat'o.)

Konsul'o BERNICK
(du'on'laŭt'e) Indign'ig'e! Sed ĉu? Ja ne ebl'as, — ne'imag'ebl'e!

(Ĝust'e kiam li vol'as ir'i en si'a'n ĉambr'o'n, Hilmar Tønnesen ven'as de dekstr'e.)

HILMAR TØNNESEN
Bon'a'n tag'o'n, Bernick! Nu, mi gratul'as pri la venk'o en la komerc'a asoci'o hieraŭ.

Konsul'o BERNICK
Ho, dank'o'n.

HILMAR TØNNESEN
Est'is ja glor'a venk'o, mi aŭd'as; la venk'o de la inteligent'a civit'an'a anim'o super la ego'ism'o kaj la antaŭ'juĝ'o, — kvazaŭ franc'a razi'o kontraŭ la Kabyloj. Strang'e ke vi post la mal'agrabl'a'j epizod'o'j ĉi tie —

Konsul'o BERNICK
Ja, ja, las'u tio'n.

HILMAR TØNNESEN
Sed la decid'a batal'o ankoraŭ ne est'as frap'it'a.

Konsul'o BERNICK
En la fer'voj'a afer'o vi pens'as?

HILMAR TØNNESEN
Jes, vi ja cert'e sci'as pri kio redaktor'o Hammer est'as bras'ant'a?

Konsul'o BERNICK
(streĉ'it'e) Ne! Kio est'as tio?

HILMAR TØNNESEN
Li ja kroĉ'is si'n al la oni'dir'o, kiu dis'vast'iĝ'as, kaj el tiu li vol'as far'i gazet'artikol'o'n.

Konsul'o BERNICK
Kiu oni'dir'o?

HILMAR TØNNESEN
Kompren'ebl'e pri la grand'a'j aĉet'o'j de bien'o'j laŭ la flank'a fer'voj'o.

Konsul'o BERNICK
Kio'n vi dir'as? Ĉu tia oni'dir'o dis'vast'iĝ'as?

HILMAR TØNNESEN
Jes, ir'as tra la tut'a urb'o. Mi aŭd'is ĝi'n en la klub'o, kie mi far'is vizit'et'o'n. Unu el ni'a'j advokat'o'j laŭ'dir'e est'as en tut'a silent'o komisi'e aĉet'int'a ĉiu'j'n arb'ar'bien'o'j'n, ĉiu'j'n erc'ej'o'j'n, ĉiu'j'n akv'o'fal'o'j'n —

Konsul'o BERNICK
Kaj ne dir'iĝ'as por kiu?

HILMAR TØNNESEN
En la klub'o oni opini'is, ke dev'us est'i por ekster'urb'a kompani'o, kiu sci'et'iĝ'is pri tio, kio'n vi pret'ig'is, kaj kiu rapid'is antaŭ ol la prez'o'j de la bien'o'j kresk'us — Ĉu ne est'as indign'ig'e — uf!

Konsul'o BERNICK
Indign'ig'e?

HILMAR TØNNESEN
Jes, ke fremd'ul'o'j tiel prem'as si'n en'e'n en ni'a'j'n teritori'o'j'n. Kaj ke unu el la advokat'o'j de la urb'o pov'as vend'i si'n al ti'aĵ'o! Nun do ekster'urb'an'o'j el'tir'os la profit'o'n.

Konsul'o BERNICK
Sed est'as ja nur hazard'a oni'dir'o.

HILMAR TØNNESEN
Oni tamen kred'as ĝi'n, kaj morgaŭ aŭ post'morgaŭ redaktor'o Hammer kompren'ebl'e vol'as fiks'najl'i ĝi'n kiel fakt'o. Est'as jam ĝeneral'a incit'ec'o tie. Mi aŭd'is plur'ul'o'j dir'i, ke se tiu oni'dir'o konfirm'iĝ'as, ili for'strek'os si'n el la list'o'j.

Konsul'o BERNICK
Ne'ebl'e!

HILMAR TØNNESEN
Ĉu? Kiel kred'as vi, ke tiu'j komerc'anim'o'j tiel volont'e akcept'is vi'a'n entrepren'o'n? Ĉu vi ne kred'as, ke ili mem flar'is naz'e, ke —?

Konsul'o BERNICK
Ne'ebl'e, mi dir'as; tiom da civit'an'a virt'o tamen trov'iĝ'as en ni'a et'a komun'um'o —

HILMAR TØNNESEN
Ĉi tie? Jes, vi ja est'as optimist'o, kaj tial vi juĝ'as ali'ul'o'j'n laŭ vi mem. Sed mi, kiu est'as sufiĉ'e spert'a observ'ant'o —. Ne est'as unu, — kompren'ebl'e krom ni, — eĉ ne unu, mi dir'as, kiu ten'as la standard'o'n de la ide'o alt'a. (al la fon'o) Uf, jen mi vid'as ili'n!

Konsul'o BERNICK
Kiu'j'n?

HILMAR TØNNESEN
La du uson'an'o'j'n. (el'rigard'as dekstr'e'n) Kaj kun kiu ili ir'as? Jes, je Di'o, ĉu ne est'as la ŝip'estr'o de “Indi'an Girl”. Uf!

Konsul'o BERNICK
Kio'n ili vol'as pri li?

HILMAR TØNNESEN
Ho, est'as ja sufiĉ'e konven'a soci'o. Li laŭ'dir'e est'is sklav'komerc'ist'o aŭ rab'ist'o; kaj kiu sci'as pri kio la ali'ul'o'j si'n okup'is dum tiu'j mult'a'j jar'o'j.

Konsul'o BERNICK
Mi dir'as al vi, ke est'as eg'e mal'ĝust'e pens'i tiel pri ili.

HILMAR TØNNESEN
Jes, vi ja est'as optimist'o. Sed nun kompren'ebl'e ni de'nov'e hav'os ili'n sur la nuk'o'n; tial mi ĝust'a'temp'e — (ir'as al la pord'o mal'dekstr'e)

(Fraŭl'in'o Hessel ven'as de dekstr'e.)

Fraŭl'in'o HESSEL
Nu, Hilmar, ĉu est'as mi, kiu pel'as vi'n el la ĉambr'o?

HILMAR TØNNESEN
Tut'e ne; ĵus nun urĝ'as; mi parol'os kun Betty. (ir'as en la mal'antaŭ'a'n ĉambr'o'n mal'dekstr'e)

Konsul'o BERNICK
(post mal'long'a silent'o) Nu, Lona?

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes.

Konsul'o BERNICK
Kiel mi aspekt'as por vi hodiaŭ?

Fraŭl'in'o HESSEL
Kiel hieraŭ. Mensog'o pli ol mal'pli —

Konsul'o BERNICK
Vi dev'as klar'iĝ'i en tio ĉi. Kie'n Johan ir'is?

Fraŭl'in'o HESSEL
Li ven'os; li hav'is i'o'n pri'parol'end'a'n kun iu vir'o.

Konsul'o BERNICK
Post tio kio'n vi aŭd'is hieraŭ, vi kompren'as, ke mi'a tut'a est'ad'o est'as detru'it'a, se la ver'o ven'os en la lum'o'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Mi tio'n kompren'as.

Konsul'o BERNICK
Est'as kompren'ebl'e mem'sekv'o, ke mi ne far'is mi'n kulp'a en tiu krim'o, pri kiu oni'dir'as.

Fraŭl'in'o HESSEL
Est'as mem'kompren'ebl'e. Sed kiu est'as la ŝtel'ist'o?

Konsul'o BERNICK
Ne est'is iu ŝtel'ist'o. Ne ŝtel'iĝ'is iu mon'o; eĉ ne ŝiling'o mal'aper'is.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kiel?

Konsul'o BERNICK
Eĉ ne ŝiling'o, mi dir'as.

Fraŭl'in'o HESSEL
Sed la oni'dir'o? Kiel tiu abomen'a oni'dir'o est'as dis'vast'ig'it'a, ke Johan —?

Konsul'o BERNICK
Lona, kun vi mi opini'as, ke mi pov'as parol'i, kiel al neni'u ali'a; mi vol'as neni'o'n pri'silent'i por vi. Mi hav'as mi'a'n part'o'n en la kulp'o, ke la oni'dir'o dis'vast'iĝ'is.

Fraŭl'in'o HESSEL
Vi? Kaj tio'n vi pov'is far'i kontraŭ li, kiu por vi —!

Konsul'o BERNICK
Vi ne juĝ'u sen memor'i kiel la afer'o'j tiam stat'is. Mi ja rakont'is al vi tio'n hieraŭ. Mi re'ven'is hejm'e'n, kaj trov'is mi'a'n patr'in'o'n implik'ig'it'a en seri'o de mal'saĝ'a'j entrepren'o'j; divers'a'j mal'sukces'o'j al'don'iĝ'is; kvazaŭ'is ke ĉiu'j mal'bon'o'j sturm'is kontraŭ ni'n; ni'a firma'o est'is ĉe ruin'iĝ'o. Mi est'is du'on'e ne'pri'pens'em'a kaj du'on'e mal'esper'a. Lona, mi opini'as ke est'is plej'e por mut'ig'i la pens'o'j'n, ke mi ek'rilat'is al tiu koneks'o, kiu kaŭz'is ke Johan for'vojaĝ'is.

Fraŭl'in'o HESSEL
Hm

Konsul'o BERNICK
Vi cert'e pov'as imag'i al vi, kiel ĉi'a'j oni'dir'o'j cirkul'iĝ'is, kiam vi kaj li est'is for. Tio ĉi ne est'is li'a unu'a mal'saĝ'ec'o, oni rakont'is. Dorf est'is ricev'int'a grand'a'n sum'o'n da mon'o de li por silent'i kaj for'ir'i, oni dir'is; ali'ul'o'j pretend'is, ke ŝi ricev'is ĝi'n. Sam'temp'e ne kaŝ'iĝ'is, ke ni'a firma'o spert'is mal'facil'aĵ'o'j'n pag'i si'a'j'n ŝuld'o'j'n. Kio est'is pli kompren'ebl'a, ke la klaĉ'ant'o'j kun'lig'is tiu'j'n du oni'dir'o'j'n? Kiam ŝi rest'is ĉi tie kaj viv'is en mal'riĉ'ec'o, oni pretend'is, ke li est'is pren'int'a la mon'o'n kun si al Uson'o, kaj la oni'dir'o ĉiam pli'grand'ig'is la sum'o'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kaj vi, Karst'e'n —?

Konsul'o BERNICK
Mi kapt'is tiu'n fam'o'n kiel sav'tabul'o'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Vi plu'e'n dis'vast'ig'is ĝi'n?

Konsul'o BERNICK
Mi ne kontraŭ'dir'is ĝi'n. La kreditor'o'j komenc'is tret'i al ni pli proksim'e'n; mi dev'is trankvil'ig'i ili'n; grav'is ke oni ne ek'hav'us mal'fid'o'n al la solid'ec'o de la firma'o; moment'a mal'bon'ŝanc'o est'is ni'n frap'int'a; ili ne dev'us si'n al'trud'i; nur atend'i temp'o'n; ĉiu ek'hav'us si'a'n bon'hav'o'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kaj ĉiu ek'hav'is si'a'n bon'hav'o'n?

Konsul'o BERNICK
Jes, Lona, tiu fam'o sav'is ni'a'n firma'o'n kaj far'is mi'n la hom'o, kiu mi nun est'as.

Fraŭl'in'o HESSEL
Mensog'o do far'is vi'n la hom'o, kiu vi nun est'as.

Konsul'o BERNICK
Al kiu tio damaĝ'is tiam? Est'is la intenc'o de Johan neniam re'ven'i.

Fraŭl'in'o HESSEL
Vi demand'as, ĉu kiu'n ĝi damaĝ'is. Rigard'u en vi'n mem, kaj dir'u al mi, ĉu vi mem ne kapt'is damaĝ'o'n.

Konsul'o BERNICK
Ek'rigard'u en kiu'n ajn hom'o'n, kaj vi trov'os en ĉiu ajn almenaŭ unu nigr'a'n punkt'o'n, kiu'n li dev'as kaŝ'i.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kaj Vi nom'as Vi'n la kolon'o'j de la soci'o!

Konsul'o BERNICK
La soci'o ne hav'as pli bon'a'j'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kiom grav'as, ke tia soci'o sub'ten'iĝ'as aŭ ne? Pri kio tem'as en tio ĉi? La ŝajn'o kaj la mensog'o — kaj neni'o ali'a. Jen vi viv'as, la plej el'star'a vir'o de la urb'o, en glor'o kaj ĝoj'o, en potenc'o kaj honor'o, vi, kiu glu'is la krim'ul'sign'o'n sur sen'kulp'ul'o'n.

Konsul'o BERNICK
Ĉu vi ne pens'as, ke mi profund'e sent'as mi'a'n mal'just'o'n kontraŭ li? Kaj ĉu vi ne kred'as, ke mi est'as pret'a re'e bon'far'i ĝi'n?

Fraŭl'in'o HESSEL
Per kio? Parol'ant'e?

Konsul'o BERNICK
Ĉu tio'n vi pov'us postul'i?

Fraŭl'in'o HESSEL
Kio ali'a pov'us re'bon'ig'i tia'n mal'just'aĵ'o'n?

Konsul'o BERNICK
Mi est'as riĉ'a, Lona; Johan pov'as prezent'i postul'o'n kiu'n ajn —

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, ofert'u al li mon'o'n, kaj vi aŭd'os, kio'n li respond'os.

Konsul'o BERNICK
Ĉu vi kon'as li'a'j'n intenc'o'j'n?

Fraŭl'in'o HESSEL
Ne, post hieraŭ li est'as silent'a. Est'as kvazaŭ ĉio tio far'is li'n matur'a vir'o.

Konsul'o BERNICK
Mi dev'as parol'i kun li.

Fraŭl'in'o HESSEL
Jen li est'as.

(Johan Tønnesen ven'as de dekstr'e.)

Konsul'o BERNICK
(al li) Johan —!

JOHAN TØNNESEN
(de'turn'ant'e) Unu'e mi. Hieraŭ maten'e mi don'is al vi mi'a'n vort'o'n por silent'i.

Konsul'o BERNICK
Vi tio'n far'is.

JOHAN TØNNESEN
Sed tiam mi ankoraŭ ne sci'is —

Konsul'o BERNICK
Johan, permes'u al mi per du vort'o'j klar'ig'i al vi la koneks'o'n —

JOHAN TØNNESEN
Ne bezon'iĝ'as; mi tut'e bon'e kompren'as la koneks'o'n. La firma'o est'is tiam en mal'facil'a stat'o; kaj kiam mi do est'is for, kaj vi hav'is potenc'o'n super sen'defend'a nom'o kaj fam'o —. Nu, mi ne eg'e imput'as al vi tio'n; ni est'is jun'a'j kaj facil'anim'a'j en tiu'j tag'o'j. Sed nun mi bezon'as la ver'o'n, kaj nun vi dev'as parol'i.

Konsul'o BERNICK
Kaj ĝust'e nun mi bezon'as mi'a'n tut'a'n moral'a'n estim'o'n, kaj tial mi ne pov'as parol'i nun.

JOHAN TØNNESEN
Mi ne ĝen'as mi'n pro la fikci'aĵ'o'j kiu'j'n vi dis'vast'ig'is pri mi; est'as tio ali'a, por kio vi pren'u la kulp'o'n. Din'a far'iĝ'u mi'a edz'in'o, kaj ĉi tie, en ĉi tiu urb'o, mi vol'as viv'i kaj loĝ'i kaj konstru'i kun ŝi.

Fraŭl'in'o HESSEL
Vi jen'o'n vol'as?

Konsul'o BERNICK
Kun Din'a! Kiel vi'a edz'in'o? Ĉi tie en la urb'o!

JOHAN TØNNESEN
Jes, ĝust'e ĉi tie; mi vol'as rest'i ĉi tie por spit'i ĉiu'j'n tiu'j'n mensog'ant'o'j'n kaj kalumni'ant'o'j'n. Sed por gajn'i ŝi'n, est'as neces'e, ke vi liber'ig'u mi'n.

Konsul'o BERNICK
Ĉu vi pri'pens'is, ke se mi konfes'os la unu'a'n, mi ankaŭ sam'temp'e pren'os sur mi'n la du'a'n? Vi vol'as dir'i, ke el ni'a'j libr'o'j mi pov'as pruv'i, ke neni'u tromp'o est'as okaz'int'a? Sed tio'n mi ne pov'os; ni'a'j libr'o'j tiam ne tiel akurat'e ten'iĝ'is. Kaj eĉ se mi pov'us, — kio'n per tio gajn'iĝ'us? Ĉu mi ne almenaŭ star'us kiel la hom'o, kiu iam sav'is si'n per mensog'o, kaj kiu dum dek kvin jar'o'j las'is tiu'n mensog'o'n kaj ĉiu'j'n la ali'aĵ'o'j'n fiks'iĝ'i, sen est'i far'int'a paŝ'o'n kontraŭ'e? Vi ne plu kon'as ni'a'n soci'o'n; ali'e vi dev'us sci'i ke tio ĉi frakas'us mi'n ĝis'fund'e.

JOHAN TØNNESEN
Mi pov'as nur dir'i al vi, ke mi vol'as pren'i la fil'in'o'n de sinjor'in'o Dorf kiel edz'in'o'n, kaj viv'i kun ŝi en ĉi tiu urb'o.

Konsul'o BERNICK
(sek'ig'as la ŝvit'o'n de la frunt'o) Aŭskult'u, Johan, — kaj ankaŭ vi, Lona. Ne est'as ordinar'a'j cirkonstanc'o'j en kiu'j mi star'as ĝust'e en tiu'j ĉi tag'o'j. Mi star'as tiel, ke se tiu ĉi frap'o direkt'iĝ'os al mi, vi est'os mi'n detru'int'a'j, kaj ne nur mi'n, sed ankaŭ grand'a'n ben'o'riĉ'a'n est'ont'ec'o'n por la soci'o, kiu tamen est'is vi'a hejm'o dum la infan'a'j jar'o'j.

JOHAN TØNNESEN
Kaj se mi ne direkt'os la frap'o'n kontraŭ vi'n, mi detru'os mem mi'a'n tut'a'n est'ont'a'n feliĉ'o'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Parol'u daŭr'e, Karst'e'n.

Konsul'o BERNICK
Do aŭskult'u. Est'as pri la fer'voj'a afer'o, kaj tiu afer'o ne est'as tut'e tiel simpl'a, kiel vi opini'as. Vi cert'e aŭd'is pri'parol'at'a pas'int'a'n jar'o'n mar'bord'a'n lini'o'n? Ĝi ricev'is mult'a'j'n, grav'a'j'n voĉ'o'j'n por si ĉi tie en la urb'o kaj ankaŭ en la ĉirkaŭ'aĵ'o; sed mi mal'help'is ĝi'n, ĉar ĝi mal'util'us al ni'a vapor'ŝip'trafik'o laŭ la mar'bord'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉu vi mem interes'iĝ'is en tiu vapor'ŝip'trafik'o?

Konsul'o BERNICK
Jes. Sed neni'u kuraĝ'is suspekt'i mi'n de tiu flank'o; mi hav'is mi'a'n estim'it'a'n nom'o'n kiel ŝild'o'n kaj ŝirm'il'o'n super mi. Ceter'e mi est'us pov'int'a port'i la perd'o'n; sed la lok'o ne est'us ĝi'n port'int'a. Do decid'iĝ'is por la intern'land'a lini'o. Kiam tio est'is okaz'int'a, mi cert'ig'is al mi en tut'a silent'o, ke flank'a fer'voj'o pov'us est'i met'at'a ĉi-mal'supr'e'n al la urb'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kial en tut'a silent'o, Karst'e'n?

Konsul'o BERNICK
Ĉu vi aŭd'is pri'parol'at'a'j la grand'a'j'n aĉet'o'j'n de arb'ar'a'j propr'aĵ'o'j, de min'ej'o'j kaj de akv'o'fal'o'j —?

JOHAN TØNNESEN
Jes, est'as ja ekster'urb'a asoci'o —

Konsul'o BERNICK
Tiel ke tiu'j bien'o'j nun situ'as, ili est'as preskaŭ sen'valor'a'j por la dis'a'j posed'ant'o'j; ili tial est'as vend'it'a'j sufiĉ'e mal'mult'e'kost'e. Se oni atend'us ĝis la flank'a fer'voj'o est'us pri'parol'at'a, la posed'ant'o'j postul'us mal'moder'a'j'n prez'o'j'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Bon'e, bon'e; sed kio sekv'e?

Konsul'o BERNICK
Nun ven'as tio, kio pov'as est'i mal'sam'e eksplik'at'a, — tio, kio'n hom'o en ni'a soci'o nur pov'as konfes'i, se li hav'as ne'makul'it'a'n kaj estim'at'a'n nom'o'n al kiu si'n apog'i.

Fraŭl'in'o HESSEL
Nu?

Konsul'o BERNICK
Est'as mi, kiu aĉet'is ĉio'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Vi?

JOHAN TØNNESEN
Je propr'a respond'ec'o?

Konsul'o BERNICK
Je propr'a respond'ec'o. Se la flank'a fer'voj'o real'iĝ'os, mi est'os milion'ul'o; se ĝi ne real'iĝ'os, mi est'os ruin'ig'it'a.

Fraŭl'in'o HESSEL
Tio est'as risk'a, Karst'e'n.

Konsul'o BERNICK
Mi risk'is mi'a'n tut'a'n kapital'o'n sur tio ĉi.

Fraŭl'in'o HESSEL
Mi ne pens'as pri la kapital'o; sed kiam tio mal'kaŝ'iĝ'os, ke —

Konsul'o BERNICK
Jes, tie est'as la nod'punkt'o. Kun la ne'makul'it'a nom'o, kiu'n mi ĝis nun port'is, mi pov'as pren'i tiu'n afer'o'n sur mi'a'j'n ŝultr'o'j'n, port'i ĝi'n antaŭ'e'n, kaj dir'i al mi'a'j kun'civit'an'o'j: Vid'u, tio'n mi risk'is por la bon'o de la soci'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Por la soci'o?

Konsul'o BERNICK
Jes; kaj eĉ ne unu vol'as dub'i pri mi'a'j intenc'o'j.

Fraŭl'in'o HESSEL
Tamen trov'iĝ'as hom'o'j, kiu'j ag'is pli mal'ferm'e ol vi, sen sub'intenc'o'j, sen flank'a'j konsider'o'j.

Konsul'o BERNICK
Kiu'j?

Fraŭl'in'o HESSEL
Kompren'ebl'e kaj Rummel kaj Sandstad kaj Vigeland.

Konsul'o BERNICK
Por gajn'i ili'n mi dev'is inic'i ili'n pri la afer'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kaj sekv'e?

Konsul'o BERNICK
Ili rezerv'is al si kvin'on'o'n de la profit'o por divid'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ho, tiu'j kolon'o'j de la soci'o!

Konsul'o BERNICK
Ĉu ne est'as la soci'o mem, kiu dev'ig'as ni'n ir'i laŭ insid'a'j voj'o'j? Kio okaz'us ĉi tie, se mi ne est'us ag'int'a en silent'o? Ĉiu'j est'us si'n en'ĵet'int'a'j en la entrepren'o'n, divid'ant'a'j, dis'ig'ant'a'j, fuŝ'ant'a'j la tut'o'n. En ĉi tiu urb'o est'as neni'u hom'o krom mi, kiu kompren'as kiel gvid'i tia'n grand'a'n entrepren'o'n, kiel tiu ĉi far'iĝ'os; en ĉi tiu land'o est'as en'tut'e nur la en'migr'int'a'j famili'o'j, kiu'j hav'as talent'o'n por pli grand'a'j entrepren'o'j. Tial mi'a konscienc'o absolv'as mi'n en tiu ĉi rilat'o. Nur en mi'a'j man'o'j ĉi tiu'j propr'aĵ'o'j pov'os far'iĝ'i daŭr'a ben'o por la mult'a'j, al kiu'j ili hav'ig'os pan'o'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
En tio mi opini'as ke vi prav'as, Karst'e'n.

JOHAN TØNNESEN
Sed mi ne kon'as tiu'j'n mult'a'j'n, kaj la feliĉ'o de mi'a viv'o est'as en risk'o.

Konsul'o BERNICK
La bon'stat'o de vi'a nask'iĝ'lok'o est'as en risk'o. Se mal'kaŝ'iĝ'os afer'o'j, kiu'j ĵet'as ombr'o'n sur mi'a'n antaŭ'a'n kondut'o'n, mi'a kontraŭ'ul'o'j kun unu'iĝ'int'a'j fort'o'j atak'os mi'n. Jun'ul'a mal'prudent'o neniam for'viŝ'iĝ'as en ni'a soci'o. Oni vol'as ekzamen'i mi'a'n tut'a'n inter'temp'a'n viv'o'n, el'tir'i mil'o'j'n da et'a'j okaz'aĵ'o'j, interpret'i kaj eksplik'i ili'n en la lum'o de tio, kio mal'kaŝ'iĝ'us; oni vol'as frakas'i mi'n sub la pez'o de fam'o'j kaj kalumni'o'j. El la fer'voj'a afer'o mi dev'os re'tir'iĝ'i; kaj se mi mal'kapt'os ĝi'n, ĝi fal'os, kaj mi est'os sam'temp'e ruin'ig'it'a kaj civit'an'e mort'a.

Fraŭl'in'o HESSEL
Johan, post tio kio'n vi nun aŭd'is, vi dev'as for'vojaĝ'i kaj silent'i.

Konsul'o BERNICK
Jes, jes, Johan, tio'n vi dev'as!

JOHAN TØNNESEN
Jes, mi for'vojaĝ'os kaj ankaŭ silent'as; sed mi re'ven'os, kaj tiam mi parol'os.

Konsul'o BERNICK
Rest'u tie trans'e, Johan; silent'u, kaj mi volont'e divid'os kun vi —

JOHAN TØNNESEN
Re'ten'u vi'a'n mon'o'n, sed re'don'u al mi mi'a'n nom'o'n kaj mi'a'n reputaci'o'n.

Konsul'o BERNICK
Kaj ofer'i mi'a'n propr'a'n!

JOHAN TØNNESEN
Pri tio vi kaj vi'a soci'o dev'as akord'iĝ'i. Mi dev'as kaj vol'as gajn'i Din'a por mi. Tial mi for'vojaĝ'os jam morgaŭ per “Indi'an Girl” —

Konsul'o BERNICK
Per “Indi'an Girl”?

JOHAN TØNNESEN
Jes. La ŝip'estr'o promes'is kun'pren'i mi'n. Mi trans'vojaĝ'os, mi dir'as; mi vend'os mi'a'n bien'o'n kaj ord'ig'as mi'a'j'n afer'o'j'n. Post du monat'o'j mi est'os re'ven'int'a.

Konsul'o BERNICK
Kaj tiam vi vol'as parol'i?

JOHAN TØNNESEN
Tiam la kulp'ul'o pren'u la kulp'o'n mem.

Konsul'o BERNICK
Ĉu vi forges'as, ke tiam mi dev'os pren'i tio'n sur mi'n, pri kio mi ne est'as kulp'a?

JOHAN TØNNESEN
Kiu antaŭ dek kvin jar'o'j util'ig'is tiu'n hont'ind'a'n fam'o'n?

Konsul'o BERNICK
Vi pel'as mi'n al mal'esper'o! Sed se vi parol'os, mi ĉio'n ne'os! Mi dir'os, ke est'as komplot'o kontraŭ mi; venĝ'o; ke vi ven'is ĉi tie'n por el'prem'i mon'o'n de mi!

Fraŭl'in'o HESSEL
Hont'o al vi, Karst'e'n!

Konsul'o BERNICK
Mi est'as mal'esper'a, mi dir'as; kaj mi lukt'os por la viv'o. Mi ne'os ĉio'n, ĉio'n!

JOHAN TØNNESEN
Mi hav'as vi'a'j'n du leter'o'j'n. En mi'a kofr'o mi trov'is ili'n inter mi'a'j ali'a'j paper'o'j. Ĉi-maten'e mi tra'leg'is ili'n; ili est'as sufiĉ'e klar'a'j.

Konsul'o BERNICK
Kaj tiu'j'n vi vol'as prezent'i?

JOHAN TØNNESEN
Se far'iĝ'os neces'e.

Konsul'o BERNICK
Kaj post du monat'o'j vi de'nov'e est'os ĉi tie?

JOHAN TØNNESEN
Mi tio'n esper'as. La vent'o est'as bon'a. Post tri semajn'o'j mi est'os en New York —, se “Indi'an Girl” ne sub'akv'iĝ'os.

Konsul'o BERNICK
(ek'mir'e) Sub'akv'iĝ'os? Kial “Indi'an Girl” sub'akv'iĝ'us?

JOHAN TØNNESEN
Ne, ankaŭ mi tiel pens'as.

Konsul'o BERNICK
(preskaŭ ne aŭd'ebl'e) Sub'akv'iĝ'i?

JOHAN TØNNESEN
Jes, Bernick, nun vi do sci'as, kio atend'as; dum'e vi dev'as konsider'i la situaci'o'n. Adiaŭ! Salut'u al Betty, kvankam ŝi ne akcept'is mi'n kiel frat'in'o. Sed Mart'a mi tamen vol'as vid'i. Ŝi dir'u al Din'a —; ŝi promes'u al mi —

(Li el'ir'as tra la mal'antaŭ'a pord'o mal'dekstr'e.)

Konsul'o BERNICK
(al si mem) “Indi'an Girl” —? (rapid'e) Lona, vi dev'as mal'help'i tio'n ĉi!

Fraŭl'in'o HESSEL
Vi mem vid'as, Karst'e'n, — mi ne plu hav'as potenc'o'n super li.

(Ŝi ir'as post Johan en la ĉambr'o'n mal'dekstr'e.)

Konsul'o BERNICK
(en mal'trankvil'a'j pens'o'j) Sub'akv'iĝ'i —?

(Ŝip'konstru'ist'o Aŭne ven'as de dekstr'e.)

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Je vi'a permes'o, ĉu est'as konven'e por la konsul'o —?

Konsul'o BERNICK
(turn'as si'n impet'e) Kio'n Vi vol'as?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Pet'i ĉu mi pov'u far'i demand'o'n al la konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Nu ja; rapid'iĝ'u. Pri kio Vi vol'as demand'i?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Mi vol'as demand'i, ĉu est'as firm'a decid'o, — ne'ŝanĝ'ebl'e firm'a decid'o, — ke mi est'us mal'dung'at'a de la far'ej'o, se “Indi'an Girl” ne pov'us for'vel'i morgaŭ?

Konsul'o BERNICK
Kio nun? La ŝip'o ja far'iĝ'os pret'a por for'vel'i.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Jes, — ĝi far'iĝ'os. Sed se ĝi ne far'iĝ'os, — ĉu mi tiam mal'dung'iĝ'us?

Konsul'o BERNICK
Por kio tia'j sen'util'a'j demand'o'j?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Mi eg'e vol'us sci'i tio'n, sinjor'o konsul'o. Respond'u al mi pri tio: Ĉu mi mal'dung'iĝ'us?

Konsul'o BERNICK
Ĉu mi'a vort'o kutim'e est'as fiks'a aŭ ne?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Mi do morgaŭ est'us perd'int'a la pozici'o'n, kiu'n mi hav'as en mi'a dom'o kaj inter tiu'j al kiu'j mi plej proksim'e aparten'as, — perd'int'a mi'a'n influ'o'n en la rond'o de la labor'ist'o'j, — perd'int'a la ebl'ec'o'n bon'far'i inter la mal'alt'a'j kaj mal'riĉ'a'j hom'o'j en la societ'o.

Konsul'o BERNICK
Aŭne, pri tiu punkt'o ni est'as fin'it'a'j.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Nu, do “Indi'an Girl” for'vel'u. (mal'long'a silent'o)

Konsul'o BERNICK
Aŭskult'u; mi ne pov'as direkt'i mi'a'j'n okul'o'j'n en ĉiu'j'n lok'o'j'n; ne pov'as respond'ec'i por ĉio; — Vi pov'as asert'i al mi, ke la ripar'ad'o est'as ne'riproĉ'ebl'e far'it'a?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Vi fiks'is mal'long'a'n temp'o'lim'o'n, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Sed la ripar'o est'as taŭg'a, Vi dir'as?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Ni hav'as ja bon'a'n veter'o'n kaj somer'temp'o'n. (de'nov'a paŭz'o)

Konsul'o BERNICK
Ĉu Vi hav'as i'o'n pli al mi dir'end'a'n?

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Mi ne sci'as pri io ali'a, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Do, — “Indi'an Girl” for'vel'os —

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Morgaŭ?

Konsul'o BERNICK
Jes.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Nu ja. (Li salut'as kaj for'ir'as.)

(Konsul'o Bernick star'as moment'o'n sen'decid'a; tuj post'e li ir'as rapid'e al la el'ir'ej'a pord'o, kvazaŭ vol'ant'e re'vok'i Aŭne, sed halt'as mal'trankvil'a kun la man'o sur la ans'o. Sam'temp'e mal'ferm'iĝ'as la pord'o de ekster'e, kaj plen'rajt'ig'it'o Krap en'ven'as.)

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
(mal'laŭt'e) Aha, li est'is ĉi tie. Ĉu li konfes'is?

Konsul'o BERNICK
Hm —; ĉu Vi i'o'n mal'kaŝ'is?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Ĉu tio bezon'iĝ'as? Ĉu la konsul'o ne vid'is la mal'bon'a'n konscienc'o'n ek'rigard'i el li'a'j okul'angul'o'j?

Konsul'o BERNICK
Ho ĉu; — ti'aĵ'o ne vid'iĝ'as. Ĉu Vi i'o'n mal'kaŝ'is, mi demand'as?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Mi ne pov'is al'ven'i; est'is tro mal'fru'e; ili jam est'is tir'ant'a la ŝip'o'n el la dok'o. Sed ĝust'e tiu urĝ'o klar'e montr'as, ke —

Konsul'o BERNICK
Montr'as neni'o'n. La inspekt'o do jam okaz'is?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Kompren'ebl'e; sed —

Konsul'o BERNICK
Vi do nun vid'as. Kaj oni kompren'ebl'e trov'is neni'o'n pri'plend'ind'a'n?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Sinjor'o konsul'o, Vi cert'e sci'as kiel tia'j inspekt'o'j okaz'as, precip'e en ŝip'far'ej'o, kiu hav'as tia'n bon'a'n nom'o'n kiel la ni'a.

Konsul'o BERNICK
Sam'e bon'e; ni do est'as sen'plend'ind'a'j.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Sinjor'o konsul'o, ĉu Vi ver'e neni'o'n rimark'is en Aŭne, ke —?

Konsul'o BERNICK
Aŭne tut'e trankvil'ig'is mi'n, mi dir'as al Vi.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Kaj mi dir'as al Vi, ke mi est'as moral'e konvink'it'a, ke —

Konsul'o BERNICK
Kio'n tio ĉi signif'u, sinjor'o Krap? Mi ja kompren'as, ke Vi port'as mal'amik'a'n sent'o'n kontraŭ la vir'o; sed se Vi vol'as iel mal'util'i al li, Vi dev'as elekt'i ali'a'n okaz'o'n. Vi sci'as kiel grav'e est'as por mi — aŭ pli ĝust'e por la ŝip'societ'o — ke “Indi'an Girl” for'vel'u morgaŭ.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Nu bon'e; tio okaz'u; sed kiam ni aŭd'os i'o'n de tiu ŝip'o — hm!

(Komerc'ist'o Vigeland en'ven'as de dekstr'e.)

Komerc'ist'o VIGELAND
Estim'e bon'a'n tag'o'n, sinjor'o konsul'o. Ĉu Vi hav'as liber'a'n moment'o'n?

Konsul'o BERNICK
Je Vi'a serv'o, sinjor'o Vigeland.

Komerc'ist'o VIGELAND
Jes, mi nur vol'us aŭd'i, ĉu ne ankaŭ Vi sub'ten'as la decid'o'n, ke “La Palm'o” for'vel'u morgaŭ?

Konsul'o BERNICK
Jes; tio ja est'as inter'konsent'it'a afer'o.

Komerc'ist'o VIGELAND
Sed nun la ŝip'estr'o ven'is al mi inform'ant'e, ke est'as prognoz'o por vent'eg'o.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
La barometr'o mult'e fal'is de post la maten'o.

Konsul'o BERNICK
Ĉu? Ĉu ni pov'as atend'i vent'eg'o'n?

Komerc'ist'o VIGELAND
Almenaŭ fort'a'n vent'o'n; sed ne kontraŭ'vent'o'n; mal'e —

Konsul'o BERNICK
Hm; nu, kio'n Vi do dir'as?

Komerc'ist'o VIGELAND
Mi dir'as, kiel mi dir'is al la ŝip'estr'o, ke “La Palm'o” est'as en la man'o de la providenc'o. Kaj ceter'e ĝi ja unu'e vel'os nur trans la Nord'a'n Mar'o'n; kaj en Angli'o la frajt'a'j prez'o'j est'as ja nun tiel kontent'ig'e alt'a'j, ke —

Konsul'o BERNICK
Jes, kaŭz'us al ni perd'o'n, se ni atend'us.

Komerc'ist'o VIGELAND
La ŝip'o est'as ja solid'a, kaj krom'e plen'e asekur'it'a. Ne, sed tia'rilat'e est'as pli risk'e por “Indi'an Girl” —

Konsul'o BERNICK
Kiel tio?

Komerc'ist'o VIGELAND
Ĝi ja ankaŭ for'vel'os morgaŭ.

Konsul'o BERNICK
Jes, la ŝip'societ'o fort'e urĝ'is, kaj ceter'e —

Komerc'ist'o VIGELAND
Nu, se tiu mal'nov'a kest'o kuraĝ'as for'vel'i, — kaj krom'e kun tia ŝip'an'ar'o, — est'us hont'o, se ni ne —

Konsul'o BERNICK
Nu bon'e. Supoz'ebl'e Vi hav'as la ŝip'dokument'o'j'n kun Vi?

Komerc'ist'o VIGELAND
Jes, jen.

Konsul'o BERNICK
Bon'e; nun bon'vol'e en'ir'i kun sinjor'o Krap.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Bon'vol'u; est'os tuj aranĝ'at'a.

Komerc'ist'o VIGELAND
Dank'o'n. — Kaj la rezult'o'n ni met'os en la man'o'n de la ĉio'pov'a, sinjor'o konsul'o.

(Li ir'as kun plen'rajt'ig'it'o Krap en la antaŭ'a'n ĉambr'o'n mal'dekstr'e. Adjunkt'o Rørlund en'ven'as tra la ĝarden'o.)

Adjunkt'o RØRLUND
Ah, ĉu mi renkont'u Vi'n hejm'e je tiu ĉi temp'o de la tag'o, sinoro konsul'o?

Konsul'o BERNICK
(en'pens'e) Kiel Vi vid'as.

Adjunkt'o RØRLUND
Jes, tamen est'is pro la sinjor'in'o, ke mi en'ir'is. Mi imag'is al mi, ke ŝi bezon'us iu'n konsol'a'n vort'o'n.

Konsul'o BERNICK
Ŝi ebl'e bezon'us. Sed ankaŭ mi vol'us iom'et'e parol'i kun Vi.

Adjunkt'o RØRLUND
Kun plezur'o, sinjor'o konsul'o. Sed kio est'as al Vi? Vi aspekt'as tut'e pal'e kaj konfuz'it'e.

Konsul'o BERNICK
Ĉu? Ĉu mi tiel aspekt'as? Jes, kiel pov'as est'i ali'aspekt'e, — tiom kiom nun'temp'e amas'iĝ'as antaŭ mi'n? Tut'a, mi'a grand'a komerc'o, — kaj ankaŭ la fer'voj'a establ'aĵ'o —. Aŭskult'u: en unu vort'o, sinjor'o adjunkt'o; permes'u al mi far'i al Vi demand'o'n.

Adjunkt'o RØRLUND
Tre volont'e, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Est'as pens'o, kiu fal'is en mi'n. Kiam oni star'as antaŭ tia vast'ating'a entrepren'o, kiu postul'us unu op'a'n ofer'o'n —?

Adjunkt'o RØRLUND
Kiel vi pens'as?

Konsul'o BERNICK
Ekzempl'e mi supoz'as: vir'o intenc'as establ'i grand'a'n fabrik'o'n. Li sci'as cert'e — ĉar ĉiu'j spert'o'j montr'is tio'n — ke fru'e aŭ mal'fru'e dum la ekspluat'ad'o en tiu fabrik'o hom'a'j viv'o'j perd'iĝ'os.

Adjunkt'o RØRLUND
Jes, tio est'as nur tro ver'ŝajn'a.

Konsul'o BERNICK
Aŭ iu ĵet'as si'n sur ekspluat'ad'o de min'ej'o'j. Li pren'as kaj famili'a'j patr'o'j kaj jun'a'j viv'fort'a'j hom'o'j en si'a'n serv'o'n. Ĉu oni ne pov'as kun cert'ec'o dir'i, ke ne ĉiu'j tiu'j tra'viv'os.

Adjunkt'o RØRLUND
Jes bedaŭr'ind'e, sen'dub'e est'as tiel.

Konsul'o BERNICK
Nu. Tia vir'o ja sci'as antaŭ'e, ke la entrepren'o, kiu'n li real'ig'os, sen'dub'e iam kost'os hom'a viv'o. Sed tiu entrepren'o est'as ĝeneral'e util'a; por ĉiu viv'o, kiu'n ĝi kost'as, ĝi sam'e sen'dub'e progres'ig'as la bon'fart'o'n de mult'a'j cent'o'j.

Adjunkt'o RØRLUND
Aha, Vi pens'as pri la fer'voj'o, — pri ĉiu'j tiu'j danĝer'a'j fos'ad'o'j kaj krev'ig'ad'o'j de rok'o'j kaj ĉio tio —

Konsul'o BERNICK
Jes; nu jes; mi pens'as pri la fer'voj'o. Kaj krom'e, — la fer'voj'o far'iĝ'os kaŭz'o por fabrik'o'j kaj ekspluat'ad'o de min'ej'o'j. Sed ĉu Vi tamen ja opini'as —?

Adjunkt'o RØRLUND
Kar'a sinjor'o konsul'o, Vi est'as preskaŭ tro konscienc'a. Mi pens'as, ke kiam Vi met'as la afer'o'n en la man'o'n de la providenc'o —

Konsul'o BERNICK
Jes; cert'e ja; la providenc'o —

Adjunkt'o RØRLUND
— Vi est'as sen'kulp'a. Vi konstru'u fid'o'plen'e la fer'voj'o'n.

Konsul'o BERNICK
Jes, sed nun mi supoz'as special'a'n okaz'o'n. Mi supoz'as, ke trov'iĝ'is bor-tru'o, kiu eksplod'iĝ'us, kaj tio en danĝer'a lok'o; sed se tiu bor-tru'o ne eksplod'iĝ'us, ne ebl'us real'ig'i la fer'voj'o'n. Mi supoz'as, ke la inĝenier'o sci'as, ke kost'os la viv'o de tiu labor'ist'o, kiu brul'fajr'ig'u la meĉ'o'n; sed fajr'ig'at'a ĝi dev'as est'i, kaj est'as la dev'o de la inĝenier'o send'i labor'ist'o'n tie'n por far'i la task'o'n.

Adjunkt'o RØRLUND
Hm

Konsul'o BERNICK
Mi sci'as, kio'n Vi vol'as dir'i. Est'us laŭd'ind'e, se la inĝenier'o mem pren'us la meĉ'o'n, kaj ir'us al la bor-tru'o por ĝi'n brul'fajr'ig'i. Sed ti'aĵ'o'n oni ne far'as. Li sekv'e dev'as ofer'i labor'ist'o'n.

Adjunkt'o RØRLUND
Tio'n inĝenier'o neniam far'us ĉe ni.

Konsul'o BERNICK
Neni'u inĝenier'o en la grand'a'j land'o'j hezit'us tio'n far'i.

Adjunkt'o RØRLUND
En la grand'a'j land'o'j? Nu, tio'n mi ja kred'as. En tiu'j korupt'a'j sen'konscienc'a'j soci'o'j —

Konsul'o BERNICK
Ho, tamen est'as mult'a'j bon'o'j en tiu'j soci'o'j.

Adjunkt'o RØRLUND
Kaj tio'n Vi pov'as dir'i, Vi, kiu mem —?

Konsul'o BERNICK
En la grand'a'j soci'o'j ili tamen hav'as ebl'ec'o'j'n antaŭ'e'n'ig'i util'a'n entrepren'o'n; tie ili hav'as kuraĝ'o'n ofer'i i'o'n por grand'a afer'o; sed ĉi tie oni restrikt'iĝ'as de ĉia'spec'a'j mal'grand'anim'a'j konsider'o'j kaj skrupul'o'j.

Adjunkt'o RØRLUND
Ĉu hom'a viv'o est'as mal'grand'anim'a konsider'o?

Konsul'o BERNICK
Kiam tiu hom'a viv'o star'as kiel minac'o al la bon'o de mil'o'j.

Adjunkt'o RØRLUND
Sed Vi star'ig'as tut'e ne'pens'ebl'a'j'n kaz'o'j'n, sinjor'o konsul'o! Mi tut'e ne kompren'as Vi'n hodiaŭ. Kaj Vi eĉ montr'as al la grand'a'j soci'o'j. Jes, tie fremd'e, — kio'n valor'as hom'a viv'o tie? Tie ili ne kalkul'as per hom'a'j viv'o'j, sed per kapital'o'j. Sed ni ja star'as sur tut'e ali'a moral'a star'punkt'o, mi opini'as. Rigard'u al ni'a honest'a profesi'o de ŝip'posed'ant'o'j! Menci'u unu sol'a'n ŝip'posed'ant'o'n ĉe ni, kiu por fi'a gajn'o vol'us ofer'i hom'a'n viv'o'n! Kaj imag'u tiu'j'n fripon'o'j'n en la grand'a'j soci'o'j, kiu'j por avantaĝ'o ĉartedonas unu ne'mar'taŭg'a'n ŝip'o'n post la ali'a —

Konsul'o BERNICK
Mi ne parol'as pri ne'mar'taŭg'a'j ŝip'o'j!

Adjunkt'o RØRLUND
Sed mi parol'as pri ili, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Jes, sed pro kio? Tio ja ne rilat'as al la afer'o. — Ho, tiu'j bagatel'a'j tim'o'plen'a'j konsider'o'j! Se general'o ĉe ni konduk'us si'a'j'n hom'o'j'n en la paf'ad'o'n kaj ek'hav'us ili'n mort'paf'at'a'j, li post'e ricev'us sen'dorm'a'j'n nokt'o'j'n. Tiel ne est'as ali'lok'e. Vi aŭd'us kio'n tiu tie intern'e rakont'as —

Adjunkt'o RØRLUND
Li? Kiu? La uson'an'o —?

Konsul'o BERNICK
Nu jes. Vi aŭd'us, kiel oni en Uson'o —

Adjunkt'o RØRLUND
Li est'as tie? Kaj tio'n Vi ne dir'as al mi. Mi vol'as tuj —

Konsul'o BERNICK
Vi ne sukces'os; Vi neni'e'n ating'os pri li.

Adjunkt'o RØRLUND
Tio'n ni vid'u. Nu, jen li est'as.

(Johan Tønnesen ven'as de la ĉambr'o mal'dekstr'e.)

JOHAN TØNNESEN
(Parol'as mal'antaŭ'e'n tra la mal'ferm'a pord'o:) Jes, jes, Din'a, ke tiel est'u; sed mi tamen ne las'os vi'n. Mi re'ven'os, kaj tiam far'iĝ'os bon'e inter ni.

Adjunkt'o RØRLUND
Je Vi'a permes'o, al kio vi alud'as per tiu'j vort'o'j? Kio'n Vi vol'as?

JOHAN TØNNESEN
Mi vol'as, ke tiu jun'a knab'in'o, antaŭ kiu Vi hieraŭ nigr'ig'is mi'n, far'iĝ'u mi'a edz'in'o.

Adjunkt'o RØRLUND
Vi'a —? Kaj Vi pov'as imag'i al Vi, ke —?

JOHAN TØNNESEN
Mi vol'as hav'i ŝi'n edz'in'e.

Adjunkt'o RØRLUND
Nu, do vi spert'u — (ir'as al la du'on'e mal'ferm'a pord'o) Sinjor'in'o Bernick, Vi bon'vol'e dev'as est'i atest'ant'o —. Kaj ankaŭ Vi, fraŭl'in'o Mart'a. Kaj ig'u Din'a en'ven'i. (vid'as fraŭl'in'o'n Hessel) , ĉu ankaŭ Vi ĉe'est'as?

Fraŭl'in'o HESSEL
(en la pord'o) Ĉu ankaŭ mi ven'u?

Adjunkt'o RØRLUND
Ĉiu'j kiu'j vol'as; ju pli des pli bon'e.

Konsul'o BERNICK
Kio'n vi intenc'as?

(Fraŭl'in'o Hessel, sinjor'in'o Bernick, fraŭl'in'o Bernick, Din'a kaj Hilmar Tønnesen ven'as el la ĉambr'o.)

Sinjor'in'o BERNICK
Sinjor'o adjunkt'o, per mi'a plej bon'a vol'o mi ne kapabl'is mal'help'i li'n —

Adjunkt'o RØRLUND
Mi mal'help'os li'n, sinjor'in'o. — Din'a, Vi est'as sen'pri'pens'a knab'in'o. Sed mi ne mult'e riproĉ'as Vi'n. Tro long'e Vi star'is ĉi tie sen moral'a star'punkt'o, kiu sub'ten'us Vi'n. Mi riproĉ'as mi'n mem, ke mi ne antaŭ'e don'is al Vi tiu'n star'punkt'o'n.

Din'a
Vi ne parol'u nun.

Sinjor'in'o BERNICK
Sed kio est'as?

Adjunkt'o RØRLUND
Ĝust'e nun mi dev'as parol'i, Din'a, kvankam Vi'a kondut'o hieraŭ kaj hodiaŭ far'is la stat'o'n dek'obl'e pli mal'facil'a por mi. Sed por Vi'a sav'o ĉiu'j ali'a'j konsider'o'j dev'as ced'i. Vi memor'as la vort'o'n, kiu'n mi don'is al Vi. Vi memor'as, kio'n Vi promes'is respond'i, kiam mi trov'us la temp'o'n matur'a. Nun mi ne kuraĝ'as pli long'e hezit'i, kaj tial — (al Johan Tønnesen:) tiu ĉi jun'a knab'in'o, kiu'n Vi aspir'as, est'as mi'a fianĉ'in'o.

Sinjor'in'o BERNICK
Kio'n vi dir'as?

Konsul'o BERNICK
Din'a!

JOHAN TØNNESEN
Ŝi! Vi'a —?

Fraŭl'in'o BERNICK
Ne, ne, Din'a!

Fraŭl'in'o HESSEL
Mensog'o!

JOHAN TØNNESEN
Din'a, — ĉu tiu vir'o dir'as la ver'o'n?

Din'a
(post mal'long'a paŭz'o) Jes.

Adjunkt'o RØRLUND
Per tio esper'ebl'e ĉiu'j log'ant'a'j art'aĵ'o'j far'iĝ'is sen'potenc'a'j. La paŝ'o'n kiu'n mi por la bon'o de Din'a decid'is far'i, pov'as liber'e est'i kon'ig'at'a al ni'a tut'a komun'um'o. Mi nutr'as la cert'a'n esper'o'n, ke ĝi ne mis'kompren'iĝ'as. Sed nun, sinjor'in'o, mi opini'as ke plej bon'e est'as, ke ni konduk'u ŝi'n de ĉi tie, kaj prov'u re'don'i trankvil'o'n kaj ekvilibr'o'n en ŝi'a'n anim'o'n.

Sinjor'in'o BERNICK
Jes, ven'u. Oh Din'a, kia feliĉ'o por vi!

(Ŝi konduk'as Din'a ekster'e'n mal'dekstr'e; adjunkt'o Rørlund sekv'as ili'n.)

Fraŭl'in'o BERNICK
Adiaŭ, Johan! (Ŝi el'ir'as.)

HILMAR TØNNESEN
(ĉe la ĝarden'a pord'o) Hm — jen pri'parol'ind'aĵ'o —

Fraŭl'in'o HESSEL
(kiu sekv'is Din'a per la okul'o'j) Ne perd'u kuraĝ'o'n, knab'o! Mi rest'os kaj atent'os pri la pastor'o. (Ŝi el'ir'as dekstr'e.)

Konsul'o BERNICK
Johan, nun vi ne for'vojaĝ'os per “Indi'an Girl”.

JOHAN TØNNESEN
Ĝust'e nun.

Konsul'o BERNICK
Sed vi do ne re'ven'os?

JOHAN TØNNESEN
Mi re'ven'os.

Konsul'o BERNICK
Post tio ĉi? Kio'n vi vol'as ĉi tie post tiu okaz'aĵ'o?

JOHAN TØNNESEN
Venĝ'i mi'n al vi ĉiu'j; kraŝ'i plej ebl'e mult'a'j'n el vi.

(Li el'ir'as dekstr'e. Komerc'ist'o Vigeland kaj plen'rajt'ig'it'o Krap ven'as de la ĉambr'o de la konsul'o.)

Komerc'ist'o VIGELAND
Nun fin'e, la paper'o'j est'as en ord'o, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Bon'e, bon'e —

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
(mal'laŭt'e) Kaj do est'as fiks'e decid'it'e, ke “Indi'an Girl” for'vel'os morgaŭ.

Konsul'o BERNICK
Ĝi for'vel'os.

(Li ir'as en si'a'n ĉambr'o'n. Komerc'ist'o Vigeland kaj plen'rajt'ig'it'o Krap el'ir'as dekstr'e. Hilmar Tønnesen vol'as sekv'i ili'n, sed sam'temp'e Olaf met'as la kap'o'n si'n'gard'e el'e'n tra la pord'o mal'dekstr'e.)

OLAF
Onkl'o! Onkl'o Hilmar!

HILMAR TØNNESEN
Uf, ĉu est'as vi? Kial vi ne rest'as supr'e? Vi ja est'as en arest'o.

OLAF
(paŝ'o'n antaŭ'e'n) Tŝŝ! Onkl'o Hilmar, ĉu vi sci'as nov'aĵ'o'n?

HILMAR TØNNESEN
Jes, mi sci'as, ke vi baston'iĝ'is hodiaŭ.

OLAF
(rigard'as minac'e al la ĉambr'o de la patr'o) Li ne bat'os mi'n pli oft'e. Sed ĉu vi sci'as, ke onkl'o Johan for'vel'os morgaŭ kun la uson'an'o'j?

HILMAR TØNNESEN
Kiel tio koncern'as vi'n? Ir'ig'u vi'n supr'e'n.

OLAF
Ebl'e ankaŭ mi iam far'os bizon-ĉas'ad'o'n, onkl'o.

HILMAR TØNNESEN
Babil'aĉ'o; tia mal'kuraĝ'ul'o, kiel vi —

OLAF
Nu, atend'u nur; vi cert'e sci'os i'o'n morgaŭ!

HILMAR TØNNESEN
Stult'ul'o!

(Li ir'as ekster'e'n tra la ĝarden'o, Olaf re'e'n kur'as en si'a'n ĉambr'o'n, kaj ferm'as la pord'o'n, kiam li vid'as plen'rajt'ig'it'o'n Krap, ven'ant'a de dekstr'e.)

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
(ir'as al la pord'o de la konsul'o kaj mal'ferm'as ĝi'n du'on'e) Pardon'u ke mi de'nov'e ven'as, sinjor'o konsul'o; sed kun'tir'iĝ'as al vent'eg'o. (atend'as moment'o'n; neni'u respond'o.) Ĉu “Indi'an Girl” tamen for'vel'u? (Post mal'long'a paŭz'o respond'iĝ'as de:)

Konsul'o BERNICK
(en'e en la ĉambr'o:) “Indi'an Girl” tamen for'vel'os.

(Plen'rajt'ig'it'o Krap ferm'as la pord'o'n kaj re'ir'as el'e'n dekstr'e.)

Kvar'a Akt'o

(Ĝarden'a salon'o ĉe konsul'o Bernick. La labor'tabl'o est'as ekster'e'n met'it'a. Est'as vent'eg'a post'tag'mez'o kaj jam krepusk'o, kiu pli'iĝ'as dum la sekv'o.)

(Serv'ist'o ek'brul'ig'as la lustr'o'n; par'o da serv'ist'in'o'j en'port'as flor'pot'o'j'n, lamp'o'j'n kaj lum'o'j'n, kiu'j met'iĝ'as sur tabl'o'j'n, kaj uj'o'j met'iĝ'as laŭ la mur'o'j. Grand'komerc'ist'o Rummel, en frak'o, kun gant'o'j kaj blank'a kol'tuk'o, star'as en la salon'o kaj direkt'as la aranĝ'o'n.)

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
(al la serv'ist'o) Nur ĉiu'n du'a'n lum'o'n, Jacob. Ne dev'as aspekt'i tro festen'e; okaz'u ja surpriz'e. Kaj ĉiu'j tiu'j flor'o'j —? Nu ja; las'u ili'n star'i; pov'as ja aspekt'i, kvazaŭ ili star'as tie ĉiu'tag'e —

(Konsul'o Bernick el'ven'as de si'a ĉambr'o.)

Konsul'o BERNICK
(ven'as pli proksim'e'n) Sed, Rummel, kio'n tio ĉi signif'u?

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Tio signif'as, ke vi'a plej fier'a moment'o ven'is. La urb'o prezent'os al si'a plej el'star'a vir'o standard'procesi'o'n ĉi-vesper'e.

Konsul'o BERNICK
Kio'n vi dir'as!

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Standard'procesi'o'n kun muzik'o! Torĉ'o'j'n ni ankaŭ dev'us hav'i; sed tio'n ni ne kuraĝ'is en tiu ĉi vent'eg'a veter'o. Nu, ilumin'ad'o tamen okaz'os; kaj tio ankaŭ hav'os efik'o'n, en la gazet'o'j.

Konsul'o BERNICK
Aŭd'u, Rummel, tio ĉi mi tut'e ne vol'as akcept'i.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Nu ja, nun tio est'as tro mal'fru'e; post du'on'a hor'o ili ven'os.

Konsul'o BERNICK
Sed kial vi ne dir'is al mi antaŭ'e?

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ĝust'e ĉar mi tim'is, ke vi far'us protest'o'j'n. Sed mi kontakt'is vi'a'n edz'in'o'n; ŝi permes'is al mi iom'et'e aranĝ'i, kaj ŝi hav'ig'os re'freŝ'ig'aĵ'o'j'n.

Konsul'o BERNICK
(aŭskult'as) Kio est'as tio? Ĉu ili jam ven'as? Ŝajn'as al mi, ke est'as kant'ad'o.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
(ĉe la ĝarden'a pord'o) Kant'ad'o? Ho, est'as nur la Uson'an'o'j. Est'as “Indi'an Girl”, kiu tir'iĝ'as al la naĝ'o'barel'o.

Konsul'o BERNICK
Ĝi el'tir'iĝ'as! Jes —; ne, mi ne pov'as ĉi-vesper'e, Rummel; mi est'as mal'san'a.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Jes, vi ver'e aspekt'as mal'san'e. Sed vi dev'as kuraĝ'ig'i vi'n! Vi dev'as, mort'o kaj sufer'o, kuraĝ'ig'i vi'n! Kaj mi kaj Sandstad kaj Vigeland trov'is plej grav'e real'ig'i ĉi tiu'n aranĝ'o'n. Ni'a'j antagonist'o'j est'u prem'at'a'j sub la pez'o de kiel ebl'e ampleks'a esprim'o de opini'o. La urb'a'j oni'dir'o'j mult'obl'iĝ'as; la inform'o pri la aĉet'o'j de bien'o'j ne pov'as plu est'i re'ten'at'a. Kompren'ebl'e jam ĉi-vesper'e vi dev'as, sub kant'ad'o kaj parol'ad'o'j, sub tint'ad'o de glas'o'j, mal'long'e, sub ŝvel'ant'a festen'a etos'o sci'ig'i, kio'n vi risk'is por la bon'o de la soci'o. Sub tia ŝvel'ant'a festen'a etos'o, kiel mi ĵus esprim'is, oni pov'as verk'i ekster'ordinar'e mult'e ĉi tie ĉe ni. Sed tiu ja absolut'e bezon'iĝ'as, ali'e ni ne sukces'os.

Konsul'o BERNICK
Nu ja, ja —

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Kaj precip'e kiam tia delikat'a kaj tikl'a punkt'o el'tir'iĝ'as. Nu, vi hav'as, dank' al Di'o, nom'o'n, kiu toler'as tio'n, Bernick. Sed aŭskult'u nun; ni dev'is ja inter'konsent'i pri io. Student'o Tønnesen verk'is kant'o'n por vi. Ĝi komenc'as bel'e per la vort'o'j: “Lev'u alt'e'n la standard'o'n de l' ide'o”. Kaj adjunkt'o Rørlund ricev'is la task'o'n prezent'i la fest-parol'ad'o'n. Al ĝi vi kompren'ebl'e dev'as respond'i.

Konsul'o BERNICK
Mi ne pov'as ĉi-vesper'e, Rummel. Ĉu vi ne pov'us —?

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ne'ebl'as, kvankam mi volont'e far'us. La parol'ad'o far'iĝ'os ja, kiel vi kompren'as, precip'e direkt'at'a al vi. Nu, ebl'e direkt'iĝ'os ankaŭ kelk'a'j vort'o'j al ni ali'ul'o'j. Mi parol'is kun Vigeland kaj Sandstad pri tio. Ni est'is el'pens'int'a'j, ke vi pov'us respond'i per “viv'o” por la prosper'o de ni'a soci'o; Sandstad parol'os kelk'a'j'n vort'o'j'n pri sam'opini'o inter la divers'a'j soci'a'j tavol'o'j; Vigeland cert'e vol'as dir'i i'o'n pri la dezir'ind'ec'o, ke la nov'a entrepren'o ne ŝanĝ'u la moral'a'n fundament'o'n, sur kiu ni nun star'as, kaj mi intenc'as en iom'a'j konven'a'j vort'o'j memor'ig'i la vir'in'o'n, kies pli re'ten'em'a ag'ad'o ankaŭ ne est'as sen signif'o por la soci'o. Sed vi ja ne aŭskult'as —

Konsul'o BERNICK
Jes — ja cert'e. Sed dir'u al mi, ĉu vi opini'as, ke est'as tia eg'a sur'mar'a vent'o ekster'e?

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ho, vi tim'as por “La Palm'o”? Ĝi est'as ja bon'e asekur'it'a.

Konsul'o BERNICK
Jes, asekur'it'a; sed —

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Kaj en bon'a stat'o; tio est'as la plej grav'a.

Konsul'o BERNICK
Hm —. Se okaz'os io al ŝip'o, ne est'as cert'e ke hom'a'j viv'o'j perd'iĝ'os. Pov'as perd'iĝ'i ŝip'o kaj karg'o, — kaj oni pov'as perd'i kofr'o'j'n kaj paper'o'j'n —

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ho tondr'e, kofr'o'j kaj paper'o'j ne mult'e grav'as.

Konsul'o BERNICK
Ĉu ne! Ne, ne, mi nur pens'is — Tŝŝ, — jen ili de'nov'e kant'as.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Est'as en “La Palm'o”.

(Komerc'ist'o Vigeland ven'as de dekstr'e.)

Komerc'ist'o VIGELAND
Ja, nun ili el'tren'as “La Palm'o'n”. Bon'a'n vesper'o'n, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Kaj Vi, kia mar-spert'ul'o, daŭr'e persist'as je —?

Komerc'ist'o VIGELAND
Mi persist'as je la providenc'o, mi, sinjor'o konsul'o; ceter'e mi est'is sur'ŝip'e distribu'ant'e kelk'a'j'n trakt'aĵ'o'j'n, kiu'j laŭ'esper'e efik'os ben'o'riĉ'e.

(Komerc'ist'o Sandstad kaj plen'rajt'ig'it'o Krap en'ven'as de dekstr'e.)

Komerc'ist'o SANDSTAD
(ankoraŭ ĉe la pord'o) Jes, se tio sukces'os, ĉio sukces'os. Ho jen, bon'a'n vesper'o'n, bon'a'n vesper'o'n!

Konsul'o BERNICK
Ĉu io est'as okaz'ont'a, sinjor'o Krap?

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Mi neni'o'n dir'as, sinjor'o konsul'o.

Komerc'ist'o SANDSTAD
La tut'a ŝip'an'ar'o sur “Indi'an Girl” est'as ebri'a; mi ne est'u honest'a vir'o, se tiu'j fi'best'o'j hejm'e'n'ven'os en viv'o.

(Sinjor'in'o Hessel ven'as de dekstr'e.)

Fraŭl'in'o HESSEL
(al konsul'o Bernick) Jes, nun mi pov'as salut'i de li.

Konsul'o BERNICK
Jam sur'ŝip'e?

Fraŭl'in'o HESSEL
Baldaŭ almenaŭ. Ni dis'iĝ'is ekster'e de la hotel'o.

Konsul'o BERNICK
Kaj li'a intenc'o star'as fiks'e?

Fraŭl'in'o HESSEL
Fiks'e kiel mont'o.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
(apud la fenestr'o'j) Al diabl'o tiu'j nov'mod'a'j instal'aĵ'o'j; mi ne kapabl'as mal'supr'e'n'tir'i la kurten'o'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉu mal'supr'e'n? Mi pens'is ke kontraŭ'e.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Unu'e mal'supr'e'n, fraŭl'in'o. Jes, Vi do sci'as, kio okaz'os?

Fraŭl'in'o HESSEL
Nu ja. Permes'u al mi help'i vi'n; (ek'kapt'as la ŝnur'o'j'n) Mi mal'supr'e'n'tir'u la kurten'o'n por la bo'frat'o, — kvankam mi prefer'e supr'e'n'lev'us ĝi'n.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Tio'n vi ankaŭ pov'os far'i post'e. Kiam la ĝarden'o est'as plen'a de la ond'ant'a hom'amas'o, la kurten'o supr'e'n'lev'iĝ'os, kaj oni vid'os intern'e surpriz'it'a kaj ĝoj'a famili'o; — hejm'o de burĝ'o dev'as est'i kiel vitr'a ŝrank'o.

Konsul'o BERNICK
(aspekt'e li vol'as i'o'n dir'i, sed turn'as si'n rapid'e kaj ir'as en si'a'n ĉambr'o'n.)

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Do, ni far'u la last'a'n inter'konsil'o'n. Kun'ven'u, sinjor'o Krap; Vi dev'as help'i ni'n per kelk'a'j fakt'a'j inform'aĵ'o'j.

(Ĉiu'j sinjor'o'j ir'as en la ĉambr'o'n de la konsul'o. Fraŭl'in'o Hessel est'as tir'int'a la kurten'o'j'n antaŭ la fenestr'o'j'n, kaj vol'as ĵus far'i la sam'o'n pri la kurten'o antaŭ la mal'ferm'a vitr'a pord'o, kiam Olaf ven'as kur'ant'a de'supr'e mal'supr'e'n sur la ĝarden'a'n ŝtup'ar'o'n; li hav'as plejd'o'n super la ŝultr'o kaj kun'lig'aĵ'o en la man'o.)

Fraŭl'in'o HESSEL
Ho, Di'o pardon'u vi'n, knab'o, kiel vi tim'ig'is mi'n!

OLAF
(kaŝ'as la kun'lig'aĵ'o'n) Tŝŝ, onkl'in'o!

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉu vi salt'as el la fenestr'o? Kie'n vi intenc'as?

OLAF
Tŝŝ; dir'u neni'o'n. Mi vol'as al onkl'o Johan; — nur mal'supr'e'n al la kaj'o, vi kompren'as; — nur dir'i al li adiaŭ. Bon'a'n nokt'o'n, onkl'in'o! (Li kur'as el'e'n tra la ĝarden'o.)

Fraŭl'in'o HESSEL
Ho, rest'u! OlafOlaf!

(Johan Tønnesen vojaĝ'vest'it'a, kun ŝultr'o-valiz'o, ven'as si'n'gard'em'e tra la pord'o dekstr'e.)

JOHAN TØNNESEN
Lona!

Fraŭl'in'o HESSEL
(turn'as si'n) Kio? Ĉu vi re'ven'as?

JOHAN TØNNESEN
Rest'as ankoraŭ kelk'a'j minut'o'j. Mi dev'as vid'i ŝi'n ankoraŭ unu foj'o'n. Ni ne pov'as dis'iĝ'i tiel.

(Fraŭl'in'o Bernick kaj Din'a, ambaŭ kun mantel'o'j, kaj la last'a kun mal'grand'a valiz'o ĉe'man'e, ven'as de la super'a pord'o mal'dekstr'e.)

Din'a
Al li; al li!

Fraŭl'in'o BERNICK
Jes, vi ven'u al li, Din'a!

Din'a
Jen li est'as!

JOHAN TØNNESEN
Din'a!

Din'a
Pren'u mi'n kun Vi!

JOHAN TØNNESEN
Kio —!

Fraŭl'in'o HESSEL
Vi vol'as?

Din'a
Jes, pren'u mi'n kun Vi! La ali'ul'o skrib'is al mi, kaj dir'is, ke ĉi-vesper'e publik'iĝ'os por ĉiu'j hom'o'j —

JOHAN TØNNESEN
Din'a, — Vi ne am'as li'n?

Din'a
Mi neniam am'is tiu'n hom'o'n. Mi ĵet'os mi'n en la fund'o'n de la fjord'o, se li far'iĝ'os mi'a fianĉ'o! Ho, kiel li sub'prem'is mi'n genu'e'n hieraŭ per si'a'j arogant'a'j vort'o'j! Kiel li ig'is mi'n sent'i, ke li tir'is mal'estim'ind'a'n est'aĵ'o'n supr'e'n al si! Mi ne vol'as plu est'i mal'estim'at'a. Mi vol'as vojaĝ'i. Ĉu mi pov'as sekv'i Vi'n?

JOHAN TØNNESEN
Jes, jes — kaj mil foj'o'j'n jes!

Din'a
Mi ne long'e mal'oportun'os Vi'n. Nur help'u mi'n trans'e'n; help'u mi'n per komenc'a aranĝ'o —

JOHAN TØNNESEN
Hur'a, tio cert'e aranĝ'iĝ'os, Din'a!

Fraŭl'in'o HESSEL
(montr'as al la pord'o de la konsul'o) Tŝŝ; mal'laŭt'e, mal'laŭt'e!

JOHAN TØNNESEN
Din'a, mi port'os vi'n sur la man'o'j!

Din'a
Tio'n mi ne permes'os. Mi vol'as port'i mi'n mem antaŭ'e'n; kaj tie trans'e mi cert'e pov'os. Se mi nur eskap'os de ĉi tie. Ho, tiu'j sinjor'in'o'j, — Vi tio'n ne sci'as, — ankaŭ ili skrib'is al mi hodiaŭ; ili admon'is mi'n aprez'i mi'a'n feliĉ'o'n, kaj eksplik'is al mi kia'n grand'anim'o'n li montr'is. Morgaŭ kaj ĉiu'j'n tag'o'j'n ili vol'as gard'i mi'n, por vid'i ĉu mi far'as mi'n dign'a al ĉio tio. Mi tim'as antaŭ tiu eg'a dec'ec'o!

JOHAN TØNNESEN
Dir'u al mi, Din'a, ĉu est'as nur pro tio ke Vi for'vojaĝ'os? Ĉu mi est'as neni'o por Vi?

Din'a
Jes, Johan, Vi est'as por mi pli ol ĉiu'j ali'a'j hom'o'j.

JOHAN TØNNESEN
Ho Din'a —!

Din'a
Ĉiu'j ĉi tie dir'as, ke mi dev'as mal'am'i kaj abomen'i Vi'n; ke est'as mi'a dev'o; sed mi ne kompren'as tio'n pri dev'o; mi neniam ven'os al kompren'o de tio.

Fraŭl'in'o HESSEL
Vi ankaŭ ne far'u, infan'o!

Fraŭl'in'o BERNICK
Ne, vi ne far'u; kaj tial vi akompan'u li'n kiel li'a edz'in'o.

JOHAN TØNNESEN
Jes, jes!

Fraŭl'in'o HESSEL
Kio'n? Nun mi dev'as kis'i vi'n, Mart'a! Tio'n mi ne atend'is de vi.

Fraŭl'in'o BERNICK
Ne, tio'n mi ja kred'as: mi mem tio'n ne atend'is. Sed iam tio dev'is erupci'i en mi. Ho, kiel ni ĉi tie sufer'as sub mis'trakt'ad'o per'e de kutim'o'j kaj statut'o'j! Ribel'u kontraŭ tio, Din'a. Far'iĝ'u li'a edz'in'o. Okaz'u io kio spit'as ĉiu'n tiu'n kutim'o'n kaj uz'o'n.

JOHAN TØNNESEN
Kio'n Vi respond'as, Din'a?

Din'a
Jes, mi vol'as est'i Vi'a edz'in'o.

JOHAN TØNNESEN
Din'a!

Din'a
Sed unu'e mi vol'as labor'i, far'iĝ'i io mem, kiel Vi tia est'as. Mi ne vol'as est'i aĵ'o, kiu pren'iĝ'as.

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, ĝust'e; tiel est'u.

JOHAN TØNNESEN
Bon'e; mi atend'as kaj esper'as —

Fraŭl'in'o HESSEL
— kaj gajn'os, knab'o! Sed nun sur'ŝip'e'n!

JOHAN TØNNESEN
Jes, sur'ŝip'e'n! Ah, Lona, vi kar'a frat'in'o, unu vort'o; aŭskult'u — (Li konduk'as ŝi'n supr'e'n al la fon'o kaj parol'as rapid'e al ŝi.)

Fraŭl'in'o BERNICK
Din'a, vi feliĉ'ul'in'o, — ke mi rigard'u vi'n, — kis'u vi'n ankoraŭ unu foj'o'n, — la last'a'n.

Din'a
Ne la last'a'n; ne, kar'a am'at'a onkl'in'o, ni cert'e re'vid'iĝ'os.

Fraŭl'in'o BERNICK
Neniam! Promes'u tio'n al mi, Din'a, neniam re'ven'u. (kapt'as ambaŭ ŝi'a'j'n man'o'j'n kaj rigard'as ŝi'n) Nun vi ir'as al la feliĉ'o, vi am'at'a infan'o; — trans la mar'o'n! Ho, kiom oft'e en la lern'ej'a ĉambr'o mi sopir'is tie'n! Tie cert'e est'as bel'e; pli grand'a ĉiel'o; la nub'o'j flug'as pli alt'e ol ĉi tie, pli liber'a aer'o re'freŝ'ig'as super la kap'o'j de la hom'o'j —

Din'a
Ho, onkl'in'o Mart'a, iam vi post'sekv'os ni'n.

Fraŭl'in'o BERNICK
Mi? Neniam; neniam. Ĉi tie mi hav'as mi'a'n et'a'n viv'o'task'o'n, kaj nun mi kred'as ke cert'e mi far'iĝ'os tut'e plen'e kio mi dev'as est'i.

Din'a
Mi ne pov'as imag'i dis'iĝ'i de vi.

Fraŭl'in'o BERNICK
, hom'o dis'iĝ'as de mult'e, Din'a. (kis'as ŝi'n) Sed tio'n vi neniam spert'os, dolĉ'a infan'o. Promes'u al mi far'i li'n feliĉ'a.

Din'a
Mi ne vol'as i'o'n promes'i; mi mal'am'as promes'i; ĉio dev'as ven'i, kiel ĝi pov'as.

Fraŭl'in'o BERNICK
Jes, jes, ĝi ja dev'as; vi nur rest'u kiel vi est'as, — ver'a kaj fidel'a al vi mem.

Din'a
Tio'n mi vol'as, onkl'in'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
(kaŝ'as en la poŝ'o'n kelk'a'j'n paper'o'j'n, kiu'j'n Johan don'is al ŝi) Bon'e, bon'e, mi'a kar'a knab'o. Sed nun sur'voj'e.

JOHAN TØNNESEN
Jes, nun ne est'as temp'o por perd'i. Adiaŭ, Lona; dank'o'n pro vi'a am'o. Adiaŭ Mart'a, kaj dank'o'n ankaŭ al vi pro vi'a fidel'a amik'ec'o.

Fraŭl'in'o BERNICK
Adiaŭ, Johan! Adiaŭ, Din'a! Kaj feliĉ'o'n al vi ĉiu'j'n vi'a'j'n tag'o'j'n!

(Ŝi kaj fraŭl'in'o Hessel puŝ'as ili'n al la pord'o en la fon'o. Johan Tønnesen kaj Din'a ir'as mal'supr'e'n tra la ĝarden'o. Fraŭl'in'o Hessel ferm'as la pord'o'n kaj al'tir'as la kurten'o'n.)

Fraŭl'in'o HESSEL
Nun ni est'as sol'a'j, Mart'a. Vi perd'is ŝi'n kaj mi li'n.

Fraŭl'in'o BERNICK
Vi — li'n?

Fraŭl'in'o HESSEL
Ho, mi jam du'on'e perd'is li'n tie trans'e. La knab'o ir'is sopir'ant'e star'i sur propr'a'j pied'o'j; tial mi kred'ig'is al li, ke mi sufer'is pro hejm've'o.

Fraŭl'in'o BERNICK
Tial? Jes, nun mi kompren'as kial vi ven'is. Sed li vol'as postul'i vi'n re'e'n, Lona.

Fraŭl'in'o HESSEL
Mal'jun'a du'on'frat'in'o, — kio ŝi est'u por li nun? — La vir'o'j dis'ŝir'as multade ĉirkaŭ si por ating'i al la feliĉ'o.

Fraŭl'in'o BERNICK
Foj'e okaz'as.

Fraŭl'in'o HESSEL
Sed ni kun'ten'u, Mart'a.

Fraŭl'in'o BERNICK
Ĉu mi pov'as io est'i por vi?

Fraŭl'in'o HESSEL
Kiu'j pli? Ni du nutr'o'patr'in'o'j, — ĉu ni ne ambaŭ perd'is ni'a'j'n infan'o'j'n? Nun ni est'as sol'a'j.

Fraŭl'in'o BERNICK
Jes, sol'a'j. Kaj tial vi ankaŭ sci'u, — mi am'is li'n pli alt'e ol kio'n ajn en la mond'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Mart'a! (kapt'as ŝi'a'n brak'o'n) Ĉu tio est'as ver'o?

Fraŭl'in'o BERNICK
La en'hav'o de mi'a tut'a viv'o kuŝ'as en tiu'j vort'o'j. Mi am'is li'n kaj atend'is li'n. Ĉiu'n somer'o'n mi atend'is, ke li ven'us. Kaj jen li ven'is; — sed li ne vid'is mi'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Am'is li'n! Kaj vi mem est'is tiu, kiu don'is la feliĉ'o'n al li en la man'o'n.

Fraŭl'in'o BERNICK
Ĉu mi ne don'us al li la feliĉ'o'n? mi ja am'is li'n? Jes, mi am'is li'n. Mi'a tut'a viv'o est'is viv'o por li, ek'de kiam li for'vojaĝ'is. Kiu'n kaŭz'o'n mi hav'is por la esper'o, vi pens'as? Ho, mi kred'as, ke mi tamen hav'is iu'n kial'o'n. Sed kiam li re'ven'is, — est'is kvazaŭ ĉio est'as for'viŝ'it'a el li'a memor'o. Li ne vid'is mi'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Est'is Din'a, kiu ombr'is por vi, Mart'a.

Fraŭl'in'o BERNICK
Ja, ke ŝi tio'n far'is. Je li'a for'vojaĝ'o ni est'is sam'aĝ'ul'o'j; kiam mi re'vid'is li'n, — , tiu terur'a moment'o, — jen mi kompren'is, ke mi est'as dek jar'o'j'n pli aĝ'a ol li. Li est'is viv'int'a ekster'e en la vibr'ant'a sun'lum'o kaj suĉ'ant'a jun'ec'o'n kaj san'o'n el ĉiu spir'o; kaj ĉi en'e mi sid'is dum'e ŝpin'ant'e kaj ŝpin'ant'e —

Fraŭl'in'o HESSEL
— la faden'o'n de li'a feliĉ'o, Mart'a.

Fraŭl'in'o BERNICK
Jes, est'is or'o, kio'n mi ŝpin'is. Neniu'n amar'ec'o'n! Ĉu ne, Lona, ni est'is por li du bon'a'j frat'in'o'j?

Fraŭl'in'o HESSEL
(ĉirkaŭ'brak'as ŝi'n) Mart'a!

(Konsul'o Bernick el'ven'as de si'a ĉambr'o.)

Konsul'o BERNICK
(al la sinjor'o'j tie en'e) Jes, jes, estr'u pri la tut'o, kiel vi vol'as. Kiam la temp'o ven'os, mi cert'e — (ferm'as la pord'o'n) , ĉu vi jen? Aŭskult'u, Mart'a, vi dev'as iom'et'e ŝanĝ'i vest'aĵ'o'j'n. Kaj dir'u al Betty, ke ŝi far'u la sam'o'n. Mi ne dezir'as i'a'n pomp'o'n, kompren'ebl'e; nur bel'et'a'n kun hejm'ec'a fason'o. Sed vi dev'as rapid'iĝ'i.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kaj feliĉ'a, gaj'a mien'o, Mart'a; ĝoj'a'j'n okul'o'j'n vi dev'as bril'ig'i.

Konsul'o BERNICK
Ankaŭ Olaf mal'supr'e'n ven'u; mi vol'as hav'i li'n flank'e de mi.

Fraŭl'in'o HESSEL
Hm; Olaf

Fraŭl'in'o BERNICK
Mi dir'os al Betty. (Ŝi el'ir'as tra la plej supr'a pord'o mal'dekstr'e.)

Fraŭl'in'o HESSEL
Ja, nun est'as do la grand'a solen'a moment'o ven'int'a.

Konsul'o BERNICK
(kiu mal'trankvil'a ir'as tie'n kaj re'e'n) Jes, ĝi tiel est'as.

Fraŭl'in'o HESSEL
En tia moment'o vir'o dev'as sent'i si'n fier'a kaj feliĉ'a, mi opini'as.

Konsul'o BERNICK
(rigard'as ŝi'n) Hm!

Fraŭl'in'o HESSEL
La tut'a urb'o ja ilumin'iĝ'os, mi aŭd'as.

Konsul'o BERNICK
Jes, ili ek'pens'is ti'aĵ'o'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉiu'j asoci'o'j si'n prezenos kun si'a'j standard'o'j. Vi'a nom'o lum'os en fajr'o-liter'o'j. Ĉi-nokt'e oni telegraf'os al ĉiu'j part'o'j de la land'o: “Ĉirkaŭ'at'a de si'a feliĉ'a famili'o konsul'o Bernick hodiaŭ ricev'is la omaĝ'o'n de si'a'j kun'civit'an'o'j, kiel unu el la kolon'o'j de la soci'o”.

Konsul'o BERNICK
Tio okaz'os; kaj oni kri'os hur'a ekster'e, kaj la amas'o salut'e vok'os mi'n al la pord'o tie, kaj mi far'iĝ'os dev'ig'at'a klin'i mi'n kaj dank'i.

Fraŭl'in'o HESSEL
Nu, dev'ig'at'a al tio —

Konsul'o BERNICK
Ĉu vi opini'as, ke mi sent'as mi'n feliĉ'a en ĉi tiu moment'o?

Fraŭl'in'o HESSEL
Ne, mi ne kred'as, ke vi pov'as sent'i vi'n tiel tut'e feliĉ'a.

Konsul'o BERNICK
Lona, vi mal'estim'as mi'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ankoraŭ ne.

Konsul'o BERNICK
Vi eĉ ne rajt'as tio'n. Ne rajt'as mal'estim'i mi'n! — Lona, vi ne pov'as imag'i, kiel ne'dir'ebl'e sol'ec'a mi star'as ĉi tie en jen'a kun'tir'it'a, kripl'ig'it'a soci'o, — kiel mi jar'o'n post jar'o dev'is redukt'i mi'a'n postul'o'n pri tut'e plen'um'iĝ'a viv'o'task'o. Tio kio'n mi plen'um'is, kvankam mult'spec'a ĝi tamen aspekt'as! Pec'aĵ'o'j, — okupetaĵoj. Sed ali'aĵ'o'n aŭ i'o'n pli oni ne toler'as ĉi tie. Se mi vol'us ir'i paŝ'o'n antaŭ la sent'o'j kaj la opini'o, kiu'j je tiu temp'o est'is reg'ant'a, est'us fin'it'e pri mi'a potenc'o. Ĉu vi sci'as, kio ni est'as, ni, kiu'j est'as konsider'at'a'j la kolon'o'j de la soci'o? Ni est'as la labor'il'o'j de la soci'o, ne pli, ne mal'pli.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kial vi tio'n vid'as nur nun?

Konsul'o BERNICK
Ĉar mi last'a'temp'e mult'e pri'pens'is, — post kiam vi re'ven'is, — kaj plej'e ĉi tiu'n vesper'o'n. — Ho Lona, kial mi ne kon'is vi'n profund'e tiam — en la pas'int'a'j tag'o'j.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kio sekv'e?

Konsul'o BERNICK
Neniam mi tiam rezign'us pri vi; kaj se mi est'us vi'n hav'int'a, mi ne star'us, kie mi nun star'as.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kaj ĉu vi ne pens'as pri tio, kio ŝi est'us pov'int'a far'iĝ'i por vi, ŝi, kiu'n vi elekt'is en mi'a lok'o?

Konsul'o BERNICK
Mi almenaŭ sci'as, ke ŝi neni'o far'iĝ'is por mi el tio, kio'n mi bezon'is.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉar vi neniam divid'is vi'a'n viv'o'task'o'n kun ŝi; ĉar vi neniam star'ig'is ŝi'n liber'a kaj ver'a en si'a rilat'o al vi; ĉar vi ig'as ŝi'n ir'i ĉi tie fal'ad'ant'e sub la riproĉ'o pro la hont'o, kiu'n vi amas'ig'is sur ŝi'a'j'n proksim'ul'o'j'n.

Konsul'o BERNICK
Ja, ja, ja; ĉio de'ven'as de la mensog'o kaj mal'honest'ec'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kaj kial vi ne romp'as kun tiu mensog'o kaj mal'honest'ec'o?

Konsul'o BERNICK
Nun? Nun tio est'as tro mal'fru'e, Lona.

Fraŭl'in'o HESSEL
Karst'e'n, dir'u al mi, kia'n kontent'o'n tiu ĉi ŝajn'o kaj tromp'o don'as al vi.

Konsul'o BERNICK
Al mi don'as ĝi neni'o'n. Mi pere'os kiel tut'a ĉi tiu mizer'ig'it'a soci'o. Sed el'kresk'os parenc'ar'o post ni; est'as por mi'a fil'o, ke mi labor'as; est'as por li, ke mi adapt'ig'as viv'o'task'o'n. Ven'os temp'o, kiam en'spir'iĝ'os ver'o en la soci'a'n viv'o'n, kaj sur ĝi li fond'os pli feliĉ'a'n est'ad'o'n ol tiu'n de si'a patr'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kun mensog'o por fundament'o? Pri'pens'u kio'n vi don'os al vi'a fil'o hered'e.

Konsul'o BERNICK
(en sub'prem'it'a mal'esper'o) Mi don'as al li mil foj'o'j'n da pli mal'bon'a hered'o ol vi sci'as. Sed iam tamen la kondamn'o dev'as ced'i. Kaj tamen, tamen — (ek'kri'ant'e) Kiel vi pov'is akumul'i ĉio'n tio'n sur mi'a'n kap'o'n! Sed nun tio jam okaz'is. Nun mi dev'as antaŭ'e'n. Vi ne sukces'u frakas'i mi'n!

(Hilmar Tønnesen, kun mal'ferm'a bilet'o en la man'o, en'ven'as rapid'e kaj eturdite de dekstr'e.)

HILMAR TØNNESEN
Sed tio ĉi ja est'as —. Betty, Betty!

Konsul'o BERNICK
Kio nun? Ĉu ili jam ven'as?

HILMAR TØNNESEN
Ne, ne; sed mi nepr'e dev'as parol'i kun iu — (Li el'ir'as tra la super'a pord'o mal'dekstr'e.)

Fraŭl'in'o HESSEL
Karst'e'n; vi parol'as kvazaŭ ni ven'is por frakas'i vi'n. Permes'u do al mi dir'i, el kia erc'o li est'as, ĉi tiu perd'it'a fil'o, kiu'n vi'a moral'a soci'o evit'as kvazaŭ iu'n pest'infekt'it'a'n. Li pov'as sen'est'i de vi, ĉar nun li est'as for'vojaĝ'int'a.

Konsul'o BERNICK
Sed li re'ven'os —

Fraŭl'in'o HESSEL
Johan neniam re'ven'os. Li for'vojaĝ'is por ĉiam, kaj Din'a kun'vojaĝ'is.

Konsul'o BERNICK
Ne re'ven'os? Kaj Din'a kun'vojaĝ'is kun li?

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, por far'iĝ'i li'a edz'in'o. Tiel tiu'j du frap'as la vizaĝ'o'n de vi'a dec'a soci'o, kiel mi iam — nu!

Konsul'o BERNICK
For'vojaĝ'is; — ankaŭ ŝi — kun “Indi'an Girl” —!

Fraŭl'in'o HESSEL
Ne; tia'n kar'a'n karg'o'n li ne kuraĝ'is konfid'i al tiu mal'moral'a band'o. Johan kaj Din'a for'vojaĝ'as per “La Palm'o”.

Konsul'o BERNICK
! Kaj do — sen'util'e — (ir'as rapid'e kaj mal'ferm'e tir'as la pord'o'n al si'a ĉambr'o kaj kri'as en'e'n) Krap, halt'ig'u “Indi'an Girl”; ĝi ne dev'as for'vel'i ĉi-vesper'e!

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
(intern'e) “Indi'an Girl” jam vel'as sur'mar'e, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
(ferm'as la pord'o'n kaj dir'as sen'fort'e) Tro mal'fru'e, — kaj sen'util'e —

Fraŭl'in'o HESSEL
Kio'n vi alud'as?

Konsul'o BERNICK
Neni'o'n, neni'o'n. For'ir'u de mi —!

Fraŭl'in'o HESSEL
Hm; vid'u jen, Karst'e'n. Johan dir'ig'as al vi, ke li konfid'as al mi la nom'o'n kaj fam'o'n, kiu'n li iam prunt'e'don'is al vi, kaj ankaŭ tiu'n, kiu'n vi rab'is de li, dum li est'is for. Johan silent'as; kaj mi pov'as ag'i kaj pretend'i en tiu afer'o, kiel plaĉ'as al mi. Vid'u, jen mi ten'as vi'a'j'n du leter'o'j'n en mi'a man'o.

Konsul'o BERNICK
Vi hav'as ili'n! Kaj nun — nun vi vol'as — jam ĉi-vesper'e, — ebl'e kiam la standard'a procesi'o —

Fraŭl'in'o HESSEL
Mi ne re'ven'is hejm'e'n por rivel'i vi'n, sed por trem'ig'i vi'n tiel, ke vi liber'vol'e parol'u. Mi ne sukces'is. Do rest'u star'ant'a en la mensog'o. Jen vid'u; mi ŝir'as vi'a'j'n leter'o'j'n en pec'o'j'n. Pren'u la pec'o'j'n; jen vi hav'as ili'n. Nun est'as neni'o, kio atest'as kontraŭ vi, Karst'e'n. Nun vi est'as sekur'a; est'u nun ankaŭ feliĉ'a, — se vi pov'os.

Konsul'o BERNICK
(tra'sku'it'a) Lona, — kial vi tio'n ĉi ne pli fru'e far'is! Nun est'as tro mal'fru'e; nun la tut'a viv'o est'as perd'it'a por mi; mi ne pov'as daŭr'ig'i mi'a'n viv'o'n post tiu ĉi tag'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kio est'as okaz'int'a?

Konsul'o BERNICK
Ne demand'u. — Sed tamen mi dev'as viv'i! Mi vol'as viv'i — por Olaf. Li re'star'ig'os ĉio'n kaj ĉio'n re'bon'ig'os —

Fraŭl'in'o HESSEL
Karst'e'n —! (Hilmar Tønnesen rapid'e re'ven'as)

HILMAR TØNNESEN
Neni'u trov'ebl'a; for; eĉ ne Betty!

Konsul'o BERNICK
Kio est'as al vi?

HILMAR TØNNESEN
Mi ne kuraĝ'as dir'i.

Konsul'o BERNICK
Kio est'as? Vi nepr'e dir'u al mi!

HILMAR TØNNESEN
Nu do; Olaf for'kur'is kun “Indi'an Girl”.

Konsul'o BERNICK
(ŝancel'iĝ'as mal'antaŭ'e'n) Olaf — kun “Indi'an Girl”! Ne, ne!

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, li est'as! Nun mi kompren'as —; mi vid'is li'n salt'ant'a tra la fenestr'o.

Konsul'o BERNICK
(ĉe la pord'o de si'a ĉambr'o kri'ant'a sen'esper'e) Krap, halt'ig'u “Indi'an Girl” por kiu ajn prez'o!

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
(el'ven'as) Ne'ebl'as, sinjor'o konsul'o. Kiel Vi pov'as imag'i al Vi —?

Konsul'o BERNICK
Ni dev'as halt'ig'i ĝi'n; Olaf est'as sur'ŝip'e!

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Kio'n vi dir'as!

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
(el'ven'as) Olaf for'kur'int'a? Ne'ebl'as!

Komerc'ist'o SANDSTAD
(ven'as) Li re'send'iĝ'os per la pilot'o, sinjor'o konsul'o.

HILMAR TØNNESEN
Ne, ne; li skrib'is al mi; (montr'as la bilet'o'n) Li skrib'as, ke li kaŝ'os si'n en la karg'o, ĝis ili est'os sur liber'a mar'o.

Konsul'o BERNICK
Mi neniam plu vid'os li'n!

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ho, kia babil'aĵ'o; fort'a kaj bon'a ŝip'o, nov'e ripar'it'a —

Komerc'ist'o VIGELAND
(kiu ankaŭ el'ven'is) — de Vi'a propr'a ŝip'far'ej'o, sinjor'o konsul'o!

Konsul'o BERNICK
Mi neniam plu re'vid'os li'n, mi dir'as. Mi perd'is li'n, Lona, kaj — nun mi vid'as — ke mi neniam posed'is li'n. (aŭskult'as) Kio est'as tio?

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Muzik'o. Nun ven'as la standard'procesi'o.

Konsul'o BERNICK
Mi ne pov'as, mi ne vol'as akcept'i iu'n!

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Pri kio vi pens'as? Tut'e ne ebl'as.

Komerc'ist'o SANDSTAD
Ne'ebl'as, sinjor'o konsul'o; pri'pens'u tio'n, kio est'as por vi en'danĝer'ig'it'a.

Konsul'o BERNICK
Kiom tio nun valor'as por mi? Por kiu mi nun labor'u?

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ĉu tiel vi pov'u demand'i? Vi ja hav'as ni'n kaj la soci'o.

Komerc'ist'o VIGELAND
Jes, ver'a vort'o.

Komerc'ist'o SANDSTAD
Kaj la konsul'o do ne forges'as, ke ni —

(Fraŭl'in'o Bernick ven'as tra la pord'o mal'dekstr'a supr'e. La muzik'o aŭd'iĝ'as mal'laŭt'e, for'e mal'supr'e en la strat'o.)

Fraŭl'in'o BERNICK
Nun ven'as la procesi'o; sed Betty ne est'as hejm'e; mi ne kompren'as kie ŝi —

Konsul'o BERNICK
Ne hejm'e! Jen vi vid'as, Lona; neniu'n sub'ten'o'n, nek en ĝoj'o, nek en aflikt'o.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
For'tir'u la kurten'o'j'n! Ven'u mi'n help'i, sinjor'o Krap. Ven'u ankaŭ vi, sinjor'o Sandstad. Bedaŭr'ind'a afer'o, ke la famili'o ĝust'e nun est'as dis'ig'it'a; tut'e kontraŭ la program'o.

(La kurten'o'j for'tir'iĝ'as de la fenestr'o'j kaj la pord'o. Oni vid'as la tut'a'n strat'o'n ilumin'at'a. Sur la dom'o trans'strat'a est'as grand'a tra'lum'aĵ'o kun la en'skrib'o: “Viv'u Karst'e'n Bernick, la kolon'o de ni'a soci'o!”.)

Konsul'o BERNICK
(paŝ'as mal'antaŭ'e'n evit'em'e) For tio ĉi! Mi ne vol'as vid'i tio'n! Esting'u, esting'u!

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Respekt'e demand'it'e, ĉu vi ne est'as tut'e prudent'a?

Fraŭl'in'o BERNICK
Kio est'as al li, Lona?

Fraŭl'in'o HESSEL
Tŝŝ! (parol'as mal'laŭt'e kun ŝi)

Konsul'o BERNICK
For tiu mok'ant'a en'skrib'o, mi dir'as! Ĉu vi ne vid'as, ke ĉiu'j tiu'j lum'o'j el'ŝov'as la lang'o'n al ni?

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ne, nun mi dev'as konfes'i —

Konsul'o BERNICK
Ho, kio'n vi kompren'as —! Sed mi, mi —! Ĉio tio est'as lum'o en kadavr'ej'o!

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Hm!

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ne, sed halt'u nun, — vi tro aflikt'iĝ'as.

Komerc'ist'o SANDSTAD
La knab'o far'os vojaĝ'o'n trans la Atlantik'o, kaj jen vi hav'os li'n re'e'n.

Komerc'ist'o VIGELAND
Fid'u al la man'o de la ĉio'potenc'ul'o, sinjor'o konsul'o.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Kaj al la ŝip'o, Bernick; ĝi ja ne est'as sub'akv'iĝ'ind'a, mi sci'as.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Hm

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Jes, se est'us unu el tiu'j naĝ'ant'a'j kadavr'o'kest'o'j, pri kiu'j oni aŭd'as en la grand'a'j soci'o'j —

Konsul'o BERNICK
Mi sent'as mi'a'j'n har'o'j'n griz'iĝ'i en ĉi tiu moment'o.

(Sinjor'in'o Bernick, kun grand'a ŝal'o super la kap'o, en'ven'as tra la ĝarden'a pord'o.)

Sinjor'in'o BERNICK
Karst'e'n, Karst'e'n, ĉu vi sci'as —?

Konsul'o BERNICK
Jes, mi sci'as —; sed vi, — vi, kiu neni'o'n vid'as, — vi, kiu ne hav'as patr'in'a'n okul'o'n por li —!

Sinjor'in'o BERNICK
Ho, aŭskult'u do —!

Konsul'o BERNICK
Kial vi ne atent'is pri li? Nun mi perd'is li'n. Re'don'u li'n al mi, se vi pov'as.

Sinjor'in'o BERNICK
Jes, mi pov'as; mi hav'as li'n!

Konsul'o BERNICK
Vi hav'as li'n!

La Sinjor'o'j
Ah!

HILMAR TØNNESEN
Nu, tio'n mi ja pens'is.

Fraŭl'in'o BERNICK
Vi ricev'is li'n re'e'n, Karst'e'n!

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, nun ankaŭ gajn'u li'n.

Konsul'o BERNICK
Vi hav'as li'n! Ĉu est'as ver'o, kio'n vi dir'as? Kie li est'as?

Sinjor'in'o BERNICK
Tio'n vi ne sci'os, antaŭ ol vi est'os li'n pardon'int'a.

Konsul'o BERNICK
Ho ĉu, pardon'is —! Sed kiel vi sci'iĝ'is —?

Sinjor'in'o BERNICK
Ĉu vi ne kred'as, ke patr'in'o vid'as? Mi est'is en mort'a tim'o por ke vi i'o'n sci'us. Kelk'a'j vort'o'j kiu'j'n li hazard'e ek'dir'is hieraŭ —; kaj ĉar li'a ĉambr'o est'is mal'plen'a, kaj dors'o'sak'o kaj vest'aĵ'o'j est'is for —

Konsul'o BERNICK
Jes, jes —?

Sinjor'in'o BERNICK
Mi kur'is; trov'is Aŭne; ni el'vel'is en li'a vel'boat'o; la uson'a ŝip'o est'is ek'vel'ont'a. Dank' al Di'o ke ni ven'is en ĝust'a temp'o, — grimp'is sur'ŝip'e'n, — serĉ'is en la hold'o, — trov'is li'n. Ho, Karst'e'n, vi ne dev'as pun'i li'n!

Konsul'o BERNICK
Betty!

Sinjor'in'o BERNICK
Kaj ankaŭ ne Aŭne!

Konsul'o BERNICK
Aŭne? Kio'n vi sci'as pri li? Ĉu “Indi'an Girl” de'nov'e est'as vel'ant'a?

Sinjor'in'o BERNICK
Ne, tio ja est'as la afer'o —

Konsul'o BERNICK
Dir'u, dir'u!

Sinjor'in'o BERNICK
Aŭne est'is sam'e sku'at'a kiel mi; la serĉ'o daŭr'is; mal'lum'iĝ'is, kaj la pilot'o protest'is; kaj jen Aŭne kuraĝ'is — en vi'a nom'o —

Konsul'o BERNICK
Nu?

Sinjor'in'o BERNICK
Halt'ig'i la ŝip'o'n ĝis morgaŭ.

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
Hm

Konsul'o BERNICK
Ho, kia ne'dir'ebl'a feliĉ'o!

Sinjor'in'o BERNICK
Vi ne est'as koler'a?

Konsul'o BERNICK
Ho, kia super'mezur'o de feliĉ'o, Betty!

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Vi do est'as tro konscienc'a.

HILMAR TØNNESEN
Jes, tuj kiam est'as pri et'a batal'o kun la element'o'j, ja — uf!

Plen'rajt'ig'it'o KRAP
(supr'e ĉe la fenestr'o'j) Nun la procesi'o ven'as tra la ĝarden'a pord'o, sinjor'o konsul'o.

Konsul'o BERNICK
Jes, nun ili pov'as ven'i.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
La tut'a ĝarden'o plen'iĝ'as de hom'o'j.

Komerc'ist'o SANDSTAD
La tut'a strat'o est'as plen'ŝtop'it'a.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
La tut'a urb'o est'as sur'pied'e, Bernick. Tio ĉi ver'e est'as ard'ig'a moment'o.

Komerc'ist'o VIGELAND
Ni pren'u tio'n per humil'a anim'o, sinjor'o Rummel.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ĉiu'j standard'o'j est'as kun'port'at'a'j. Kia procesi'o! Jen la fest'komitat'o kun adjunkt'o Rørlund antaŭ'e.

Konsul'o BERNICK
Ke ili ven'u, mi dir'as!

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Sed aŭskult'u; la sku'it'a anim'stat'o, en kiu vi est'as —

Konsul'o BERNICK
Kiel?

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Mi ne est'os ne'inklin'a pren'i la vort'o'n en vi'a nom'o.

Konsul'o BERNICK
Ne dank'o'n; ĉi-vesper'e mi mem parol'os.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Sed ĉu vi ankaŭ sci'as, kio'n vi dev'as dir'i?

Konsul'o BERNICK
Jes, fid'u mi'n, Rummel, — nun mi sci'as, kio'n mi dev'as dir'i.

(La muzik'o dum'temp'e ĉes'is. La ĝarden'a pord'o mal'ferm'iĝ'as. Adjunkt'o Rørlund antaŭ'ant'a la fest'komitat'o'n en'tret'as, akompan'at'a de kelk'a'j dung'it'a'j serv'ist'o'j, kiu'j port'as kovr'it'a'n korb'o'n. Post ili ven'as la burĝ'o'j de la urb'o el ĉiu'j tavol'o'j, tiom kiom trov'as lok'o'n en la salon'o. Sen'fin'a nombr'o da standard'o'j kaj flag'o'j vid'iĝ'as ekster'e en la ĝarden'o kaj sur la strat'o.)

Adjunkt'o RØRLUND
Alt'e estim'at'a sinjor'o konsul'o! Mi vid'as el la surpriz'o, kiu pentr'iĝ'as en vi'a vizaĝ'o, ke ni ĉi tie kiel ne'atend'it'a'j gast'o'j ŝov'as ni'n en'e'n al vi en vi'a'n feliĉ'a'n famili'a'n rond'o'n, en vi'a'n pac'a'n hejm'o'n, ĉirkaŭ'it'a de honest'a'j kaj ag'em'a'j amik'o'j kaj kun'civit'an'o'j. Sed est'is por ni kor'a bezon'o port'i al vi ni'a'n salut'o'n. Ne est'as la unu'a foj'o, ke ti'aĵ'o okaz'as, tamen la unu'a foj'o en tia vast'a mezur'o. Ni mult'foj'e port'is al Vi ni'a'n dank'o'n pro la ampleks'a moral'a fundament'o, sur kiu Vi, tiel dir'it'e, konstru'is ni'a'n soci'o'n. Ĉi tiu'n foj'o'n ni salut'as Vi'n ĉef'e kiel la klar'vid'a'n, sen'lac'a'n, ne'ego'ism'a'n, eĉ mem'ofer'a'n kun'civit'an'o'n, kiu kapt'is la iniciativ'o'n por entrepren'o, kiu laŭ la opini'o de ĉiu'j spert'ul'o'j don'os potenc'a'n antaŭ'e'n'puŝ'o'n al la prosper'o kaj bon'stat'o de tiu ĉi soci'o.

Voĉ'o'j Inter La Amas'o
Brav'o, brav'o!

Adjunkt'o RØRLUND
Sinjor'o konsul'o, dum vic'o da jar'o'j vi don'is bril'a'n ekzempl'o'n al ni'a urb'o. Ĉi tie mi ne parol'as pri vi'a model'a famili'a viv'o, ankaŭ ne pri Vi'a sen'makul'a moral'a kondut'o en'tut'e. Ti'aĵ'o'j est'u referenc'it'a'j al la sekret'a ĉambr'et'o kaj ne al la fest'salon'o! Sed mi parol'as pri vi'a burĝ'a aktiv'ec'o, tia, kia ĝi kuŝ'as mal'ferm'a al ĉiu'j okul'o'j. Bon'e ekip'it'a'j ŝip'o'j vel'as el vi'a'j ŝip'far'ej'o'j, kaj montr'as la flag'o'n sur la plej for'a'j mar'o'j. Mult'nombr'a kaj feliĉ'a labor'ist'ar'o estim'as vi'n kiel patr'o'n. Vok'ant'e al viv'o nov'a'j'n profesi'a'j'n branĉ'o'j'n vi fond'is la bon'fart'o'n de cent'o'j da famili'o'j. Per ali'a'j vort'o'j — Vi est'as la fundament'a kolon'o de tiu ĉi soci'o en eminent'a signif'o.

Voĉ'o'j
Aŭskult'u, aŭskult'u, brav'o!

Adjunkt'o RØRLUND
Kaj ĝust'e ĉi tiu mal'ego'ism'a aspekt'o, kiu karakteriz'as ĉiu'n vi'a'n kondut'o'n, est'as tio, kio impres'as tiel ne'dir'ebl'e bon'far'e, precip'e en ĉi tiu'j temp'o'j. Vi nun est'as hav'ig'ont'a al ni — jes, mi ne hezit'as menci'i la vort'o'n proz'aĵ'e kaj rekt'e — fer'voj'o'n.

Mult'a'j Voĉ'o'j
Brav'o! Brav'o!

Adjunkt'o RØRLUND
Sed tiu entrepren'o aspekt'e renkont'as mal'facil'aĵ'o'j'n, precip'e dikt'it'a'j'n de mal'vast'a'j ego'ism'a'j cel'o'j.

Voĉ'o'j
Aŭskult'u; aŭskult'u!

Adjunkt'o RØRLUND
Ne rest'is ja ne'sci'at'e, ke cert'a'j individoj, kiu'j ne aparten'as al ni'a soci'o, est'as antaŭ'ven'int'a'j al la labor'em'a'j burĝ'o'j de ni'a lok'o, kaj ek'posed'iĝ'is de cert'a'j avantaĝ'o'j, kiu'j rajt'e ven'us profit'e al ni'a propr'a urb'o.

Voĉ'o'j
Jes, jes! Aŭskult'u!

Adjunkt'o RØRLUND
Tiu bedaŭr'ind'a fakt'o est'as kompren'ebl'e ven'int'a al Vi'a sci'o, sinjor'o konsul'o. Sed tamen ne mal'pli vi persist'e daŭr'ig'as vi'a'n entrepren'o'n, bon'e sci'ant'e, ke ŝtat'an'o ne nur atent'u pri si'a propr'a komun'um'o.

Divers'a'j Voĉ'o'j
Hm! Ne; ne! Jes; jes!

Adjunkt'o RØRLUND
Do est'as la hom'o kiel burĝ'o en la ŝtat'o, — la vir'o kiel li est'u kaj dev'as est'i, — al kiu ni ĉi-vesper'e en vi salut'u. Ke vi'a entrepren'o far'iĝ'u al ver'a kaj daŭr'a prosper'o por tiu ĉi soci'o! La fer'voj'o cert'e pov'os far'iĝ'i voj'o per kiu ni risk'os al'konduk'i ruin'ig'a'j'n element'o'j'n de ekster'e, sed ankaŭ far'iĝ'i voj'o, kiu rapid'e kvit'ig'as ni'n pri ili. Kaj de fi'a'j element'o'j de ekster'e ni ja ne pov'as, eĉ nun, ten'i ni'n liber'a'j. Sed ke ni ĝust'e nun ĉi tiu'n festen'a'n vesper'o'n, post kio la oni'dir'o sci'ig'as, sukces'e kaj pli rapid'e ol atend'it'e, kvit'iĝ'is de tia'j element'o'j —

Voĉ'o'j
Tŝŝ! Tŝŝ!

Adjunkt'o RØRLUND
— tio'n mi pren'as kiel feliĉ'a antaŭ'dir'o por la entrepren'o. Ke mi tuŝ'as tiu'n punkt'o'n ĉi tie, montr'as ke ni trov'iĝ'as en dom'o, kie la etik'a postul'o met'iĝ'as pli alt'e'n ol la famili'a lig'o.

Voĉ'o'j
Aŭskult'u! Brav'o!

Konsul'o BERNICK
(sam'temp'e) Permes'u al mi —

Adjunkt'o RØRLUND
Nur mal'mult'a'j vort'o'j ankoraŭ, sinjor'o konsul'o. Kio'n vi plen'um'is en ĉi tiu komun'um'o, vi cert'e ne plen'um'is kun la sub'intenc'o, ke vi mem el ĝi tir'us real'a'n avantaĝ'o'n. Sed et'a'n sign'o'n de la re'kon'ad'o de vi'a'j kun'civit'an'o'j vi do ne rifuz'os, kaj tio'n ja absolut'e ne en tiu ĉi grav'a moment'o, kiam ni, laŭ la cert'ig'o de spert'a'j hom'o'j, star'as ĉe la komenc'o de nov'a temp'o.

Mult'a'j Voĉ'o'j
Brav'o! Aŭskult'u! Aŭskult'u!

(Li don'as al la dung'it'a'j serv'ist'o'j sign'o'n; ili al'port'as la korb'o'n pli proksim'e'n; la membr'o'j de la fest'komitat'o dum tio, kio sekv'as, el'pren'as kaj prezent'as la aĵ'o'j'n pri kiu'j parol'iĝ'os.)

Adjunkt'o RØRLUND
Nun est'as do por ni la task'o prezent'i al Vi arĝent'a'n kaf'o'servic'o'n. Ke ĝi bel'ig'u Vi'a'n tabl'o'n, kiam ni est'ont'ec'e kiel tiom oft'e antaŭ'e, kolekt'iĝ'os en tiu ĉi gast'am'a dom'o. Kaj ankaŭ Vi'n, mi'a'j sinjor'o'j, kiu'j tiel pret'e asist'is al ni'a plej el'star'a civit'an'o, ni pet'as akcept'i et'a'n memor'aĵ'o'n. Tiu ĉi arĝent'a pokal'o est'as por Vi, grand'komerc'ist'o Rummel. Vi oft'e, en elokvent'a'j vort'o'j, sub la tint'ad'o de pokal'o'j defend'is la burĝ'a'j'n interes'o'j'n de tiu ĉi soci'o; ke vi oft'e trov'u ind'a'j'n okaz'aĵ'o'j'n por lev'i kaj mal'plen'ig'i ĉi tiu'n pokal'o'n. — Al Vi, sinjor'o komerc'ist'o Sandstad, mi trans'don'as tiu'n ĉi album'o'n kun fotograf'aĵ'o'j de kun'civit'an'o'j. Vi'a kon'at'a kaj re'kon'at'a human'ec'o met'is vi'n en tiu'n agrabl'a'n stat'o'n nombr'i amik'o'j'n en'e en ĉiu'j parti'o'j en la soci'o. — Kaj al Vi, sinjor'o komerc'ist'o Vigeland, por ornam'aĵ'o en vi'a sekret'a ĉambr'et'o, mi pov'as prezent'i tiu'n ĉi dom'a'n predik'ar'o'n sur velen'o kaj en luks'a bind'o. Dum la matur'ig'ant'a influ'o de la jar'o'j vi ating'is al serioz'a viv'koncept'o; Vi'a ag'ad'o en la ĉiu'tag'aĵ'o'j dum vic'o da jar'o'j est'is pur'ig'it'a kaj nobel'ig'it'a de la pens'o pri tio pli alt'a kaj pri tio trans'a. (turn'as si'n al la amas'o) Kaj per tio ĉi, mi'a'j amik'o'j, viv'u'o'n por konsul'o Bernick kaj li'a'j kun'batal'ant'o'j! Viv'u'o'n por la kolon'o'j de ni'a soci'o!

La Tut'a Kun'ven'ar'o
Viv'u konsul'o Bernick! Viv'u la kolon'o'j de la soci'o! Hur'a, hur'a, hur'a!

Fraŭl'in'o HESSEL
Bon'feliĉ'o'n, bo'frat'o!

(Atend'o'plen'a silent'o.)

Konsul'o BERNICK
(komenc'as serioz'e kaj mal'rapid'e) Mi'a'j kun'civit'an'o'j, — per vi'a prezid'ant'o dir'iĝ'is, ke ni star'as antaŭ la komenc'o de nov'a temp'o, — kaj mi esper'as ke far'iĝ'os tiel. Sed se tio okaz'u, ni dev'as propr'ig'i al ni la ver'o'n, — la ver'o'n, kiu ĝis ĉi-vesper'e, ĝeneral'e kaj en ĉiu'j rilat'o'j, est'is sen'dom'a en tiu ĉi soci'o.

(Surpriz'o inter la ĉirkaŭ'star'ant'o'j.)

Konsul'o BERNICK
Mi dev'as nun komenc'i refut'ant'e la laŭd'vort'o'j'n, per kiu'j Vi, adjunkt'o, laŭ kutim'o kaj uz'o ĉe tia'j okaz'aĵ'o'j, super'ŝut'is mi'n. Mi ne merit'as ili'n; ĉar ĝis hodiaŭ mi ne est'is iu mal'ego'ism'a vir'o. Eĉ se mi ne ĉiam aspir'is mon'a'n avantaĝ'o'n, mi tamen est'as konsci'a, ke avid'o kaj dezir'o al potenc'o, influ'o, prestiĝ'o est'is la motiv'a potenc'o en la pli'mult'o de mi'a'j ag'o'j.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
(du'on'laŭt'e) Kio nun?

Konsul'o BERNICK
Vid'al'vid'e al mi'a'j samburĝanoj mi ne riproĉ'as mi'n; ĉar mi kuraĝ'as ek'star'i en la antaŭ'a lini'o inter la plej lert'a'j ĉi tie ĉe ni.

Mult'a'j Voĉ'o'j
Jes, jes, jes!

Konsul'o BERNICK
Sed tio, pro kio mi riproĉ'as mi'n mem est'as, ke mi oft'e pro mal'fort'ec'o ag'is insid'e, ĉar mi kon'is kaj tim'is la em'o'n de ni'a soci'o vid'et'i mal'pur'a'j'n motiv'o'j'n mal'antaŭ ĉio, kio'n hom'o ĉi tie entrepren'as. Kaj nun mi ven'as al la punkt'o, kiu koncern'as tio'n ĉi.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
(mal'trankvil'a) Hmhm!

Konsul'o BERNICK
Dis'vast'iĝ'as oni'dir'o'j pri grand'a'j aĉet'o'j de bien'o'j supr'e en la land'o. Tiu'j'n bien'o'j'n mi aĉet'is, ĉiu'j'n, mi sol'a.

Du'on'laŭt'a'j Voĉ'o'j
Kio'n li dir'as? La konsul'o? Konsul'o Bernick?

Konsul'o BERNICK
Ĝis nun ili est'as en mi'a man'o. Kompren'ebl'e mi konfid'is mi'n al mi'a'j kun'labor'ant'o'j, la sinjor'o'j Rummel, Vigeland kaj Sandstad, kaj ni sam'opini'is pri —

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Ne est'as ver'o! Pruv'o — pruv'o —!

Komerc'ist'o VIGELAND
Ni ne sam'opini'is pri io ajn!

Komerc'ist'o SANDSTAD
Ne, nun mi do dev'as dir'i —

Konsul'o BERNICK
Est'as tut'e ĝust'e; ni ankoraŭ ne sam'opini'is pri tio, kio'n mi vol'is menci'i. Sed mi cert'e esper'as, ke la tri sinjor'o'j akord'iĝ'os kun mi, kiam mi rakont'os, ke mi ĉi-vesper'e sam'opini'is kun mi mem, ke ĉi tiu'j bien'o'j ofert'iĝ'os al ĝeneral'a mend'o de akci'o'j; kiu ajn kiu vol'as, pov'as pren'i part'o'n en ili.

Mult'a'j Voĉ'o'j
Hur'a! Viv'u konsul'o Bernick!

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
(mal'laŭt'e al konsul'o Bernick) Kia fi'a perfid'o —!

Komerc'ist'o SANDSTAD
(sam'e) Do tromp'is ni'n —!

Komerc'ist'o VIGELAND
Nu, do la diabl'o ŝir'u —! Ho kruc'o, kio'n mi est'as dir'ant'a?

La Amas'o
(ekster'e) Hur'a, hur'a, hur'a!

Konsul'o BERNICK
Silent'o'n, mi'a'j sinjor'o'j. Mi ne merit'as ĉi tiu'n salut'o'n; ĉar tio, kio'n mi nun decid'is, ne est'is de komenc'e mi'a intenc'o. Mi'a intenc'o est'is rezerv'i ĉio'n por mi mem, kaj mi daŭr'e hav'as la opini'o'n, ke ĉi tiu'j bien'o'j plej bon'e est'os util'ig'at'a'j, se ili rest'os kun'e en unu man'o. Sed oni pov'as elekt'i. Se oni tio'n dezir'as, mi est'as pret'a administr'i ili'n laŭ plej bon'a juĝ'o.

Voĉ'o'j
Jes! Jes! Jes!

Konsul'o BERNICK
Sed unu'e mi'a'j kun'civit'an'o'j dev'as kon'i mi'n ĝis'fund'e. Ke ĉiu opul'o esplor'u si'n mem, kaj ke tio est'u decid'it'a, ke ek'de ĉi-vesper'e komenc'iĝ'as nov'a temp'o. La mal'nov'a, kun si'a ŝmink'aĵ'o, kun si'a hipokrit'ec'o kaj si'a fals'o, kun si'a mensog'a dec'ec'o kaj si'a'j mizer'a'j konsider'o'j, star'u por ni kiel muze'o, mal'ferm'a por instru'o; kaj al ĉi tiu muze'o ni donac'as, — ĉu ne, mi'a'j sinjor'o'j? — la kaf'o'servic'o'n, la pokal'o'n kaj la album'o'n kaj la dom'predik'ar'o'n sur velen'o kaj en luks'a bind'aĵ'o.

Grand'komerc'ist'o RUMMEL
Jes, kompren'ebl'e.

Komerc'ist'o VIGELAND
(murmur'as) Ĉar Vi pren'is la ali'aĵ'o'j'n, do —

Komerc'ist'o SANDSTAD
Bon'vol'u.

Konsul'o BERNICK
Kaj nun la ĉef'a regul'ig'o kun mi'a soci'o. Dir'iĝ'is ke fi'a'j element'o'j for'las'is ni'n ĉi-vesper'e. Mi pov'as al'don'i, kio'n oni ne sci'as: La vir'o al kiu cel'iĝ'as, ne for'vojaĝ'is sol'a; li'n akompan'is por far'iĝ'i li'a edz'in'o —

Fraŭl'in'o HESSEL
(laŭt'e) Din'a Dorf!

Adjunkt'o RØRLUND
Ĉu!

Sinjor'in'o BERNICK
Kio'n vi dir'as! (grand'a mov'iĝ'o)

Adjunkt'o RØRLUND
Fuĝ'is? For'kur'int'a — kun li! Ne'ebl'as!

Konsul'o BERNICK
Por far'iĝ'i li'a edz'in'o, sinjor'o adjunkt'o. Kaj mi al'don'as pli. (mal'laŭt'e) Betty, reg'u vi'n, kaj port'u tio'n, kio nun ven'as. (laŭt'e) Mi dir'as: Lev'u la ĉapel'o'n por tiu vir'o; ĉar li grand'anim'e pren'is la pek'o'n de ali'ul'o sur si'n. Mi'a'j sam'civit'an'o'j, mi vol'as penetr'i el la mal'ver'o; ĝi est'is pret'a venen'ig'i ĉiu'n op'a'n fibr'o'n en mi. Vi sci'u ĉio'n. Mi est'is antaŭ dek kvin jar'o'j la kulp'ul'o.

Sinjor'in'o BERNICK
(mal'rapid'e kaj trem'e) Karst'e'n!

Fraŭl'in'o BERNICK
(sam'e) , Johan —!

Fraŭl'in'o HESSEL
Jen vi fin'e re'venk'is vi'n mem!

(Konstern'it'a surpriz'o inter la ĉe'est'ant'ar'o.)

Konsul'o BERNICK
Jes, mi'a'j sam'civit'an'o'j, mi est'is la kulp'ul'o, kaj li for'vojaĝ'is. La malic'a'j'n kaj mal'ver'a'j'n oni'dir'o'j'n, kiu'j post'e dis'vast'iĝ'is, ne pov'as hom'a potenc'o kontraŭ-pruv'i. Sed pro tio mi ne kuraĝ'as plend'i. Antaŭ dek kvin jar'o'j mi alt'iĝ'is per'e de tiu'j oni'dir'o'j; se mi nun pro ili fal'u, pri tio ĉiu ajn konsider'u en si mem.

Adjunkt'o RØRLUND
Kia fulm'a frap'o! La el'star'ul'o de la urb'o —! (mal'laŭt'e al sinjor'in'o Bernick) Ho, kiel mi bedaŭr'as vi'n, sinjor'in'o!

HILMAR TØNNESEN
Kia konfes'o! Nu, jen mi dir'u —!

Konsul'o BERNICK
Sed neni'u decid'o ĉi-vesper'e. Mi pet'as ĉiu ajn ir'i al la si'a, — pri'pens'i, — rigard'i en si mem. Kiam trankvil'o reg'as la anim'o'j'n, montr'iĝ'os, ĉu mi perd'is aŭ gajn'is parol'ant'e. Adiaŭ! Mi ankoraŭ hav'as mult'o'n, mult'o'n por pent'i; sed tio koncern'as nur mi'a'n konscienc'o'n. Bon'a'n nokt'o'n! For la fest'a luks'aĵ'o. Tio'n ni ĉiu'j sent'as, ke ti'aĵ'o ne hav'as si'a'n ĝust'a'n lok'o'n ĉi tie.

Adjunkt'o RØRLUND
Cert'e ne. (mal'laŭt'e al sinjor'in'o Bernick) For'kur'int'a! Ŝi do est'is al mi tut'e mal'dign'a. (du'on'laŭt'e al la fest'komitat'o) Jes, mi'a'j sinjor'o'j, post tio ĉi mi opini'as, ke plej bon'e est'as, ke ni for'ir'u en komplet'a silent'o.

HILMAR TØNNESEN
Kiel oni de nun pov'u ten'i alt'e la standard'o'n de la ide'o, tio —. Uf!

(La inform'o inter'temp'e ir'is flustr'e de buŝ'o al buŝ'o. Ĉiu'j part'o'pren'ant'o'j en la standard'a procesi'o for'ir'as tra la ĝarden'o. Rummel, Sandstad kaj Vigeland for'ir'as dum vigl'a, sed mal'laŭt'a disput'o. Hilmar Tønnesen ŝtel'ir'as el'e'n dekstr'e. En silent'o rest'as en la salon'o konsul'o Bernick, sinjor'in'o Bernick, fraŭl'in'o Bernick, fraŭl'in'o Hessel kaj plen'rajt'ig'it'o Krap.)

Konsul'o BERNICK
Betty, ĉu vi hav'as pardon'o'n por mi?

Sinjor'in'o BERNICK
(rigard'as li'n rid'et'e) Sci'u, Karst'e'n, ke nun vi mal'ferm'is por mi la plej ĝoj'a'n esper'o'n dum mult'a'j jar'o'j!

Konsul'o BERNICK
Kiel —?

Sinjor'in'o BERNICK
Dum mult'a'j jar'o'j mi kred'is, ke mi iam posed'is vi'n, sed post'e perd'is vi'n. Nun mi sci'as, ke mi neniam posed'is vi'n; sed mi gajn'u vi'n.

Konsul'o BERNICK
(ĉirkaŭ'brak'as ŝi'n) Ho, Betty, vi jam gajn'is mi'n! Tra Lona mi unu'e lern'is kon'i vi'n. Sed nun Olaf ven'u.

Sinjor'in'o BERNICK
Jes, nun vi ricev'u li'n. — Sinjor'o Krap —!

(Ŝi parol'as mal'laŭt'e kun li en la fon'o. Li el'ir'as tra la ĝarden'a pord'o. Dum tio kio sekv'as esting'iĝ'as laŭ'vic'e ĉiu'j tra'lum'aĵ'o'j kaj lum'o'j en la dom'o'j.)

Konsul'o BERNICK
(mal'laŭt'e) Dank'o'n, Lona, vi sav'is la plej bon'a'n en mi — kaj por mi.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉu i'o'n ali'a'n mi vol'is?

Konsul'o BERNICK
Nu ĉu, — aŭ ĉu ne? Mi ne tut'e kompren'as vi'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Hm

Konsul'o BERNICK
Do ne mal'am'o? Ne venĝ'o? Kial vi do re'ven'is trans'e'n?

Fraŭl'in'o HESSEL
Mal'nov'a amik'ec'o ne rust'as.

Konsul'o BERNICK
Lona!

Fraŭl'in'o HESSEL
Kiam Johan rakont'is al mi tio'n pri la mensog'o, mi ĵur'is en mi mem: La hero'o de mi'a jun'ec'o star'u liber'a kaj ver'a.

Konsul'o BERNICK
Ho, kiom mal'mult'e mi mizer'a hom'o merit'is tio'n de vi!

Fraŭl'in'o HESSEL
Jes, se ni vir'in'o'j demand'us pri la gajn'o, Karst'e'n —!

(Ŝip'konstru'ist'o Aŭne ven'as kun Olaf de la ĝarden'o.)

Konsul'o BERNICK
(al li renkont'e) Olaf!

OLAF
Patr'o, mi promes'as, ke mi neniam plu —

Konsul'o BERNICK
For'kur'os?

OLAF
Jes, jes, tio'n mi promes'as al vi, patr'o.

Konsul'o BERNICK
Kaj mi promes'as al vi, ke vi neniam ek'hav'os kaŭz'o'n por tio. De nun vi kresk'u, ne kiel hered'ant'o de mi'a viv'o'task'o, sed kiel tiu, kiu mem hav'as viv'o'task'o'n atend'ant'a.

OLAF
Kaj ĉu mi ankaŭ rajt'as far'iĝ'i, kio'n mi vol'as?

Konsul'o BERNICK
Jes vi rajt'as.

OLAF
Dank'o'n. Do mi ne vol'as far'iĝ'i kolon'o de la soci'o.

Konsul'o BERNICK
Nu? Kial ne?

OLAF
Ne, ĉar mi kred'as, ke tio est'as ver'e ted'a.

Konsul'o BERNICK
Vi far'iĝ'u vi mem, Olaf; kaj la sekv'o ir'u kiel ĝi pov'as. — Kaj Vi, Aŭne

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Mi sci'as, sinjor'o konsul'o; mi hav'as mi'a'n mal'dung'o'n.

Konsul'o BERNICK
Ni daŭr'ig'os kun'e, Aŭne; kaj pardon'u al mi —

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Kiel? La ŝip'o do ne for'vel'os ĉi-vesper'e.

Konsul'o BERNICK
Ĝi eĉ ne for'vel'os morgaŭ. Mi don'is al Vi tro mal'long'a'n temp'o'lim'o'n. Ĝi bezon'as pli profund'a'n inspekt'o'n.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Okaz'u, sinjor'o konsul'o — kaj eĉ per nov'a'j maŝin'o'j!

Konsul'o BERNICK
Tiel est'u. Sed profund'e kaj honest'e. Est'as mult'o ĉe ni, kiu bezon'as profund'a'n kaj honest'a'n ripar'o'n. Nun, bon'a'n nokt'o'n, Aŭne.

Ŝip'konstru'ist'o AŬNE
Bon'a'n nokt'o'n, sinjor'o konsul'o; — kaj dank'o'n, dank'o'n, dank'o'n! (Li el'ir'as dekstr'e.)

Sinjor'in'o BERNICK
Nun ĉiu'j est'as for.

Konsul'o BERNICK
Kaj ni est'as sol'a'j. Mi'a nom'o ne plu lum'as per fajr'a'j liter'o'j; ĉiu'j lum'o'j esting'iĝ'is en la fenestr'o'j.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ĉu vi dezir'us ili'n de'nov'e ek'lum'ig'it'a'j?

Konsul'o BERNICK
Ne por kiu ajn prez'o en la mond'o. Kie mi do est'is! Vi tim'iĝ'os, kiam vi sci'os tio'n. Nun est'as kvazaŭ mi re'ven'is al konsci'o post venen'iĝ'o. Sed mi tio'n sent'as, — ke mi pov'os de'nov'e far'iĝ'i jun'a kaj freŝ'a. Ho, ven'u pli proksim'e'n, — tuj apud'e ĉirkaŭ mi. Ven'u Betty! Ven'u, Olaf, mi'a knab'o! Kaj vi, Mart'a; — ŝajn'as al mi, ke mi ne vid'is vi'n ĉiu'j'n tiu'j'n ĉi jar'o'j'n.

Fraŭl'in'o HESSEL
Ne, tio'n mi efektiv'e kred'as; vi'a soci'o est'as soci'o de fraŭl'o'anim'o'j; vi ne vid'as la vir'in'o'n.

Konsul'o BERNICK
Ver'e, ver'e; kaj ĝust'e tial, — nu, tio star'as fiks'e, Lona, — vi ne for'vojaĝ'os de Betty kaj mi.

Sinjor'in'o BERNICK
Ne, Lona, tio'n vi ne dev'as!

Fraŭl'in'o HESSEL
Ne, kiel mi pov'us defend'i for'vojaĝ'o de vi, jun'ul'o'j, kiu'j komenc'os establ'i hejm'o'n? Ĉu mi ne est'as eduk'a patr'in'o? Mi kaj vi, Mart'a, ni du mal'jun'a'j onkl'in'o'j —. Por kio vi rigard'as?

Fraŭl'in'o BERNICK
Kiel la ĉiel'o klar'iĝ'as. Kiel lum'as super la mar'o. “La Palm'o” hav'as la feliĉ'o'n kun si.

Fraŭl'in'o HESSEL
Kaj la feliĉ'o'n sur'ŝip'e.

Konsul'o BERNICK
Kaj ni — ni hav'as long'a'n serioz'a'n labor'tag'o'n atend'ant'a; plej'e mi. Sed ke ĝi ven'u; kun'ig'u vi'n dens'e al mi, vi fidel'a'j ver'o'am'a'j vir'in'o'j. Tio'n mi ankaŭ lern'is dum tiu'j ĉi tag'o'j: Est'as vi vir'in'o'j, kiu'j est'as la kolon'o'j de la soci'o.

Fraŭl'in'o HESSEL
Do vi lern'is kaduk'a'n saĝ'o'n, bo'frat'o. (met'as la man'o'n pez'e sur li'a'n ŝultr'o'n) Ho ne; la spirit'o'j de ver'o kaj liber'ec'o, — tiu'j est'as la kolon'o'j de la soci'o.

Kurten'o

  
  
  
  
  
  
End of the Project Gutenberg EBook of La kolonoj de la socio, by Henrik Ibsen  
  
*** END OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK LA KOLONOJ DE LA SOCIO ***  
  
***** This file should be named 20162-h.htm or 20162-h.zip *****  
This and all associated files of various formats will be found in:  
        http://www.gutenberg.org/2/0/1/6/20162/  
  
Produced by Andrew Sly  
  
Updated editions will replace the previous one--the old editions  
will be renamed.  
  
Creating the works from public domain print editions means that no  
one owns a United States copyright in these works, so the Foundation  
(and you!) can copy and distribute it in the United States without  
permission and without paying copyright royalties.  Special rules,  
set forth in the General Terms of Use part of this license, apply to  
copying and distributing Project Gutenberg-tm electronic works to  
protect the PROJECT GUTENBERG-tm concept and trademark.  Project  
Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if you  
charge for the eBooks, unless you receive specific permission.  If you  
do not charge anything for copies of this eBook, complying with the  
rules is very easy.  You may use this eBook for nearly any purpose  
such as creation of derivative works, reports, performances and  
research.  They may be modified and printed and given away--you may do  
practically ANYTHING with public domain eBooks.  Redistribution is  
subject to the trademark license, especially commercial  
redistribution.  
  
  
  
*** START: FULL LICENSE ***  
  
THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE  
PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK  
  
To protect the Project Gutenberg-tm mission of promoting the free  
distribution of electronic works, by using or distributing this work  
(or any other work associated in any way with the phrase "Project  
Gutenberg"), you agree to comply with all the terms of the Full Project  
Gutenberg-tm License (available with this file or online at  
http://gutenberg.org/license).  
  
  
Section 1.  General Terms of Use and Redistributing Project Gutenberg-tm  
electronic works  
  
1.A.  By reading or using any part of this Project Gutenberg-tm  
electronic work, you indicate that you have read, understand, agree to  
and accept all the terms of this license and intellectual property  
(trademark/copyright) agreement.  If you do not agree to abide by all  
the terms of this agreement, you must cease using and return or destroy  
all copies of Project Gutenberg-tm electronic works in your possession.  
If you paid a fee for obtaining a copy of or access to a Project  
Gutenberg-tm electronic work and you do not agree to be bound by the  
terms of this agreement, you may obtain a refund from the person or  
entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8.  
  
1.B.  "Project Gutenberg" is a registered trademark.  It may only be  
used on or associated in any way with an electronic work by people who  
agree to be bound by the terms of this agreement.  There are a few  
things that you can do with most Project Gutenberg-tm electronic works  
even without complying with the full terms of this agreement.  See  
paragraph 1.C below.  There are a lot of things you can do with Project  
Gutenberg-tm electronic works if you follow the terms of this agreement  
and help preserve free future access to Project Gutenberg-tm electronic  
works.  See paragraph 1.E below.  
  
1.C.  The Project Gutenberg Literary Archive Foundation ("the Foundation"  
or PGLAF), owns a compilation copyright in the collection of Project  
Gutenberg-tm electronic works.  Nearly all the individual works in the  
collection are in the public domain in the United States.  If an  
individual work is in the public domain in the United States and you are  
located in the United States, we do not claim a right to prevent you from  
copying, distributing, performing, displaying or creating derivative  
works based on the work as long as all references to Project Gutenberg  
are removed.  Of course, we hope that you will support the Project  
Gutenberg-tm mission of promoting free access to electronic works by  
freely sharing Project Gutenberg-tm works in compliance with the terms of  
this agreement for keeping the Project Gutenberg-tm name associated with  
the work.  You can easily comply with the terms of this agreement by  
keeping this work in the same format with its attached full Project  
Gutenberg-tm License when you share it without charge with others.  
  
1.D.  The copyright laws of the place where you are located also govern  
what you can do with this work.  Copyright laws in most countries are in  
a constant state of change.  If you are outside the United States, check  
the laws of your country in addition to the terms of this agreement  
before downloading, copying, displaying, performing, distributing or  
creating derivative works based on this work or any other Project  
Gutenberg-tm work.  The Foundation makes no representations concerning  
the copyright status of any work in any country outside the United  
States.  
  
1.E.  Unless you have removed all references to Project Gutenberg:  
  
1.E.1.  The following sentence, with active links to, or other immediate  
access to, the full Project Gutenberg-tm License must appear prominently  
whenever any copy of a Project Gutenberg-tm work (any work on which the  
phrase "Project Gutenberg" appears, or with which the phrase "Project  
Gutenberg" is associated) is accessed, displayed, performed, viewed,  
copied or distributed:  
  
This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with  
almost no restrictions whatsoever.  You may copy it, give it away or  
re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included  
with this eBook or online at www.gutenberg.org  
  
1.E.2.  If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is derived  
from the public domain (does not contain a notice indicating that it is  
posted with permission of the copyright holder), the work can be copied  
and distributed to anyone in the United States without paying any fees  
or charges.  If you are redistributing or providing access to a work  
with the phrase "Project Gutenberg" associated with or appearing on the  
work, you must comply either with the requirements of paragraphs 1.E.1  
through 1.E.7 or obtain permission for the use of the work and the  
Project Gutenberg-tm trademark as set forth in paragraphs 1.E.8 or  
1.E.9.  
  
1.E.3.  If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is posted  
with the permission of the copyright holder, your use and distribution  
must comply with both paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 and any additional  
terms imposed by the copyright holder.  Additional terms will be linked  
to the Project Gutenberg-tm License for all works posted with the  
permission of the copyright holder found at the beginning of this work.  
  
1.E.4.  Do not unlink or detach or remove the full Project Gutenberg-tm  
License terms from this work, or any files containing a part of this  
work or any other work associated with Project Gutenberg-tm.  
  
1.E.5.  Do not copy, display, perform, distribute or redistribute this  
electronic work, or any part of this electronic work, without  
prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1 with  
active links or immediate access to the full terms of the Project  
Gutenberg-tm License.  
  
1.E.6.  You may convert to and distribute this work in any binary,  
compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form, including any  
word processing or hypertext form.  However, if you provide access to or  
distribute copies of a Project Gutenberg-tm work in a format other than  
"Plain Vanilla ASCII" or other format used in the official version  
posted on the official Project Gutenberg-tm web site (www.gutenberg.org),  
you must, at no additional cost, fee or expense to the user, provide a  
copy, a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy upon  
request, of the work in its original "Plain Vanilla ASCII" or other  
form.  Any alternate format must include the full Project Gutenberg-tm  
License as specified in paragraph 1.E.1.  
  
1.E.7.  Do not charge a fee for access to, viewing, displaying,  
performing, copying or distributing any Project Gutenberg-tm works  
unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9.  
  
1.E.8.  You may charge a reasonable fee for copies of or providing  
access to or distributing Project Gutenberg-tm electronic works provided  
that  
  
- You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive from  
     the use of Project Gutenberg-tm works calculated using the method  
     you already use to calculate your applicable taxes.  The fee is  
     owed to the owner of the Project Gutenberg-tm trademark, but he  
     has agreed to donate royalties under this paragraph to the  
     Project Gutenberg Literary Archive Foundation.  Royalty payments  
     must be paid within 60 days following each date on which you  
     prepare (or are legally required to prepare) your periodic tax  
     returns.  Royalty payments should be clearly marked as such and  
     sent to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation at the  
     address specified in Section 4, "Information about donations to  
     the Project Gutenberg Literary Archive Foundation."  
  
- You provide a full refund of any money paid by a user who notifies  
     you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt that s/he  
     does not agree to the terms of the full Project Gutenberg-tm  
     License.  You must require such a user to return or  
     destroy all copies of the works possessed in a physical medium  
     and discontinue all use of and all access to other copies of  
     Project Gutenberg-tm works.  
  
- You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of any  
     money paid for a work or a replacement copy, if a defect in the  
     electronic work is discovered and reported to you within 90 days  
     of receipt of the work.  
  
- You comply with all other terms of this agreement for free  
     distribution of Project Gutenberg-tm works.  
  
1.E.9.  If you wish to charge a fee or distribute a Project Gutenberg-tm  
electronic work or group of works on different terms than are set  
forth in this agreement, you must obtain permission in writing from  
both the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and Michael  
Hart, the owner of the Project Gutenberg-tm trademark.  Contact the  
Foundation as set forth in Section 3 below.  
  
1.F.  
  
1.F.1.  Project Gutenberg volunteers and employees expend considerable  
effort to identify, do copyright research on, transcribe and proofread  
public domain works in creating the Project Gutenberg-tm  
collection.  Despite these efforts, Project Gutenberg-tm electronic  
works, and the medium on which they may be stored, may contain  
"Defects," such as, but not limited to, incomplete, inaccurate or  
corrupt data, transcription errors, a copyright or other intellectual  
property infringement, a defective or damaged disk or other medium, a  
computer virus, or computer codes that damage or cannot be read by  
your equipment.  
  
1.F.2.  LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except for the "Right  
of Replacement or Refund" described in paragraph 1.F.3, the Project  
Gutenberg Literary Archive Foundation, the owner of the Project  
Gutenberg-tm trademark, and any other party distributing a Project  
Gutenberg-tm electronic work under this agreement, disclaim all  
liability to you for damages, costs and expenses, including legal  
fees.  YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT  
LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSE  
PROVIDED IN PARAGRAPH F3.  YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THE  
TRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE  
LIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE OR  
INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH  
DAMAGE.  
  
1.F.3.  LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you discover a  
defect in this electronic work within 90 days of receiving it, you can  
receive a refund of the money (if any) you paid for it by sending a  
written explanation to the person you received the work from.  If you  
received the work on a physical medium, you must return the medium with  
your written explanation.  The person or entity that provided you with  
the defective work may elect to provide a replacement copy in lieu of a  
refund.  If you received the work electronically, the person or entity  
providing it to you may choose to give you a second opportunity to  
receive the work electronically in lieu of a refund.  If the second copy  
is also defective, you may demand a refund in writing without further  
opportunities to fix the problem.  
  
1.F.4.  Except for the limited right of replacement or refund set forth  
in paragraph 1.F.3, this work is provided to you 'AS-IS' WITH NO OTHER  
WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO  
WARRANTIES OF MERCHANTIBILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE.  
  
1.F.5.  Some states do not allow disclaimers of certain implied  
warranties or the exclusion or limitation of certain types of damages.  
If any disclaimer or limitation set forth in this agreement violates the  
law of the state applicable to this agreement, the agreement shall be  
interpreted to make the maximum disclaimer or limitation permitted by  
the applicable state law.  The invalidity or unenforceability of any  
provision of this agreement shall not void the remaining provisions.  
  
1.F.6.  INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the Foundation, the  
trademark owner, any agent or employee of the Foundation, anyone  
providing copies of Project Gutenberg-tm electronic works in accordance  
with this agreement, and any volunteers associated with the production,  
promotion and distribution of Project Gutenberg-tm electronic works,  
harmless from all liability, costs and expenses, including legal fees,  
that arise directly or indirectly from any of the following which you do  
or cause to occur: (a) distribution of this or any Project Gutenberg-tm  
work, (b) alteration, modification, or additions or deletions to any  
Project Gutenberg-tm work, and (c) any Defect you cause.  
  
  
Section  2.  Information about the Mission of Project Gutenberg-tm  
  
Project Gutenberg-tm is synonymous with the free distribution of  
electronic works in formats readable by the widest variety of computers  
including obsolete, old, middle-aged and new computers.  It exists  
because of the efforts of hundreds of volunteers and donations from  
people in all walks of life.  
  
Volunteers and financial support to provide volunteers with the  
assistance they need, is critical to reaching Project Gutenberg-tm's  
goals and ensuring that the Project Gutenberg-tm collection will  
remain freely available for generations to come.  In 2001, the Project  
Gutenberg Literary Archive Foundation was created to provide a secure  
and permanent future for Project Gutenberg-tm and future generations.  
To learn more about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation  
and how your efforts and donations can help, see Sections 3 and 4  
and the Foundation web page at http://www.pglaf.org.  
  
  
Section 3.  Information about the Project Gutenberg Literary Archive  
Foundation  
  
The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non profit  
501(c)(3) educational corporation organized under the laws of the  
state of Mississippi and granted tax exempt status by the Internal  
Revenue Service.  The Foundation's EIN or federal tax identification  
number is 64-6221541.  Its 501(c)(3) letter is posted at  
http://pglaf.org/fundraising.  Contributions to the Project Gutenberg  
Literary Archive Foundation are tax deductible to the full extent  
permitted by U.S. federal laws and your state's laws.  
  
The Foundation's principal office is located at 4557 Melan Dr. S.  
Fairbanks, AK, 99712., but its volunteers and employees are scattered  
throughout numerous locations.  Its business office is located at  
809 North 1500 West, Salt Lake City, UT 84116, (801) 596-1887, email  
business@pglaf.org.  Email contact links and up to date contact  
information can be found at the Foundation's web site and official  
page at http://pglaf.org  
  
For additional contact information:  
     Dr. Gregory B. Newby  
     Chief Executive and Director  
     gbnewby@pglaf.org  
  
  
Section 4.  Information about Donations to the Project Gutenberg  
Literary Archive Foundation  
  
Project Gutenberg-tm depends upon and cannot survive without wide  
spread public support and donations to carry out its mission of  
increasing the number of public domain and licensed works that can be  
freely distributed in machine readable form accessible by the widest  
array of equipment including outdated equipment.  Many small donations  
($1 to $5,000) are particularly important to maintaining tax exempt  
status with the IRS.  
  
The Foundation is committed to complying with the laws regulating  
charities and charitable donations in all 50 states of the United  
States.  Compliance requirements are not uniform and it takes a  
considerable effort, much paperwork and many fees to meet and keep up  
with these requirements.  We do not solicit donations in locations  
where we have not received written confirmation of compliance.  To  
SEND DONATIONS or determine the status of compliance for any  
particular state visit http://pglaf.org  
  
While we cannot and do not solicit contributions from states where we  
have not met the solicitation requirements, we know of no prohibition  
against accepting unsolicited donations from donors in such states who  
approach us with offers to donate.  
  
International donations are gratefully accepted, but we cannot make  
any statements concerning tax treatment of donations received from  
outside the United States.  U.S. laws alone swamp our small staff.  
  
Please check the Project Gutenberg Web pages for current donation  
methods and addresses.  Donations are accepted in a number of other  
ways including checks, online payments and credit card donations.  
To donate, please visit: http://pglaf.org/donate  
  
  
Section 5.  General Information About Project Gutenberg-tm electronic  
works.  
  
Professor Michael S. Hart is the originator of the Project Gutenberg-tm  
concept of a library of electronic works that could be freely shared  
with anyone.  For thirty years, he produced and distributed Project  
Gutenberg-tm eBooks with only a loose network of volunteer support.  
  
  
Project Gutenberg-tm eBooks are often created from several printed  
editions, all of which are confirmed as Public Domain in the U.S.  
unless a copyright notice is included.  Thus, we do not necessarily  
keep eBooks in compliance with any particular paper edition.  
  
  
Most people start at our Web site which has the main PG search facility:  
  
     http://www.gutenberg.org  
  
This Web site includes information about Project Gutenberg-tm,  
including how to make donations to the Project Gutenberg Literary  
Archive Foundation, how to help produce our new eBooks, and how to  
subscribe to our email newsletter to hear about new eBooks.